Op 1 juni 2022 is het Horizon Europe project ‘Label2Enable’ gestart. Veertien organisaties uit zeven landen bundelen in dit project twee jaar hun krachten en promoten samen het toetsingskader en het label voor gezondheidsapps in Europa. Het project wordt gecoördineerd vanuit het National eHealth Living Lab (NeLL) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Niels Chavannes van NeLL nam begin 2018 het initiatief om medische apps te gaan onderzoeken op zaken als effectiviteit en betrouwbaarheid. Uiteindelijk moest het onderzoek leiden tot een keurmerk voor dergelijke apps en dat is per 1 juni 2022 dus gelukt met de introductie van de kwaliteitsstandaard Label2Enable. Petra Hoogendoorn zal Label2Enable coördineren vanuit het National eHealth Living Lab en LUMC (afdeling Public Health en Eerstelijns Geneeskunde).
Verschillende toetsingskaders per land onhandig
Vergrijzing en chronische ziekten drukken steeds zwaarder op zorgbudgetten in Europa en het tekort aan zorgmedewerkers loopt ook snel op. Digitale zorg zoals het gebruik van gezondheidsapp kunnen de gezondheidszorg versterken. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat apps als onderdeel van de zorg kunnen leiden tot een gezonde leefstijl, minder symptoomlast, minder ziekenhuisopnames en zelfs langer leven.
Het aanbod van gezondheidsapps groeit explosief, maar verwijzers en gebruikers hebben weinig inzicht in de kwaliteit van al die digitale hulpmiddelen. Het feit dat er per land specifieke toetsingskaders zijn maakt het ook nog eens lastig voor de ontwikkelaars van betreffende apps.
ISO-norm basis voor keurmerk Label2Enable
In 2021 werd ‘ISO/TS 82304-2 - health and wellness apps - quality and reliability’ gepubliceerd. Het Label2Enable project gebruikt deze ISO-norm en bijbehorend kwaliteitslabel om de impasse te doorbreken en breed gebruik en aanbod van kwalitatieve gezondheidsapps te stimuleren. Het doel van Label2Enable is drieledig: het realiseren van vertrouwen, gebruik en adoptie.
Drie pijlers op een rij
Binnen de pijler ‘vertrouwen’ wordt het ISO/TS 82304-2 handboek gemaakt en getoetst. Er wordt gezorgd dat het handboek passende toetsmethodes bevat, aansluit bij EU-wetgeving en waarden, bij verschillende toetsorganisaties tot dezelfde consistente resultaten leidt en óók voor appmakers werkt. De consortiumpartners zorgen er voor dat het handboek ook na het project wordt geupdate en dat toetsorganisaties kunnen worden geaccrediteerd.
Consortiumpartners van de pijler ‘gebruik’ onderzoeken welke adviseurs van apps consumenten het meest vertrouwen. Ze zoeken onder meer uit wat zorgprofessionals nodig hebben om gezondheidsapps aan te raden en hoe het keurmerk effectief kan worden weergegeven in app stores en vertrouwde bronnen als Thuisarts.nl.
Tot slot bekijken de consortiumpartners van de pijler ‘adoptie’ hoe stakeholders het beste bij het project omtrent de kwaliteitsstandaard ‘Label2Enable’kunnen worden betrokken. Met gebruikers verhalen van pilots in Italië, Catalonië en Nederland maken ze inzichtelijk hoe het ISO-toetsingskader effectief kan worden geïmplementeerd. Tevens onderzoeken ze met zorgverzekeraars en zorgautoriteiten hoe het ISO-toetsingskader kan helpen bij de besluitvorming omtrent de vergoeding van gezondheidsapps.