De Belgische federale overheid werkt aan een strikte beoordeling van medische apps. Daarmee moet de huidige wildgroei teruggedrongen worden. Nog voordat de termijn van het huidige kabinet afloopt, wil minister van Volksgezondheid Maggie De Block een volledig beoordelingssysteem ingevoerd hebben. Daaraan gekoppeld moeten tarieven worden voor de professionele inzet van dergelijke apps, bijvoorbeeld voor zorg-op-afstand, door zorgaanbieders.
Ook op Europees niveau wordt gewerkt aan nieuwe regulering die medische apps op hetzelfde niveau plaatsen als medische toestellen en hulpmiddelen. Dat betekent dat alleen apps die aan strikte eisen voldoen, toegestaan worden voor medische handelingen. Gezondheidsminister De Block wil hiervoor een ‘validatiepiramide’ hanteren met drie niveau’s. Apps moeten ten eerste doen wat ze beloven, kunnen communiceren met overheidsplatformen en een duidelijke aantoonbare gezondheidswinst opleveren, zo schrijft dagblad De Tijd.
Volgens professor Frank Rademakers, directeur medische innovatie van het UZ Leuven, worden op Europees niveau straks medische apps op vergelijkbare wijze gecontroleerd en beoordeeld. “Hoe meer een app in de plaats treedt van de zorgverlener, hoe langer het zal duren voor hij goedgekeurd wordt. Verander je bij wijze een enkele letter aan de code van de app, dan mag je de procedure opnieuw doorlopen.”
Ziekenhuizen juichen beoordeling toe
Belgische ziekenhuizen, die zelf fors investeren in de monitoring van patiënten op afstand, juichen de strikte beoordeling toe. Onder meer het UZ Leuven en het UZ Antwerpen passen al steeds vaker apps toe om behandelingen te ondersteunen of zorg en monitoring naar de thuissituatie te verplaatsen. UZ Leuven kwam vijf jaar geleden met een eigen ontwikkelplatform voor medische apps die afgeschermd van de overige applicaties op een smartphone kunnen werken.
Een voorbeeld is een plasapp, waarin patiënten de frequentie van urineren kunnen ingeven. Het is een manier om de patiënt betrokken te houden, maar kan ook een kostenbesparing inhouden, zo bewijst het UZ Antwerpen. “Patiënten die een kippenborst-operatie ondergingen, kunnen dankzij telemonitoring 2 à 3 dagen sneller naar huis,” vertelt professor Guy Hans, medisch coördinator van UZ Antwerpen.
Snelle invoering gewenst
Ziekenhuizen dringen aan op een snelle invoering van het nieuwe beoordelingssysteem, omdat dan initiatieven op e-health gebied op dezelfde manier betaald kunnen worden als huidige vormen van behandeling (zoals in Nederland bepaalde vormen van e-consult vanaf januari 2018 op dezelfde wijze als fysieke consults
gedeclareerd kunnen worden).
“We stopten als ziekenhuis zelf veel geld in proefprojecten rond telemonitoring,” aldus professor Hans van UZ Antwerpen. “Maar als er hogere eisen zijn rond hard- en software, dan is terugbetaling essentieel.” Ook Rademakers vraagt dat er nagedacht wordt over terugbetaling, vanwege het kostenbesparende karakter van telemonitoring.
Geen betaling preventieve apps
Overigens geldt het validatiesysteem zoals de Belgische overheid dat wil invoeren, vooralsnog alleen voor apps die ingezet worden voor zorg-op-afstand. Voor zuiver preventieve apps - die bijvoorbeeld gezonde mensen coachen in hun levensstijl om aandoeningen zoals diabetes te voorkomen - is er federaal nog geen terugbetaling in het vooruitzicht.
Aanbieders van dergelijke apps zoeken volgens De Tijd een alternatieve route. Ze sluiten bijvoorbeeld contracten met bedrijven, die zo bijvoorbeeld ziekteverzuim willen terugdringen. Een voorbeeld daarvan is de recent gelanceerde app Emma. Die bepaalt via een mix van bloedafnames en vragenlijsten de kans op vijf chronische aandoeningen. De start-up kreeg begeleiding van Johan Thijs, CEO van grootbank KBC.
