Sommige chemische stoffen breken niet af in het milieu (persistent), verspreiden zich makkelijk in water (mobiel) en zijn giftig (toxisch) voor mens en milieu. Deze PMT-stoffen zijn moeilijk uit het (drink)water te zuiveren. Het RIVM ontwikkelde een online methode om vast te stellen of chemische stoffen deze PMT-eigenschappen hebben. Dat is een belangrijke eerste stap om de uitstoot van deze stoffen zoveel mogelijk te voorkomen. Op 25 oktober 2023 om 14:00 uur organiseert het RIVM een webinar voor gebruikers. Daar wordt de online tool voor het screenen van water op gezondheidsrisico’s gepresenteerd.
Screening water
Het is belangrijk om PMT-eigenschappen zo snel mogelijk te herkennen, liefst nog voordat de stoffen in het water terechtkomen. De screening kan vergunningverleners helpen bij het beoordelen van afvalwaterlozingen en drinkwaterbedrijven bij het beoordelen van de waterkwaliteit. Met de tool kan een eerste inschatting worden gemaakt van het belang van een maatregelen na een incident met chemische stoffen in water. Steeds vaker wordt er aandacht gevraagd voor de impact van de klimaatcrisis op onze gezondheid. In september 2021 verscheen daarover een blog in ICT&Health.
Gezondheidsrisico’s
Op dit moment zijn meer dan 6000 stoffen op deze manier beoordeeld. De resultaten zijn beschikbaar via de PMT-screeningstool. De tool scoort chemische stoffen van 0 tot 1. Als uit de PMT-tool een score van 0,33 of hoger komt dan is dit een eerste signaal dat deze stof mogelijk zorgwekkend is. Verder onderzoek is dan nodig. Dit kan al het geval zijn als stoffen 2 van de 3 PMT-eigenschappen hebben.
Een lage score op PMT-eigenschappen betekent niet dat de stof helemaal niet zorgwekkend is. Ook andere eigenschappen kunnen slecht zijn voor het milieu of de gezondheid. Bijvoorbeeld stoffen met kankerverwekkende eigenschappen die niet persistent en/of mobiel zijn of als stoffen bioaccumulerend in plaats van mobiel zijn.
Europese regelgeving
Ook de Europese Unie erkent het gevaar van de aanwezigheid van bepaalde stoffen in het (drink)water. PMT is daarom opgenomen in Europese regelgeving. Sinds april van dit jaar zijn PMT en vPvM (zeer persistente en zeer mobiele) stoffen opgenomen in de verordening waarin de gevaar indeling, etikettering en verpakking (CLP (Classification, Labelling and Packaging)) van stoffen in de Europese Unie staat vastgelegd.
Het indelen van stoffen volgens de CLP-verordening is een langdurig proces en daarom speelt de screeningstool van het RIVM een belangrijke rol om stoffen met PMT/vPvM eigenschappen zo vroeg mogelijk te identificeren. Het RIVM organiseert op 25 oktober 2023 om 14:00 uur een webinar waarin de tool wordt gepresenteerd.
