Maar hoe IT tot nu toe is ingezet binnen zorginstellingen, is anders dan hoe het er in de (nabije) toekomst uit zal zien. IT stond tot nu toe vooral voor digitale administratie en het automatiseren van processen. Nu staan we aan de vooravond van de doorbraak van kunstmatige intelligentie (AI) in de zorg.
De hamvraag is: hoe buigen we de getroebleerde relatie tussen zorg en IT op een positieve manier om, zodat we gebruik kunnen gaan maken van de voordelen die AI biedt voor de zorg?
Meer kennis en begrip
Wat daar vooral voor nodig is, is meer kennis en begrip. Er is eigenlijk nog veel te weinig bekend over mogelijkheden die er nu al bestaan op het gebied AI - laat staan dat de zorgsector op de hoogte is van waar het allemaal naar toe gaat.
Techbedrijven als Google en Microsoft zijn al verder dan je misschien denkt in het ontwikkelen van AI-oplossingen voor de zorg; de dagelijkse (Nederlandse) praktijk blijft daar nog bij achter. Misschien heeft het te maken met koudwatervrees, of wellicht is het toch die valse start die IT in de zorg heeft gemaakt.
Kijk verder dan de experimenteerfase
Daarnaast zou je kunnen zeggen dat AI nog te veel in het hoekje zit van de experimenten. Er wordt al wel gekeken naar AI, maar het blijft vooralsnog vooral steken bij hackathons en brainstorms om inspiratie op te doen. De daadwerkelijke doorvertaling naar de praktijk valt nog tegen. En dat is een enorme gemiste kans; AI biedt ongekende mogelijkheden als het gaat om het analyseren van grote hoeveelheden data, om beter diagnoses te stellen, ziektebeelden nauwkeuriger en sneller te herkennen of behandelplannen op te stellen. Maar het is eigenlijk niet eens nodig om grote hoeveelheden data paraat te hebben; ook met ‘small data’ kun je al prima starten. Small data is een relatief nieuw begrip, dat mogelijkheden biedt om data op te bouwen bij de start van een project.
Een andere reden waarom AI-projecten vaak blijven steken in de brainstormfase, is dat veel instellingen te weinig ervaring met DevOps voor AI. Het daadwerkelijk in productie krijgen van een AI-model en het onderhoud hierop plegen is voor veel instellingen een lastige klus. Gelukkig zien we hier steeds meer goede oplossingen voor.
Voor beide uitdagingen (de zorgsector weet nog te weinig van AI en praktische toepassing blijft een beetje achter) is het eigenlijk wachten op het eerste digitale ziekenhuis van Nederland. In de VS zien we dit fenomeen al langzaam opkomen. In een digitaal ziekenhuis worden repeterende taken zo veel mogelijk geautomatiseerd. Ook wordt AI ingezet om artsen te ondersteunen bij het stellen van diagnoses en het opstellen van behandelplannen, en de dienstverlening richting de patiënt is geoptimaliseerd dankzij digitalisering.
Het digitale ziekenhuis kan als voorbeeld dienen voor andere zorginstellingen, waardoor kennisoverdracht eenvoudiger wordt – en de praktische toepassing van AI laagdrempeliger. Zou dat wellicht de sleutel zijn om de stroeve relatie tussen de zorg en IT eindelijk te verbeteren?
Meer over dit onderwerp hoor je in de tweede aflevering van de podcastserie Software versterkt de mens.
