Beter inspelen op complexe zorgvraag en onbegrepen gedrag

De afgelopen jaren is al veel in gang gezet voor het verbeteren van de zorg voor mensen met een intensieve zorgvraag en onbegrepen gedrag. Toch blijkt het bieden van passende zorg voor deze cliënten een uitdaging. Daarom is het ministerie van VWS nu het Ontwikkelprogramma Complexe Zorg gestart, als onderdeel van de Toekomstagenda zorg en ondersteuning voor mensen met een beperking.

“Het is goed om te zien dat de laatste jaren al heel veel is ontwikkeld voor mensen met een complexe zorgvraag en onbegrepen gedrag”, stelt Jeroen Housmans, programmaleider van het Centrum voor Consultatie en Expertise CCE, in ICT&health 1. “Maar in deze complexe zorg hebben erg veel factoren invloed op het resultaat.”

Drie uitdagingen

Heel belangrijk is bijvoorbeeld de huidige personeelsproblematiek in de zorg. Het gaat hier om de meest kwetsbare mensen en juist die zijn het meest gevoelig voor de momenteel vaak veelvuldige personeelswisselingen. “Ook de financiering speelt een rol”, vervolgt Housmans. “Er is al jarenlang een tariefdiscussie over VG7, het zorgprofiel dat voor deze mensen van toepassing is. De zorgaanbieders geven aan financiële uitdagingen te ervaren om deze zorg voor al hun cliënten goed te kunnen organiseren.”

Een ander aspect is dat het uitgangspunt van de zorg lang is geweest: wij nemen het over. “Dat is niet langer houdbaar”, zegt Housmans. “Het feit dat zowel de zorgvraag als de personele schaarste groeien, vraagt om nieuwe manieren van organiseren met daarin meer aandacht voor de rol en kennis van verwanten.”

Elkaar versterken

Marly Kiewik, partner gezondheidszorg bij Deloitte, beaamt dat steeds meer vormen van samenwerking nodig zijn: “De vergrijzing maakt het kruispunt tussen gehandicaptenzorg en ouderenzorg steeds meer zichtbaar. Ook mensen met een beperking worden gemiddeld ouder en ontwikkelen de ziekten die bij ouderdom komen kijken, zoals dementie. We moeten nu op zoek naar manieren waarop de diverse zorgaanbieders elkaar juist kunnen versterken.”

Met het Ontwikkelprogramma Complexe Zorg hoopt Deloitte een bijdrage te leveren aan de al langer gezochte doorbraak. “Toen VWS ons benaderde met de vraag om hierin ondersteuning te bieden, dachten wij direct: dit vraagstuk moeten we niet alleen vanuit consultancy benaderen”, vertelt Kiewik. “Dit gaat over verandering vanuit verschillende perspectieven. We moeten recht doen aan de doelgroep, de landelijk ontwikkelde kennis waardoor we zorginhoud, veranderkunde en een blik van buiten moeten verbinden. Niet probleem- maar oplossingsgericht werken.”

Ondersteuning

De deelnemende zorgaanbieders in het Ontwikkelprogramma worden ondersteund met een coach en daaromheen is een flexibele schil gecreëerd die ze begeleiding biedt in de uitvoering van het programma.

“Van de partijen hierin is CCE de partij met de meeste ervaring op het gebied van onbegrepen gedrag, volgens Kiewik. Het Instituut Positieve Gezondheid is de oplossingsgerichte partij die positieve gezondheid in de breedste zin van het woord wil bewerkstelligen bij de cliënt. Tactus is de partij met kennis over de verslavingszorg. Deloitte brengt de verander-coaching en design thinking in.

“Daarnaast zijn wij verantwoordelijk voor het landelijk programmamanagement”, zegt Kiewik. “We willen organisaties inzicht geven in het ontwikkelplan waarmee ze de kwaliteit van leven van de cliënt kunnen verbeteren. Dus monitoren we hun stand van zaken en de voortgang die ze gaan boeken. Voor het bereiken daarvan zullen we uiteraard ook de digitale hulpmiddelen inzetten die de zorg ter beschikking staan. Maar die zullen wel ondersteunend zijn. Leidend is de sociale innovatie.”

Lees het hele artikel in ICT&health 1, die halverwege februari verschijnt.