Het slimme ziekenhuis: twee belangrijke trends

15 februari 2024
Het slimme ziekenhuis: twee belangrijke trends
Digitalisering
Premium

Flexibele poliklinieken die om de patiënt heen worden georganiseerd, zijn een belangrijk onderdeel van het ‘slimme ziekenhuis van de toekomst’. Beter voor de patiënt én beter voor het ziekenhuis, want je kunt met veel minder vierkante meters en hetzelfde aantal zorgmedewerkers meer patiënten behandelen. Daarnaast zijn er grote stappen gezet met Internet of Things, waardoor metingen met biosensoren nu écht winst opleveren voor patiënt en zorgverlener. Sander ten Hoedt en Evelyn Slavenburg van Cisco lichten deze twee belangrijke trends toe.

Trend 1: De flexibele polikliniek

Op de flexibele poli zit de zorgverlener niet meer, zoals we gewend zijn, op een vaste plek waar patiënten één voor één langskomen. Het zorgpad wordt helemaal om de patiënt heen geoptimaliseerd, schetst Ten Hoedt. 

“Dat betekent dat die ofwel vanuit huis, ofwel in het ziekenhuis de slimste route aangeboden krijgt. Specialisten en andere zorgverleners volgen daarbij de patiënt. Zij kunnen daadwerkelijk naar de behandelkamer komen, of inbellen op afstand. Als een patiënt langs meerdere afdelingen moet, dan kan je dit real- time monitoren. Stel dat een zorgverlener vertraagd is, dan kan je dat direct aan de patiënt doorgeven, met daarbij bijvoorbeeld een voucher voor een kop koffie in het restaurant tijdens het wachten.”

Real time plannen

Essentiële randvoorwaarde om de flexibele poli goed te laten functioneren, is een platform waarop communicatie en planning real time samenkomen. Zoals Cisco Spaces, het grootste smart building platform wereldwijd. Een platform dat data uit het WiFi-netwerk gebruikt voor use cases zoals wayfinding en IoT-toepassingen en dat beheersbaar maakt voor IT-teams.

Randvoorwaardelijk is verder de juiste appa- ratuur om ook op afstand met patiënten te kunnen communiceren. “We richten behandelkamers multifunctioneel in om verschillende werkgebieden en expertises te faciliteren”, aldus Slavenburg. “Specialisten kunnen inbellen vanuit huis, de andere kant van het ziekenhuis of een andere zorgorganisatie.”

Cisco levert hiervoor verschillende soorten videoapparatuur. Van een klein cameraatje – Desk Camera 4K - dat je boven op een pc kunt plaatsen, via een mobiel videosysteem – Desk Mini -  met een handvat dat je eenvoudig kunt meenemen, tot complete videobars die je op een tv-scherm kunt plaatsen. “Onze Webex devices zijn speciaal geschikt gemaakt voor ziekenhuizen”, vervolgt Slavenburg. “Zo leveren we magnetische dopjes zodat camera’s eenvoudig af te dekken zijn als ze niet worden gebruikt. Dit hebben we gedaan op basis van ervaringen in academische ziekenhuizen die hier al een stuk verder mee zijn. Daaruit bleek dat patiënten zich anders zorgen maken om hun privacy.”  

Snel inzicht

Cisco levert ook software en kan de meetings hosten. Dit maakt kwalitatief hoogwaardige communicatie mogelijk, evenals handige functionaliteiten zoals het delen van je scherm. Ten Hoedt hierover: “Dit loopt allemaal via ons collaboration platform Webex. Dit integreert met het EPD, zodat alle data op één centrale plek samenkomen. Al die data bij elkaar biedt de organisatie de mogelijkheid om snel inzichtelijk te krijgen waar in de keten het goed gaat en waar nog verbeteringen mogelijk zijn en dus bij te sturen. Het is voor het medisch personeel bovendien een hele logische ervaring. Zij hoeven consulten niet handmatig bij te houden en te registreren, dit doet het systeem automatisch.”

“Belangrijk is om ernaar te kijken”, vervolgt Ten Hoedt. “Kijk naar de toekomst, naar de specialist die ook op afstand werkt, naar wat je allemaal kunt met data. Denk daarbij groter dan je eigen organisatie. En bekijk het holistisch, vanuit verschillende perspectieven. Zoals economisch: want je kunt als ziekenhuis met slimme poli’s simpelweg veel meer afspraken op een dag inplannen. Dat maakt het heel relevant.” 

Inzicht en efficiency

“Het slim omgaan met ruimtes is een ontwikkeling die breder is dan alleen de poli’s”, gaat Ten Hoedt verder. “Door ruimtes te digitaliseren en met slimme tools de bezetting efficiënt te plannen, kan je ieder type ruimte optimaliseren. Ook vergaderruimtes en zelfs operatiekamers. Maar de impact is verreweg het grootst op de poli. Daar is het meeste tijd en ruimte te winnen, met veel voordelen voor zowel de organisatie als de patiënt.” 

Slavenburg voegt toe: “Wij horen van ziekenhuizen dat het inzicht in de utiliteitsgraad van ruimtes heel waardevol is. Vaak zijn kamers geclaimd door een poli of maatschap, maar blijkt door monitoring dat ze grote delen van die tijd niet gebruikt worden. Als je dat weet, kan je er veel beter het gesprek over aangaan met elkaar en er efficiënter gebruik van maken.”

Trend 2: Digitalisering van metingen

De tweede belangrijke ontwikkeling is de doorontwikkeling van gedigitaliseerde (fysieke) metingen van vitale functies. Ten Hoedt: “De druk op verpleegkundigen om voortdurend diagnostiek uit te voeren bij patiënten is groot. De techniek voor digitalisering is er al enige tijd, maar het werkte nog niet optimaal. Verpleegkundigen moesten bijvoorbeeld meerdere handelingen uitvoeren om een sensor met het netwerk te verbinden. Het was een hele uitdaging voor ziekenhuizen om de digitale diagnostiek te faciliteren.” 

Dankzij samenwerking van Cisco met marktpartijen als Philips, Intel en Drager, gaan biosensoren de verpleegkundige daadwerkelijk verlichten, benadrukt Ten Hoedt: “We hebben het IT-proces aanzienlijk versimpeld. Met als resultaat dat je nu een sensor van slechts een paar centimeter nodig hebt om voortdurend te monitoren door innovaties van Philips. Als je deze biosensor uit het doosje haalt, maakt hij automatisch verbinding met het veilige netwerk. Met een QR-code koppel je de sensor eenvoudig aan de patiënt, waardoor metingen direct in het EPD terechtkomen. De verpleegkundige wordt gealarmeerd indien nodig, maar hoeft verder niet onnodig bij de patiënt langs. Dit levert een enorme lastenverlichting op voor de verpleegkundige. Patiënten hebben geen last van de sensor en ervaren veel meer vrijheid.”

Veel oude struikelblokken zijn hiermee volgens Ten Hoedt verholpen. “Ieder ziekenhuis met een Cisco-netwerk, kan dit op grote schaal uitrollen. De complexiteit is eruit. Je maakt simpelweg gebruik van de netwerkinfrastructuur die je al hebt voor bijvoorbeeld persoonsalarmering of asset tracking. Het is nu tijd voor ziekenhuizen om op die manier naar hun infrastructuur te gaan kijken: welke techniek ligt er al en hoe kunnen we die technologieën slim aan elkaar verbinden aan de hand van een platformbenadering?” 

Door innovation partner