Ambulancemedewerkers kunnen mensen met pijn op de borst thuis onderzoeken wanneer het gaat om patiënten met een laag risico op een hartinfarct. Uit onderzoek van Radboudumc blijkt dat dit geen nadelige gevolgen heeft voor de gezondheid. Bovendien verlaagt deze analyse de zorgkosten en wordt onnodig ziekenhuisbezoek voor de patiënt voorkomen.
Jaarlijks vervoeren ambulances zo’n 200.000 mensen met pijn op de borst naar de Eerste Hart Hulp (EHH). Bij het ziekenhuisbezoek blijkt vervolgens dat 80 tot 90 procent van deze mensen geen hartprobleem heeft en weer naar huis kan.
Cardiologen van het Radboudumc onderzochten de mogelijkheid om deze patiënten in eerste instantie thuis te onderzoeken, en alleen door te sturen bij een hoog risico op bijvoorbeeld een hartinfarct. Door het onderzoek kwam aan het licht dat ziekenhuisbezoek vaak niet nodig is, omdat er geen sprake is van een hartprobleem.
Laag risico op een hartinfarct
Een kleine 900 mensen met pijn op de borst namen deel aan het onderzoek, waarbij ambulancemedewerkers hun risico op een hartprobleem beoordeelden. Dit deden zij aan de hand van de symptomen, leeftijd, risicofactoren en een ECG (hartfilmpje). Was er sprake van een hoog risico op een hartinfarct dan werd een patiënt direct naar het ziekenhuis gebracht. Was het risico laag, dan analyseerden de ambulancemedewerkers de hoeveelheid troponine in het bloed. Dit eiwit komt vrij bij schade aan het hart, en is een indicatie voor een dreigend hartinfarct.
Troponinegehalte
Bij een hoog troponinegehalte ging een patiënt direct naar het ziekenhuis. Bij een laag troponinegehalte bleef de patiënt thuis, voorzien van nadere instructies, zoals contact met de huisarts. Vervolgens werden alle patiënten tot dertig dagen na de gebeurtenis gevolgd. Zo konden onderzoekers vaststellen of er in die periode alsnog een groot hartprobleem, zoals een hartinfarct, optrad.
De kans hierop bleek heel klein te zijn. In de patiëntengroep die thuisbleef met een laag troponinegehalte, trad er in 0.5 procent van de gevallen een groot hartprobleem op. In de groep die met een laag troponinegehalte alsnog naar het ziekenhuis ging, was dit één procent. “Patiënten met een laag risico op een hartinfarct kunnen over het algemeen veilig thuisblijven. Dit is goed nieuws, want een spoedrit met de ambulance en ziekenhuisopname zijn ingrijpende gebeurtenissen. Nu weten we dat het vaak niet nodig is”, zegt arts-onderzoeker Joris Aarts.
Reduceren ziekenhuisbezoek
Het terugdringen van het ziekenhuisbezoek door deze nieuwe analyse, levert volgens cardioloog en hoofdonderzoeker Cyril Camaro een flinke kostenreductie op. “Als we dit in heel Nederland invoeren, scheelt dit op jaarbasis tot wel 48 miljoen euro. In het Integraal Zorgakkoord wordt gehamerd op meer doelmatige zorg. Hier spelen we allemaal een rol in”, aldus Camaro. Onderzoekers hadden berekend dat het meer dan 600 euro per patiënt scheelt als ze niet naar het ziekenhuis hoeven.
Camaro benadrukt ook het voordeel van een slimmere inzet van ambulances: “Bovendien zijn zij, ondanks de thuismeting, sneller beschikbaar voor een nieuwe patiënt omdat ze niet met elke patiënt naar de EHH hoeven.’ Daar komt bij dat het ook nog eens helpt om het probleem van Eerste Hulp-sluitingen bij drukte aan te pakken.
Samenwerking
De komende jaren zal Camaro zich richten op de implementatie van dit project. Daartoe kwam recentelijk een landelijk consortium bij elkaar. Het consortium omvat alle Nederlandse onderzoeksgroepen die zich bezighouden met de beoordeling van een patiënt voordat deze in het ziekenhuis komt, de zogeheten pre-hospitale triage.
Cruciaal voor de landelijke uitrol van deze nieuwe strategie zijn strikte monitoring, goede scholing en training. Het is immers nog niet duidelijk of deze strategie goed werkt bij een deel van de patiënten met pijn op de borst. Het is daarom wenselijk dat er een landelijk vervolgonderzoek komt. Camaro acht het van belang dat er in de keten goed zal worden samengewerkt. “In dit onderzoek werkten we met veel collega's samen. Dat moest ook, want een mogelijke verandering in beleid heeft gevolgen voor iedereen: de patiënt, het ambulancepersoneel, huisartsen, spoedartsen en cardiologen. .”
Reduceren ziekenhuisbezoek
Onderzoek door ambulancediensten en ziekenhuizen in de regio Zuidwest-Drenthe en Noordwest-Overijssel toonde eind 2021 ook aan dat een onnodige ziekenhuisopname voorkomen kan worden bij mensen met acute klachten van pijn op de borst. Dit is mogelijk middels een bloedmeting en diverse onderzoeken die de ambulanceverpleegkundige al bij de patiënt thuis kan uitvoeren, zo blijkt volgens het Isala ziekenhuis uit het FamouS Triage onderzoek.
In januari verkondigde het UMC Utrecht de komende twee jaar met 28 andere ziekenhuizen bezig te zijn met een studie naar wanneer telebegeleiding bij patiënten met hartfalen effectief is. Steeds meer ziekenhuizen in Nederland begeleiden patiënten met chronische klachten op gebieden als hart- en vaatziekten, COPD (longen) en IBD (maag-darmkanaal) via telebegeleiding, ofwel thuismonitoring.
