Interoperabiliteit, een woord waar menigeen in de uitspraak over struikelt, terwijl het woord dagelijks toch meermalen valt in de wereld van ICT en zorg. Maar ach, dat struikelen kan gebeuren. Belangrijker is, dat er daadwerkelijk interoperabiliteit toegepast wordt in deze sector. Hoe beter beelden en gegevens (gestandaardiseerd) met elkaar gedeeld worden, des te fijner voor de patiënt. Efficiency en geen 'gerommel' met cd-rom's - waarop patiëntgegevens staan - tussen ziekenhuizen en andere zorgdisciplines.
Maar gelukkig zijn velen elke dag mee bezig met interoperabiliteit, zoals Brian Sanderse. Hij is informatie-architect bij het Maasstad Ziekenhuis. In 1989 maakte hij de overstap naar de zorg als medisch technicus. "In die tijd zag ik langzaam het vak veranderen", vertelt hij. "Van meer integratie van medische apparatuur richting informatiesystemen. In 2000 zette ik dan ook de stap richting ICT om de integratie van informatiesystemen en apparatuur te begeleiden, om het EPD vorm te geven."
Sanderse vervolgt: "De grootste verandering die ik sinds 2000 gezien heb in interoperabiliteit, is die van leveranciers; van afhankelijke netwerken naar netwerken met open standaarden. In het verleden hadden ze eigen interfaces, waarmee eigen apparaten en software te koppelen waren.. Aansluiting op producten van 'de concurrent', daar dacht men toen nog niet aan. Dat is nu wel veranderd, dankzij Nictiz, VZVZ, het ministerie van VWS (Informatieberaad in de Zorg) en IHE.. Om er zo maar een paar te noemen."
Over interoperabiliteit in het Maasstad Ziekenhuis vertelt Brian Sanderse: "In ons ziekenhuis hebben we vorig jaar een digitale strategie 2021 neergezet, gebaseerd op het fundament, groei en innovatie van informatie. Beschreven vanuit het bestaande strategische medische beleidsplan. We hebben het geheel vormgegeven middels een aantal programma's. Interoperabiliteit is er daar een van." Niet alleen is Sanderse betrokken bij dit programma, maar ook bij bijvoorbeeld de aanschaf of vervanging van bestaande medische apparatuur en informatiesystemen.
Maar ook al doen we allemaal ons best, we zijn er nog niet met interoperabiliteit. Voor Brian Sanderse zit het knelpunt in het feit, dat open standaarden niet altijd direct aanwezig zijn in de apparatuur of informatiesystemen. "Hierdoor converteren we informatie met een tussenoplossing, wat de complexiteit niet ten goede komt. Zeker niet als we kijken naar het beheer in de gehele keten. Wat we juist willen bereiken, is het zo optimaal mogelijk verwerken van informatie in het werkproces. Zodanig, dat de gebruiker een applicatie/apparaat niet als een last beschouwd. Oftewel, de apparatuur en informatiesystemen moeten het normale werkproces ondersteunen, vooral ook de uitzonderingen in het werkproces. De sleutel tot succes is interoperabiliteit, gebaseerd op een technische oplossing die vertaald moet worden naar 'wat heb ik eraan als gebruiker?'.
Toch blijft de vraag: hoe krijgen we interoperabiliteit echt voor elkaar? Volgens Brian Sanderse zijn landelijke programma's - Eenheid van taal, Eenmalige registratie aan de bron , Handreiking interoperabiliteit tussen zorginstellingen en het Vijflagenmodel interoperabiliteit- hierin belangrijk. Maar er is volgens hem meer nodig. "Leveranciers dienen de open standaarden op de juiste manier te gebruiken. Zodanig dus, dat de werkprocessen van de gebruikers zo optimaal mogelijk ondersteund worden. Hiertoe is het noodzakelijk jaarlijks systemen onderling te testen op zogenaamde IHE Connectathons; 'praten' onze systemen daadwerkelijk met elkaar?"
Interoperabiliteit in de zorg, we zullen er voorlopig nog over blijven praten En er over struikelen wellicht. In woord en toepassing. In de maanden die komen, laat ik u via ICT&health kennis maken met diverse mensen die dicht bij deze 'haard' zitten. Leest u dan ook met mij mee?
