Een team van Amsterdam UMC ontwikkelt een zelflerend medicatiesysteem. Met behulp van machine learning, een vorm van AI, leert het systeem op basis van gegevens over medicijngebruik van individuele patiënten, voortdurend van wat er goed gaat en wat er beter kan. Zo kunnen artsen beter rekening houden met wat de patiënt al slikt en op een effectievere wijze medicatie voorschrijven. Dit is met name belangrijk voor de groeiende groep patiënten met meerdere chronische ziekten.
Ziekenhuisapotheker en data-scientist Joanna Klopotowska van Amsterdam UMC ontvangt van NWO 1,6 miljoen om een medicatiesysteem op te zetten dat zorgt voor meer medicatieveiligheid voor kwetsbare patiënten met meerdere chronische aandoeningen. Een deel van dit bedrag komt van de Nierstichting. Met dit geld gaat Klopotowska met collega’s van de afdeling Klinische Informatiekunde van Amsterdam UMC en van de afdeling Computer Science continu het nieuwe medicatiesysteem ontwikkelen. Bij de ontwikkeling van het systeem wordt gebruik gemaakt van gegevens uit het elektronisch patiëntendossier.
Combinatie van chronische aandoeningen is complex
Door de toenemende vergrijzing neemt het aantal mensen met een combinatie van chronische aandoeningen de komende jaren naar verwachting enorm toe. Het gaat om patiënten die vaak meerdere geneesmiddelen tegelijkertijd gebruiken. Niet alle combinaties van medicijnen zijn goed en veilig. Dit gelijktijdige medicijngebruik wordt in wetenschappelijke studies niet goed onderzocht omdat patiënten met meerdere chronische aandoeningen vaak, vanwege de complexiteit, hierin meestal niet worden meegenomen.
Zorgvuldig voorschrijfbeleid dankzij zelflerend medicatiesysteem
“Het gevolg is dat er onvoldoende bewijs is voor veiligheid van de combinatie van een voorgeschreven geneesmiddel met medicatie die de patiënt al heeft”, vertelt Klopotowska. “En dat geeft weer een groter risico op bijwerkingen. Dit is vooral problematisch voor patiënten met chronische nierziekte, die vaak ook andere chronische ziekten hebben. Deze nierpatiënten zijn kwetsbaar voor bijwerkingen en hebben veel baat bij een zorgvuldig voorschrijfbeleid waarbij goed gekeken wordt naar hun persoonlijke situatie. Met het te ontwikkelen zelflerend medicatiesysteem kan dit worden geoptimaliseerd.”
EPD & medicatiesysteem
De ziekenhuisapotheker vindt het belangrijk dat met dit systeem de gegevens uit het EPD optimaal benut kunnen worden. Met de subsidie van NWO kunnen de medicatieadviezen verbeterd worden en afgestemd op de individuele patiënt. Bij het project zijn veel verschillende onderzoekers nauw betrokken, zoals van de afdelingen Epidemiologie en Data Science en Ethiek, Recht en Humaniora van Amsterdam UMC en van de afdeling Management Wetenschappen van de Open Universiteit.
Inzet AI bij medicatieverstrekking
Op meerdere plekken wordt AI ingezet bij ‘complexe patiënten’ voor het beter en persoonlijker voorschrijven van medicatie. Een internationaal consortium brengt bijvoorbeeld met behulp van AI-toepassingen de relatie in kaart tussen de respons op behandeling van psychiatrische patiënten en hun genetische achtergrond (farmacogenetica). Het doel is om het voorschrijven van medicijnen aan patiënten met psychische stoornissen beter op de persoon af te stemmen en de therapie effectiever te maken. Dat meldt het Maastricht UMC+. Het universitair ziekenhuis laat ook weten dat het met UMC Groningen werkt aan een database met gegevens van patiënten die lijden aan een zeldzame stofwisselingsziekte.
