Beoordelingskader zorgtransformaties moet IZA concreet maken

vr 20 januari 2023 - 09:00
Laptop-arts-videobellen
Samenwerking
Nieuws

Het geld was er al, nu is er ook een beoordelingskader. Een mijlpaal, aldus het ministerie van VWS. Het beoordelingskader voor ímpactvolle transformaties’ is bedoeld om te bepalen waar de 2,8 miljard euro aan transformatiemiddelen heen gaan die VWS beschikbaar heeft gesteld om de in Nederland geboden zorg ingrijpend te veranderen. Het kader en de bijbehorende gelden vormen een van de concrete uitkomsten van het vorig jaar gesloten Integraal Zorg Akkoord (IZA).

VWS en een groot aantal partijen in de zorg hebben afspraken gemaakt om de zorg in de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Deze afspraken staan in het afgelopen september ondertekende Integraal Zorgakkoord (IZA). De focus in de afspraken ligt op ‘gezondheid’ in plaats van op ‘ziekte’. Zorgverleners bepalen in onderlinge samenwerking en samen met hun patiënt/cliënt wat de beste zorg is. De zorg die wordt ingezet, moet aantoonbaar effectief zijn geweest. Ondertekenaars van het IZA zijn onder meer overkoepelende organisaties van ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg.

Impactvolle transformatie

Het doel van het IZA realiseren lukt alleen als de zorg ingrijpend verandert, benadrukt VWS. Voor deze veranderingen, of ‘impactvolle transformaties’, stelt VWS 2,8 miljard euro aan transformatiemiddelen beschikbaar. Dat geld wordt echter niet zomaar verdeeld. De bij IZA betrokken partijen hebben een beoordelingskader gemaakt om transformatieplannen te beoordelen. Dat kader is nu klaar, laat VWS weten.

Eén van de IZA-afspraken is dat zorgaanbieders, zorgprofessionals, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en gemeenten samen plannen maken voor zorgtransformaties. Zo’n transformatieplannen kan bijvoorbeeld bijdragen aan de versterking van de samenwerking binnen de regio of tussen eerstelijnszorg en ziekenhuizen. Of het kan gaan om een ziekenhuis dat wil omvormen naar een gezondheidscentrum. VWS ondersteunt dit met bovengenoemde transformatiemiddelen.

Beoordelingskader geeft criteria

Het ‘Beoordelingskader Impactvolle transformaties en inzet transformatiemiddelen’ bepaalt waar moet een zorgtransformatie aan moet voldoen om aanspraak op de transformatiemiddelen te maken. Zorgpartijen kunnen hun transformatieplannen vanaf 1 februari indienen. Om zeker te weten dat het beoordelingskader doet wat het moet doen, evalueren de IZA-partijen het kader elk kwartaal. Zorgverzekeraars faciliteren en ondersteunen zorgaanbieders en patiënten bij het opstellen van de transformatieplannen.

Per regio zullen de twee martkleidende zorgverzekeraars de beoordeling van deze plannen uitvoeren. Iedere regio in Nederland kent namelijk specifieke uitdagingen in het op peil houden van de toegankelijkheid van ondersteuning, zorg en spoedzorg. Dit vraagt om een gerichte aanpak per regio, waarin de partijen in het sociaal- en het (acute) zorgdomein samenwerken. IZA-partijen hebben afgesproken de samenwerking in de regio te bevorderen. Een betrouwbaar beeld van zorgvraag en –aanbod in de regio vormt daarvoor een belangrijke basis. Aan de hand van dat regiobeeld moeten de regionale partijen tot gerichte en afgestemde plannen komen. Daarin maken zij afspraken over de uitvoering van de beoogde regionale transformatieopgaven.

Een van de afspraken is dat zorgverzekeraars, gemeenten, zorgaanbieders, zorgprofessionals, vertegenwoordigers van het burgerperspectief (waaronder het patiëntperspectief), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en VWS samen criteria opstellen waar regiobeelden en regioplannen en ROAZ-beelden en ROAZ-plannen aan moeten voldoen.

Kamerbrief geeft uitleg

Ministers Ernst Kuipers (VWS) en Connie Helder (Langdurige Zorg en Sport) en staatssecretaris Maarten van Ooijen (VWS) hebben de Tweede Kamer middels een Kamerbrief uitleg gegeven over de criteria voor regiobeelden en -plannen, ROAZ-beelden en -plannen, het beoordelingskader voor 'impactvolle transformaties' Integraal Zorgakkoord (IZA) en de inzet van de transformatiemiddelen.

In de Kamerbrief benadrukken de bewindslieden onder meer dat het beoordelingskader een belangrijke stap in de beweging naar passende zorg. Zorgaanbieders, zorgprofessionals, patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en gemeenten kunnen nu serieus aan de slag met plannen voor impactvolle transformaties. Met het beoordelingskader ontstaat niet alleen een gelijk speelveld voor alle partijen die aanspraak op de transformatiemiddelen willen maken; het kader maakt ook concreet waaraan de plannen moeten voldoen.

Voor transformaties die niet aan de criteria van een ‘impactvolle transformatie’ voldoen, geldt dat aanbieders hier individuele afspraken over kunnen maken met zorgverzekeraars. Hiervoor geldt geen gelijkgerichtheid en kunnen geen transformatiemiddelen worden ingezet.