Naar aanleiding van de adviezen van Commissie De Winter, die onderzoek deed naar geweld in de jeugdzorg tussen 1945 en 2019, is de digitale ‘Hulp in de buurt kaart’ ontwikkeld. Uit hun rapport blijkt dat een groot deel van de kinderen die in die periode in jeugdzorginstellingen of pleeggezinnen verbleven, onvoldoende was beschermd tegen fysiek, psychisch en seksueel geweld.
Traumabehandeling
Het verbeteren van het hulpaanbod aan slachtoffers van geweld in de jeugdzorg, was een van de aanbevelingen van de commissie. Dit om reden dat volgens de commissie ‘een gevarieerd en effectief behandelaanbod momenteel onvoldoende breed voorhanden is’.
Reden waarom het Trimbos-instituut in 2020 het Centraal Expertise en Informatiepunt Geweld in de Jeugdzorg (CIE) heeft ontwikkeld met de bijbehorende website geweldindejeugdzorginfo.nl. Op deze website staat de ‘Hulp in de buurt kaart’, alsmede informatie en advies voor lotgenoten, naasten en professionals die met geweld in de jeugdzorg te maken kregen.
‘Hulp in de buurt kaart’
Hoewel de ‘Hulp in de buurt kaart’ in eerste instantie bedoeld is voor mensen die hulp zoeken vanwege geweld in de jeugdzorg, kan de kaart ook gebruikt worden door een bredere groep cliënten, naasten en professionals die op zoek zijn naar trauma-gerelateerde behandeling.
De kaart biedt informatie over het beschikbare hulpaanbod, de doelgroepen van het aanbod, de verschillende behandelvormen (ambulant, klinisch, deeltijd), en voor wie de behandeling bedoeld is. Dit overzicht is van grote waarde en was voorheen nog niet beschikbaar.
Behandelingen
In 2021 is het gespecialiseerde traumabehandelaanbod binnen de Specialistische GGZ (SGGZ) in kaart gebracht om de ‘Hulp in de buurt kaart’ te kunnen creëren. Er is een aanvraag uitgezet bij 143 behandellocaties die gespecialiseerde traumabehandeling bieden, waaronder gespecialiseerde traumacentra, poliklinieken van algemene GGZ-instellingen met en zonder opnamemogelijkheden, en kinder- en jeugdtraumacentra. Uiteindelijk hebben 135 locaties (94%) de vragenlijst ingevuld, die onderdeel zijn van in totaal 40 instellingen.
Missend trauma-aanbod
Inventarisatie toont aan dat er een gevarieerd aanbod is van trauma-behandelingen verspreid over het land, maar dat de beschikbaarheid van deze hulp onevenredig verdeeld is. Zo is het aantal behandelplaatsen per instelling vaak niet in beeld of fluctueert sterk, vanwege ernstige tekorten aan (gespecialiseerde) behandelaren.
Het blijkt dat met name mensen met complexe en meervoudige problematiek, doelgroepen voor wie iets extra’s nodig is, zoals mensen met een visuele handicap, een taalprobleem of mensen met voorliggende psychosociale problematiek, moeilijk hulp kunnen krijgen.
Zeer regelmatig lopen de geraadpleegde instellingen tegen problematiek aan die zij zelf niet (denken te) kunnen behandelen, maar waarvoor ze ook niet kunnen doorverwijzen, of waarvoor zeer lange wachttijden gelden. Uit de inventarisatie blijkt dat er met name sprake is van een tekort aan (crisis) klinische plaatsen.
