Een onderzoeksteam van Maastricht UMC+ ontwikkelt een mogelijkheid om een behandeling voor hartritmestoornissen uit te voeren, terwijl de patiënt in een MRI-scanner ligt. Doordat de behandeling in de scanner plaatsvindt, kan de behandeling nauwkeuriger en zonder straling worden uitgevoerd. Het betreft hier een wereldprimeur die de NWO heeft beloond met de Team Science Award.
Een MRI-scanner wordt normaal gesproken vooral gebruikt voor diagnostiek. Maar door nieuwe technologische mogelijkheden is het steeds vaker mogelijk om zo’n scanner ook in te zetten tijdens behandelingen. Dat kan op verschillende manieren vorm krijgen. Het Catharina Ziekenhuis heeft bijvoorbeeld sinds kort een nieuw bestralingstoestel met een ingebouwde MRI-scanner. Dankzij deze MRI-linac kunnen artsen in het Catharina Kanker Instituut nog preciezer werken en hoeft er bij een aantal soorten kanker minder vaak te worden bestraald. In Maastricht is nu een andere MRI-mogelijkheid ontwikkeld waarbij ablatietherapie voor patiënten met hartritmestoornissen mogelijk is, terwijl de patiënt in een MRI-scanner ligt. Deze nieuwe behandelingsmogelijkheid in de MRI-scanner wordt aangeduid met de term interventionele cardiale MRI.
Geen schadelijke straling
De voordelen van deze innovatie zijn velerlei voor de patiënt laten betrokkenen weten op de website van Maastricht UMC+. ‘Een belangrijk voordeel van deze nieuwe techniek is dat de locatie van het te behandelen hartspierweefsel met MRI beter in beeld gebracht wordt, waardoor de behandeling nauwkeuriger uitgevoerd kan worden. Daarnaast maakt een MRI-scanner geen gebruik van schadelijke straling, hetgeen zowel de patiënt alsook de zorgmedewerkers ten goede komt. Bovendien kan met deze nieuwe techniek het hartspierweefsel, na het aanbrengen van de littekens tijdens de ablatietherapie, direct opnieuw in kaart gebracht worden.’
450.000 hartritmestoornissen
In Nederland krijgen jaarlijks bijna 450.000 mensen last van een vorm van hartritmestoornissen. Een deel van hen wordt behandeld met ablatietherapie, met name als medicijnen niet goed aanslaan. Bij die ablatie beschadigt de arts door middel van verhitting of bevriezing doelbewust het hartweefsel op de plek van de ritmestoornis. Zo ontstaan littekens op het hart die de elektrische prikkels blokkeren die de ritmestoornissen veroorzaken. Ableren gebeurt via een katheterisatie of (kijk)operatie en dat kan dus nu terwijl in de MRI-scanner live beelden worden gemaakt.
Tot nu toe werden die katheters via de lies naar het hart geleid door röntgen doorlichting. Maar veelvuldige blootstelling aan deze straling kan schadelijk zijn. Diverse technische innovaties maken het nu dus mogelijk om deze behandelingen in het hart uit te voeren met behulp van een MRI-scanner.
Wereldprimeur voor Maastricht UMC+
De nieuwe vorm van interventionele cardiale MRI betekent een heuse wereldprimeur. Hoewel andere centra reeds ablatiebehandelingen hebben uitgevoerd in MRI-scanners, gaat het Maastricht UMC+ een stap verder. ‘Door de combinatie van geavanceerde software en speciale katheters is het namelijk mogelijk om de elektrische signalen van de katheters direct weer te geven op de anatomische MRI-beelden, en daarmee de geleiding van de elektrische stroompjes door het hart in kaart te brengen. Hiermee kan een 3D-model van het hart gemaakt worden waarop ‘live’ de plaats van de katheters gevolgd kan worden om zo de behandeling nog nauwkeuriger uit te voeren.’
Om deze unieke behandelmethode van hartritmestoornissen mogelijk te maken is intensieve samenwerking op alle fronten nodig. Niet alleen tussen de afdelingen Cardiologie, Beeldvorming, Anesthesie en Medische Instrumentatietechnologie (MIT) binnen het Maastricht UMC+, maar ook samenwerking met de commerciële partners Philips Healthcare en IMRICOR. Alle partijen hebben de Team Science Award dan ook ruimschoots verdiend.
