ELSA-erkenning voor Amsterdams ´AI for Health Equity lab´

5 februari 2024
ethiek
AI
Nieuws

Amsterdam AI heeft onlangs het ELSA Label gekregen voor het ´AI for Health Equity Lab´. Het belangrijke label werd toegekend door de Nederlandse AI Coalitie (NL AIC). Het laboratorium is een samenwerking van de UvA, Hogeschool van Amsterdam, Amsterdam UMC en de Vrije Universiteit en diverse private en publieke partners. Het ELSA-label (Ethical, Legal and Societal Aspects) sluit goed aan bij de visie van Amsterdam AI op verantwoorde en mensgerichte AI. Onder leiding van vier van de oprichters van Amsterdam AI werkt het lab samen met verschillende partners om kennis te vergaren voor een eerlijke toegang tot AI in de gezondheidszorg.

Kunstmatige intelligentie biedt in de gezondheidszorg ongekende mogelijkheden in het voorspellen, diagnosticeren en persoonsgerichter behandelen van patiënten. Maar er borrelen rond dit belangrijke thema ook steeds meer ethische vragen op. Denk onder meer aan problemen rond privacy, vooringenomenheid, transparantie (uitlegbare AI), discriminatie of verantwoordelijkheid.

Om die reden wordt er wereldwijd en ook nationaal werk gemaakt van regelgeving en onderzoek omtrent ethische kwesties met betrekking tot AI. Een recent voorbeeld is het geactualiseerde rapport met richtlijnen voor LLM’s van de WHO. In Nederland is inmiddels zelfs een speciaal Ethieklab voor AI in de zorg opgetuigd, te weten het Responsible and Ethical AI in Healthcare Lab (REAiHL).

Rechtvaardige toegang tot zorg

Het ELSA-label voor het Amsterdamse AI-lab toont aan dat in het AI laboratorium op doordachte wijze rekening wordt gehouden met ethische vraagstukken omtrent AI. Mahsa Shabani van het Law Centre for Health and Life van de UvA licht toe op de website van de Universiteit Amsterdam waarom de toekenning van het ELSA-label zo belangrijk is: “De toenemende digitalisering van de gezondheidszorg en innovatie in de medische zorg kan alleen succesvol zijn als het zorgt voor rechtvaardige toegang.” Julia van Weert, hoogleraar Gezondheidscommunicatie bij de UvA, die het lab samen met Anniek de Ruijter gaat leiden, vult aan : “We bereiken kansengelijkheid in de gezondheidszorg alleen als we barrières aanpakken en ervoor zorgen dat gezondheidstechnologieën inclusief en toegankelijk zijn en inspelen op de behoeften van diverse bevolkingsgroepen.” 

ELSA-label & facts

Het ELSA-label is een formele erkenning van (de kwaliteit van) een activiteit in lijn met de ambities en strategische doelen van de NL AIC. Een bekend probleem bij de ontwikkeling van Artificial Intelligence (AI)-toepassingen is onder meer de ondervertegenwoordiging van bepaalde groepen, waardoor de uitkomsten vooringenomen kunnen zijn of voor een bepaalde groep niet gelden. Juist in de zorg, waar de toepassing van AI snel groeit, wordt dit probleem almaar urgenter. Het AI for Health Equity-lab richt zich daarom expliciet op onderzoek voor een rechtvaardige toepassing van AI-technologie in de zorg.

Kansengelijkheid

Het lab stimuleert kansengelijkheid door te zorgen voor een digitale gezondheidsinfrastructuur, waarbij AI-oplossingen inzetbaar worden op een rechtvaardige manier. De partners binnen het lab gaan de kennis hierover delen via een platform waarbij verschillende disciplines binnen de wetenschap, patiëntenorganisaties en gezondheidsorganisaties en private en publieke partners samenwerken aan een inclusievere zorg. Het ELSA Lab brengt belemmeringen en mogelijkheden van een rechtvaardige toegang tot AI-toepassingen in de zorg in kaart en werkt aan een digitale gezondheidsinfrastructuur zodat oplossingen beschikbaar worden voor een bredere groep.

Op deze manier creëert het ‘AI for Health Equity lab’ kennis voor verschillende stakeholders die betrokken zijn bij de ontwikkeling en inzet van AI Health-toepassingen. Het lab richt zich ook op de transparantie en representativiteit van databases die van belang zijn voor AI Health-toepassingen en op de interactie tussen de gebruiker en de technologie. Op deze manier wordt fundamenteel onderzoek vertaalt naar de praktijk.