Twee jaar geleden begon Zorgring samen met KPN Health aan een groot project: het vervangen van hun hele berichtendienst. Een nieuwe en leerzame ervaring voor zowel Zorgring als KPN’s E-Zorg. Florian Visser, directeur Zorgring, en Simon Hoogvliet, Director Health Technology bij KPN Health kijken terug op dit traject. “Hiermee is de basis op orde gebracht. De volgende stap is ervoor te zorgen dat data altijd beschikbaar is.”
Zorgring is een regionale samenwerkingsorganisatie die al 23 jaar actief is in Noord-Holland boven het IJ. Ze helpt zorginstellingen met ICT-diensten en richt zich nu vooral op het beschikbaar maken van data. Dit doet ze door regionale samenwerking te bevorderen en ondersteunende programma’s en diensten aan te bieden.
Tegelijkertijd zijn er zaken die de RSO niet langer wil uitvoeren. Zaken die niet langer passen bij een regionale samenwerkingsorganisatie in de huidige vorm, met de focus op het leveren van toegevoegde waarde in het zorgproces. Dus besloot Zorgring diensten niet meer zelf te ontwikkelen of technisch te beheren, maar zich volledig te richten op de toegevoegde waarde binnen de keten en gebruik te maken van leveranciers die sterk zijn in techniek.
Directeur Florian Visser hierover: “Als je diensten voor gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid goed wilt ontwikkelen en technisch beheren, heb je schaalgrootte nodig waar wij niet over willen beschikken. Onze focus ligt op het realiseren van toegevoegde waarde in het zorgproces, met behulp van techniek als een middel, geen doel.”
Een van de uitbestede diensten is het Edifact-gebaseerde1 berichtenverkeer. Zorgring had hiervoor een eigen dienst, maar koos nu voor KPN-dochter E-Zorg. “Hun Medische Berichtenservice bestaat al lang, is goed uitgekristalliseerd en voldoet aan alle vereisten als het gaat om veiligheid, governance en privacy”, legt Visser uit. “Daarnaast is E-Zorg aangesloten op het Zorgadresboek2, voor ons een grote pré. Het gebruik van generieke voorzieningen is essentieel voor de brede uitrol van databeschikbaarheid in Nederland.”
Kwaliteit en veiligheid
Berichtenverkeer is een belangrijk onderdeel van E-Zorg, vult Simon Hoogvliet (KPN Health) aan. “Daarbij willen we ons niet onderscheiden op een beproefde standaard functie als Edifact of een generieke functie zoals het Zorgadresboek, maar juist op de kwaliteit en veiligheid van de dienstverlening eromheen.”
Dat past goed bij de uitgangspunten van Zorgring voor het vervangen van de eigen berichtendienst met die van E-Zorg: “Hergebruik van generieke functies en voorzieningen, met een hoge kwaliteit dienstverlening, en superveilig. De dienst moet voor zorg 100 procent betrouwbaar zijn. De technologie zelf is niet zo spannend”, weet Hoogvliet, "maar als het onverhoopt niet werkt, heb je direct zorg impact. Voor de bij Zorgring aangesloten zorgaanbieders was het dan ook heel belangrijk dat zij hier op E-Zorg kunnen vertrouwen."
Veel geleerd
Het uitrollen van deze dienst was niet eenvoudig, benadrukt Hoogvliet. “Het was niet één zorginstelling die op een nieuwe dienst overging, maar een hele RSO - inclusief alle deelnemers. We zijn bij de start van de samenwerking twee jaar geleden bij elke aangesloten zorginstelling langs gegaan. Dit was voor Zorgring én voor ons de eerste keer dat we op deze manier de dienst Medische Berichtenservice uitrolden. We hebben hier veel van geleerd.”
Wat voor veel aangesloten zorgaanbieders in eerste instantie een nadeel was, was dat Zorgring voor veel partijen in de loop der jaren ‘specials’ ontwikkeld had, aparte oplossingen specifiek voor hun situatie. Dit maakte de migratie ingewikkelder. Visser: “We bieden nu een standaard product met de extra functionaliteiten die E-Zorg heeft, geen specifieke functionaliteiten per instelling meer. Dat was wennen. Maar naar de toekomst toe maakt dit verdere doorontwikkeling makkelijker, waarvan alle aangesloten zorgaanbieders profiteren.”
Naar databeschikbaarheid
Uiteindelijk, stelt Visser, moet de dienst van KPN doen wat het moet doen, zoals EDI dat deed: en dat is het geval. “Voor ons was van belang dat we het niet langer zelf hoeven te doen en kunnen vertrouwen dat het technisch beheer en eventuele doorontwikkeling bij een externe partij in goede handen is. Ook is belangrijk dat we de stap gezet hebben naar een generieke voorziening – het Zorgadresboek. Wij willen toewerken naar databeschikbaarheid in de regio. Het gebruiken van generieke voorzieningen zoals voor adressering en toestemming geeft hier een goede boost aan.”
Het overzetten van het berichtenverkeer was voor de RSO een vorm van de basis op orde brengen, onderstreept Visser, voordat databeschikbaarheid gerealiseerd kan worden. “We willen hiervoor gaan werken met een regionale architectuur en een eigen regiohub ontwikkelen: een soort stekkerdoos waar je allerlei toepassingen in kan pluggen. Nu zitten we nog in een theoretische fase. Volgend jaar willen we een selectie maken van partijen die ons technisch kunnen ondersteunen, om zo de stap richting implementatie te zetten.”
Goede databeschikbaarheid vraagt om een veilige en sterke infrastructuur, iets waar Hoogvliet een duidelijke rol ziet weggelegd voor KPN Health. “Op onze infrastructuur kun je nu diensten zoals een berichtenservice draaien, maar voor de toekomst is het belangrijk om te kijken hoe je data in bronnen kunt ontsluiten voor nieuwe toepassingen. Wij hebben hiervoor al een fundament waarbij we niet alleen de verbindingen leveren, maar ook uitwisseltoepassingen. Dit doen we op basis van algemene standaarden en functies, met voor elke afnemer - een zorginstelling of een hele regio – ongeveer dezelfde functionaliteiten. Dit maakt het schaalbaar en zo kun je samen sneller databeschikbaarheid realiseren.”
De overstap naar Medische Berichtenservice
Rob Bloemkolk, Commercial Product Manager E-Zorg, en Quinten Zwaga, Operationeel Manager bij Stichting Zorgring, waren betrokken bij het invoeren van Medische Berichtenservice. Hierbij gingen zij niet over één nacht ijs.
Volgens Zwaga was het uitgangspunt niet eenvoudig: Zorgring had voor de klanten een maatwerkoplossing neergezet. Dit maakte de omgeving zo complex dat deze nauwelijks meer te beheren was. Een gestandaardiseerde, makkelijker te beheren oplossing was dus een must. “Tijdens de migratie zijn we best een aantal hobbels tegengekomen, maar gezien de complexiteit van de oude omgeving is dat ook niet verwonderlijk.”
“Zorgring en E-Zorg hebben eerst een projectteam opgezet om te bekijken wat er moest gebeuren”, vult Bloemkolk aan. “Omdat de routes die berichten afleggen per zorginstelling anders zijn, hebben we al die routes in kaart gebracht. Dit gold ook voor de routes bij Zorgring, aangezien hun berichtendienst door die van ons vervangen zou worden. Zo konden we bepalen waar we eventueel problemen konden verwachten bij de overgang.”
Hierin werd samengewerkt met E-Zorg’s integratiepartner Copernicus, waar de Medische Berichtenservice draait. Copernicus was ook bij het projectteam betrokken, stelt Bloemkolk. “Zorgring was voor ons natuurlijk de belangrijkste schakel met de eindgebruikers in de eerste fase. Maar vanaf het moment dat we gingen testen bij een zorginstelling waren we er vanuit het projectteam allemaal bij betrokken.” Je komt er dankzij zo’n project achter hoe complex het zorglandschap is, merkt Bloemkolk op.
Pleisters plakken
“Er zijn veel verschillende leveranciers met hun eigen oplossingen. Dat levert afhankelijkheden op van partijen waarmee je niet eens direct te maken hebt, maar wel via een klant,” voegt Zwaga toe. “Je ziet dat er overal in de loop der jaren pleisters geplakt zijn door alle leveranciers van zorginformatiesystemen. Nu gaan we bij Zorgring naar één oplossing waar de die hele lappendeken in moeten passen. De ene keer ging dat makkelijk, de andere keer vergde het wat meer inspanning: bij een leverancier, een zorgaanbieder, bij E-Zorg, maar ook bij ons. Uiteindelijk hebben we altijd een oplossing gevonden. En met de standaard oplossing van E-Zorg is het veel makkelijker voor partijen om aan te haken. Ook wanneer zij ontvangende partijen hebben die met andere berichtenservices werken.”
Bloemkolk kijkt terug op een leerzaam en uniek traject, deels omdat Zorgring een eigen berichtenservice had. “Voor zover ik weet als enige RSO. Een losstaand ziekenhuis of andere zorginstelling migreren naar Medische Berichtenservice is anders dan een complete berichtendienst migreren waar veel zorgaanbieders gebruik van maken, naar een nieuwe berichtenservice.”
Hoewel er nog enkele kleine punten zijn om af te ronden, zijn alle bij de berichtendienst aangesloten partijen overgegaan naar de Medische Berichtenservice. “Er was in het begin bij Zorgring wel wat scepsis”, vertelt Bloemkolk tot slot, ook omdat er veel mensen met hart en ziel aan hun berichtendienst gewerkt hadden. “Het voelde alsof ze hun kindje moesten loslaten. Maar inmiddels merk je dat er vertrouwen is dat de nieuwe dienst doet wat het moet doen, met dank aan het hele projectteam.”
CV
Florian Visser is directeur van Zorgring.
Simon Hoogvliet is Director Health Technology bij KPN Health.
Quinten Zwaga is Operationeel Manager bij Zorgring.
Rob Bloemkolk is Commercial Product Manager E-Zorg
