Medisch specialisten mogen al sinds 2013 videoconsults declareren als een consult. Ook de technologie is er om vanuit het EPD een video-afspraak te plannen met een patiënt. Die kan, door eenvoudigweg te klikken op een link in een e-mail, op het afgesproken tijdstip plaatsnemen in de digitale wachtruimte. Daar volgt een korte check of de microfoon en camera van de patiënt aan staan. Et voila, de patiënt kan door de medisch specialist virtueel naar binnen worden geroepen voor het consult. Heel eenvoudig, er is geen technische hocus pocus nodig. Het werkt ook nog eens op ieder device: pc, tablet, smartphone, ongeacht het besturingssysteem. En er zijn beveiligde oplossingen die voldoen aan de NEN 7510.
Als het zo eenvoudig werkt en de arts het consult ook kan declareren, waarom moet ik dan steeds met mijn zoontje, die erg veel last heeft van zijn eczeem, naar het ziekenhuis? We hebben periodes gehad waarin we drie keer per week voor controle naar de dermatoloog moesten. Het enige wat de dermatoloog doet is mijn zoontje wat vragen stellen, de eczeem beoordelen en indien nodig de medicatie bijstellen. Dit kan prima via video. Voor mijn zoontje hoeft dat niet hoor. Hij is zo gewend aan de bezoekjes aan het ziekenhuis dat hij het leuke uitstapjes vindt. Maar voor ons als gezin is het natuurlijk wel erg belastend.Ik vraag me af hoe dat straks gaat als mijn ouders vaker naar de dokter moeten en tegen die tijd misschien niet meer in staat zijn zelf te rijden. Moet ik dan ook om de haverklap vrij nemen van mijn werk om hen op te halen om samen naar het ziekenhuis te gaan? Ik mag wel vast beginnen met het sparen van vrije dagen. En hoe doen ziekenhuizen dat eigenlijk met mensen die geen mantelzorger in de buurt hebben? Het is nogal wat als je voor een intake of een afsluitend gesprek een taxi moet bellen.
De reden waarom videoconsults nog nauwelijks worden aangeboden is heel simpel: ziekenhuizen stellen – ondanks mooie beloften op de website – hun eigen processen nog net wat meer centraal dan het belang van de patiënt. En in hun eigen proces halen medisch specialisten geen winst. Want of ze het consult nu face-to-face of via video doen, die tien minuten zijn ze kwijt. Ziekenhuizen beoordelen kwaliteit van zorg ook nog altijd heel sterk als de medische kwaliteit van een behandeling. Terwijl patiënten onder kwaliteit van zorg ook de mate verstaan waarin er rekening wordt gehouden met hun wensen. De kwaliteit van zorg gaat in de beleving van de patiënt wel degelijk omhoog als deze de keus krijgt voor een videoconsult. Nu moet alleen het ziekenhuis het ook nog zo gaan ervaren.
Ziekenhuizen zijn vooral op zoek naar de businesscase. En ja, die is er! Die ligt misschien niet direct in videoconsults, maar wel in andere toepassingen van videocommunicatie, bijvoorbeeld contact tussen medisch specialisten onderling. Steeds meer ziekenhuizen fuseren en/of werken regionaal samen. Als artsen voor onderling overleg niet in de auto hoeven te stappen maar via video kunnen vergaderen, scheelt hen dat enorm veel tijd. Het mooie van videovergaderen is dat schermen eenvoudig kunnen worden gedeeld. Het samen bespreken van radiologiebeelden op afstand gaat via video veel beter dan telefonisch.
Wij implementeren nu bij de eerste ziekenhuizen Vidyo, in deze gevallen gaat het steeds om een integratie met Epic. Het is voor een secretaresse een fluitje van een cent om een patiënt de mogelijkheid van een videoconsult te bieden, het is één extra vinkje in een proces dat verder gelijk blijft. En voor medisch specialisten, transferverpleegkundigen en anderen die veel besprekingen hebben met externe partijen is het al even eenvoudig om een videovergadering te arrangeren.
En oh ja. Als u dit leest en denkt: ‘onze patiënten zijn vooral ouderen en die hebben hier geen behoefte aan’, dan heeft u het mis. In het verpleeghuis waar mijn tante woont hebben vrijwel alle bewoners die alleen somatische klachten hebben een tablet. Scholieren uit de buurt helpen de ouderen als ze iets niet snappen. En natuurlijk krijgen ze hulp van kinderen en kleinkinderen, waar ze regelmatig mee facetimen of skypen.
Al zie ik het in de praktijk vaker andersom: de kleinkinderen skypen opa of oma als zij iets van hun huiswerk niet snappen. Opa’s en oma’s zitten in de familie WhatsApp en chatten alsof ze nooit anders hebben gedaan. Wordfeud is tien keer populairder dan Scrabble. En ja, telebankieren doen deze ouderen ook, net als zo af en toe iets online bestellen. Het enige wat ze eigenlijk niet doen, is een videoconsult met hun arts. Tijd om daar verandering in te brengen.
Door: Martijn van der Meulen, consultant ziekenhuiscommunicatie bij Zetacom.
Mail: m.meulen@zetacom.nl