Ernst Klunder wil de digitalisering in de gehandicaptenzorg graag een boost geven. Dat is volgens hem nodig om de arbeidstekorten te lijf te gaan, maar ook om cliënten meer autonomie te geven. Dit vertelt hij tijdens een interview op de website van het Informatieberaad Zorg waarvan hij lid is. Dit Informatieberaad werkt mee aan een duurzaam informatiezorgstelsel Zorg. Het draait allemaal om het beter, betaalbaarder en toegankelijker maken van de zorg én het veilig en betrouwbaar uitwisselen van zorggegevens tussen professionele partijen. Hiervoor worden afspraken, standaarden en voorzieningen gemaakt, samen met de deelnemers van het Informatieberaad.
Digitalisering doet ertoe
Duidelijk is dat digitalisering een heel belangrijk thema is op de agenda van deze raad. Klunder vindt dan ook dat digitalisering er absoluut toe doet. ‘Ik vind het leuk dat we nadenken over hoe we de wereld in een aantal opzichten niet alleen doelmatiger kunnen maken, maar ook gewoon prettiger voor mensen. Ik hoef niet te snappen hoe een computer in elkaar zit, ik kijk ook nooit onder de motorkap van mijn auto. Het gaat erom dat je weet hoe je digitalisering kan inzetten voor de organisatie of de branche en daarvoor de juiste vragen kunt stellen. De vertaalslag maken van ingewikkelde, complexe zaken naar iets wat voor de gemiddelde Nederlander begrijpelijk is, daar geniet ik van.”
Regisseur van je eigen gezondheid
De bestuurder wijst er expliciet op dat in de gehandicaptenzorg de digitalisering moet worden versneld. Er is op het gebied van bijvoorbeeld gegevensuitwisseling nog een wereld te winnen. Met name op het gebied van het doorontwikkelen van PGO’s en het versterken van de autonomie van patiënten is het nodig om vaart te maken. Zijn droom is ‘drempelloze gegevensuitwisseling waarbij je als cliënt of patiënt altijd toegang hebt tot de integrale zorginformatie. Dat je in feite gewoon op ieder moment weet welke instelling wat over jou heeft vastgelegd en je daar ook bij kunt komen. Ik denk dat je daarmee ook veel meer de regisseur wordt van je eigen data en ook de regisseur van je eigen gezondheid.”
Informatieberaad Zorg is mensenwerk
Hij is blij met zijn toetreding tot de Informatieberaad Zorg, want hij ontmoette daar veel betrokken mensen uit diverse branches en belangenverenigingen. Die ontmoeting vindt hij essentieel want: ‘informatieuitwisseling is en blijft uiteindelijk mensenwerk en fysieke ontmoetingen zijn dan helpend.’ Het valt hem wel op dat het in het beraad regelmatig gaat over ziekenhuizen en huisartsen, terwijl het heel weinig gaat over langdurige zorg. Hij hoopt dat hij daar mede verandering in kan brengen en denkt dat er stevigere lijnen kunnen ontstaan tussen verschillende soorten zorginstellingen. “Je kunt die verbinding best steviger maken door samen te kijken naar waar je elkaar functioneel raakt.”
Gestandaardiseerd vastleggen gegevens
Waar de gehandicaptenzorg en de ziekenhuis-en huisartsenzorg elkaar raken bijvoorbeeld, is het gestandaardiseerd vastleggen van gegevens. Als er medicatie wordt voorgeschreven moet de uitwisseling van gegevens naar alle betrokken partijen goed georganiseerd zijn. Dat moeten we echt samen doen en vraagt ook om bewustwording in onze eigen branche. Dit kan absoluut eenvoudiger verlopen als de digitalisering binnen de gehandicaptenzorg een flinke stap vooruit maakt.
Sprekend over PGO’s is hij iets terughoudender. “Als wij in de gehandicaptenzorg een PGO gaan aanbieden, hoeveel procent van onze cliënten kan er dan zelfstandig gebruik van maken? En hoeveel moet er we van een verwant, vertegenwoordiger of een bewindvoerder gevraagd worden? Mensen met een beperking zijn iets minder toegerust om dit soort dingen te doen. Aan de andere kant is het wel belangrijk dat we ze zoveel mogelijk in staat stellen om dat te doen. Dit soort vraagstukken draait enerzijds om aandacht voor de specifieke positie van de gehandicapte mens en anderzijds om zoveel mogelijk meedoen met het generieke.”
Digitalisering die mensen helpt
Klunder werkt er hoe dan ook hard aan om de gehandicaptenzorg een digitale boost te geven, want hij gelooft in technologie die mensen op meerdere wijzen goed kan helpen. Ook positief is dat digitalisering een van de vier pijlers is in de onlangs verschenen VGN-visie Gehandicaptenzorg 2030. Het Informatieberaad Zorg is een kapstok geweest voor het digitaliseringshoofdstuk in de visie, zegt de bestuurder. Voorbeelden van digital health die mensen met een beperking kunnen helpen ziet hij genoeg. Denk bijvoorbeeld aan domotica die kan helpen om deuren te openen, bedden omhoog te zetten of om een koffiezetapparaat te starten.
Maar hij wijst ook op de inzet van slimme luiers die zichzelf melden als ze verschoond moeten worden. De digitale mogelijkheden zijn in feite inmiddels ontelbaar maar moeten wel goed ingepast worden in de organisatie. Uiteindelijk krijgt een cliënt met dit soort tools meer controle en zelfvertrouwen en dat scheelt ook weer in de werkdruk en de benodigde begeleiding.
