Dat lang op schermen van bijvoorbeeld computers en telefoons kijken niet goed is voor de ogen, blijkt ook uit het toenemende aantal jongeren dat zich bij het Oogziekenhuis Rotterdam meldt. Steeds meer jongeren worden bijziend door het toenemen van de schermtijd. Het Oogziekenhuis adviseert daarom ook de 20-20-2 regel. Dat wil zeggen: na 20 minuten dichtbij kijken, 20 seconden in de verte kijken en 2 uur per dag buiten zijn.
"Om van dichtbij scherp te kunnen zien, moet het oog zich flink inspannen. Als ogen lang en vaak focussen op een punt dicht bij het gezicht, groeien de ogen verkeerd", vertelt oogarts Tjon-Fo-Sang van het Oogziekenhuis Rotterdam.
Bijziendheid bij jongeren
Ben je bijziend dat kan je zonder bril niet goed zien op afstand. Dichtbij zien lukt dan beter of helemaal goed. Tjon-Fo-Sang vertelt dat door de continue inspanning van het oog bij dichtbij kijken het oog te hard doorgroeit en de brilsterkte toeneemt. Dit vergroot volgens haar ook de kans op complicaties zoals netvliesloslating of andere oogproblemen op latere leeftijd.
In Het Oogziekenhuis Rotterdam lopen de wachtlijsten op. Steeds meer kinderen hebben een bril nodig om het schoolbord te kunnen lezen. Niet alleen in Nederland neemt bijziendheid toe. Ook in de rest van de wereld is dat het geval. In Azië is bijna tachtig procent van de middelbare scholieren bijziend. Dit komt onder meer omdat men daar meer leest, dichtbij-werk doet en relatief weinig buiten is.
Verschillende oorzaken
Bijziendheid kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld leefstijl, genetische factoren, het digitale tijdperk en minder buiten zijn. Maar in het Oogziekenhuis Rotterdam zien ze de toegenomen schermtijd van kinderen vooral als de boosdoener. Het probleem is niet het scherm zelf, maar het langdurig dichtbij kijken, bijvoorbeeld naar een scherm of een boek. Tjon-Fo-Song benadrukt dat om het oog gezond te houden voor jongeren ook de buitenlucht bijdraagt aan de ontwikkeling van betere ogen.
Ze licht toe dat wanneer de ogen zijn volgroeid, het langdurig dichtbij kijken doorgaans minder van invloed is op de bijziendheid. Wel is het zo dat het langdurig staren naar schermen kan leiden tot vermoeide, droge en geïrriteerde ogen, omdat men vergeet te knipperen door zich te concentreren.
Invloed Social Media
Nog afgezien van de gezondheid voor de ogen, wordt er steeds vaker aandacht besteed aan het gebruiken van telefoon of laptop onder jongeren. Vaak wordt er daarbij ingegaan op de gevaren van sociale media. En dan gaat het niet alleen over het gevaar van desinformatie, een onderwerp dat tijdens de coronapandemie zeer actueel werd, of (levens)gevaarlijk challenges, maar vooral ook om het overmatig gebruik van sociale media, en daarmee dus ook het continu turen naar (te) kleine beeldschermen. Vanuit dat oogpunt bekeken zou de 20-20-2 regel wellicht nog uitgebreid moeten worden.
Wereldwijd maken verschillende landen hierin verstrekkende keuzes. Noorwegen denkt aan een verbod op sociale media voor kinderen tot 15 jaar. Het Australische parlement stemde onlangs in met een verbod voor jongeren tot 16 jaar. Ook in Nederland komt de discussie over het gebruik van sociale media steeds vaker op gang. Tijdens de ICT&health World Conference werd dit onderwerp besproken in de presentatie So Me? Social Media & Youth Health.
