AI ziet in netvlies kans op beroerte   

do 15 december 2022 - 12:00
oog
Patiënt
Nieuws

Nieuwe AI-gestuurde technologie kan subtiele veranderingen in het netvlies detecteren. Die toepassing kan volgens onderzoekers van de Monash University in de toekomst ook worden ingezet om beroertes en hartaanvallen te voorspellen. Het nieuwe algoritme zou volgens betrokkenen zelfs een gamechanger kunnen worden en het verlies van gezichtsvermogen bij miljoenen mensen kunnen voorkomen.

Het model van de onderzoekers, het zogeheten ‘retinale deep learning model’ is in drie jaar tijd ontwikkeld en helpt huisartsen en zorgprofessionals bij het ontdekken, maar ook bij het voorspellen, van het risico op veneuze occlusie. Dit treedt op wanneer een bloedstolsel een ader in het netvlies van het oog blokkeert. Een indrukwekkende technologie die volgens de onderzoekers óók gebruikt kan worden om een hartaanval of een beroerte te voorspellen. Dit is mogelijk omdat het netvlies zo nauw is verbonden met andere delen van het lichaam.

AI-initiatieven

Er zijn dan ook meer AI-initiatieven om middels een kijkje in de ogen gezondheidsrisico’s, zoals een aankomende beroerte, te voorspellen. Een onderzoeksteam onder leiding van University Leeds heeft bijvoorbeeld ook onlangs een zelflerend systeem ontwikkeld. Hiermee kunnen (aankomende) hart- en vaatproblemen worden getraceerd door het scannen van bloedvaten in de ogen. Met dit AI-gestuurde systeem worden mensen die binnen het jaar een groot risico op een hartaanval lopen automatisch geselecteerd. Maar ook lichtere aankomende hart- en vaatproblemen kunnen met een scan van met name de kleine bloedvaatjes in de ogen, worden getraceerd.

Netvlies preventief checken

De AI-mogelijkheden van Leeds en Monash geven nieuwe mogelijkheden voor screening van hart- en vaatziekten. Met deze slimme software krijgt bijvoorbeeld misschien wel de optometrist een verrassende rol in de preventieve gezondheidszorg. De studie naar de AI-netvlies analyse van het team van de Monash Medical AI Group is gepubliceerd in het tijdschrift Eye.

Volgens de onderzoekers is veneuze occlusie in het oog een vasculaire aandoening die plusminus 16 miljoen mensen treft. Als de diagnose te laat wordt gesteld of onbehandeld blijft, kan dit leiden tot verlies van het gezichtsvermogen of in ernstige gevallen tot blindheid. Het kan met name ontstaan bij mensen met smalle oogaderen en het komt vaker voor bij mensen met diabetes, hoge bloeddruk of een hoog cholesterolgehalte.

Beroerte voorspellen

Tijdens het onderzoek trainden onderzoekers een AI-model om onderscheid te maken tussen meer dan 10.500 foto's van de achterkant van het oog. Een deel van de patiënten van wie de ogen op de foto’s staan hadden occlusie in het netvlies en andere weer niet. Uiteindelijk werden honderdduizenden stukjes data gebruikt om het AI-model te trainen en zeer nauwkeurige voorspellingen mogelijk te maken.

Het algoritme zal waarschijnlijk een krachtig hulpmiddel zijn om artsen en clinici te helpen het risico op veneuze occlusie in het oog te verkleinen én ziekten zoals een beroerte in de toekomst te voorspellen, zelfs als ze niet gespecialiseerd zijn in dat gebied. De verwachting is dat de inzet van het nieuwe algoritme het gedetailleerd controleren van het netvlies in de toekomst aanzienlijk goedkoper kan maken. In plaats van een peperdure MRI-scan zou dan al een state of the art check kunnen worden gedaan voor minder dan honderd euro, bijvoorbeeld door een huisarts of optometrist die over de benodigde software beschikt.