Om het beraad daarbij te helpen, hebben de Patiëntenfederatie, Ieder(in), MIND, PGOsupport en de Oogvereniging een Handreiking voor toegankelijke digitale zorg gemaakt. Tijdens de e-healthweek 2018 hebben deze patiëntenorganisaties de handreiking voor patiëntenparticipatie bij de ontwikkeling van digitale zorg uitgebracht.
Handreiking digitale Zorg
De handreiking ‘Samenwerken met patiënten = digitale zorg toegankelijk voor iedereen’ werd op maandag 21 januari op de ICT&health Openingsmanifestatie door Bart Borsje van de Oogvereniging overhandigd aan Erik Gerritsen, Secretaris Generaal van het ministerie van VWS en voorzitter van het Informatieberaad.
In de handreiking staat kort de wet- en regelgeving uitgelegd, evenals de internationale standaard voor digitale toegankelijkheid, een helder plan van aanpak, concrete tips om mee aan de slag te gaan en goede praktijkvoorbeelden. Het biedt verder aanbevelingen voor het succesvol ontwikkelen van toegankelijke en goed bruikbare digitale zorgomgevingen. De informatie is bedoeld voor opdrachtgevers, financiers, projectleiders, zorgverleners, ICT-ontwikkelaars en patiëntvertegenwoordigers.
Patiënten vanaf begin betrekken
Patiënten gebruiken alleen digitale zorg als ze deze nuttig, gebruiksvriendelijk en veilig vinden, zo benadrukt de Patiëntenfederatie. Voor het succes van digitale zorg is het daarom cruciaal hen vanaf het begin van de ontwikkeling te betrekken. In de praktijk is dat lang niet altijd vanzelfsprekend. Het gevolg is vaak dat digitale zorg niet aansluit bij de behoefte van patiënten en ook niet gebruikt wordt.
Digitale toegankelijkheid gaat over toegang tot digitale informatie en diensten voor iedereen. Mensen met een functiebeperking moeten digitale omgevingen zoals websites, portalen en apps even goed kunnen gebruiken als mensen zonder beperking. Om informatie en diensten goed toegankelijk te maken, moet rekening gehouden met alle vormen van tijdelijke en blijvende beperkingen bij zien, bewegen, horen, begrijpen of verwerken van informatie.
Meer vaart zetten
Het Informatieberaad Zorg liet in december 2018 weten dat het meer vaart wil zetten achter het digitaal toegankelijk maken van de online informatie van organisaties in de zorgsector. Er valt volgens het overlegorgaan dop dit gebied nog veel winst te behalen. Terwijl websites, digitale invulformulieren, online video’s en apps normaal geacht worden, zijn zij vaak niet of beperkt toegankelijk voor mensen met een visuele of auditieve beperking.
Op 10 december heeft het Informatieberaad daarom besloten de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) toe te laten tot het duurzaam informatiestelsel. Onder dit informatiestelsel vallen alle afspraken en voorzieningen die zorgbreed moeten worden ingevoerd, voor een veilige, digitale en eenduidige informatievoorziening in de zorg. Voorbeelden zijn de benodigde standaarden om gegevensuitwisseling tussen ziekenhuizen onderling en tussen een ziekenhuis en de patiënt mogelijk te maken.
De WCAG is een set van richtlijnen voor digitaal toegankelijke communicatiekanalen. Concreet gaat het over richtlijnen met betrekking tot zaken zoals het ondertitelen van video’s, teksten bij afbeeldingen die met spraaksoftware voor te lezen zijn en het gebruik van het juiste contrast op websites voor mensen met een visuele beperking.
