Adoptie van een EPD gaat om mensen, niet technologie

wo 6 maart 2024 - 16:25
MUMC-Gebouw
Databeschikbaarheid
Nieuws

Het invoeren van een nieuw EPD is geen sinecure, heeft CIO Paul Hillman van het MUMC+ - hoofdpartner van de ICT&health World Conference - gemerkt. De invoering van een geheel nieuw ‘zenuwstelsel’ van een ziekenhuis wordt wel vereenvoudigd wanneer je vanaf het begin van elke gebruikersgroep ambassadeurs meeneemt om samen tot een zo goed mogelijk ingericht nieuw EPD te komen. En al die data die onder meer in het Epic EPD zit, vergt ook een goede data governance structuur. Tot slot werkt het MUMC+ ook mee aan verbetering van de uitwisseling van data, regionaal als landelijk. In twee artikelen gaat Hillman in op bovengenoemde ambities en uitdagingen van het MUMC+. In dit eerste artikel vertelt hij over de introductie van Epic.

Paul Hillman is sinds juli 2020 CIO van het MUMC+. Daarvoor heeft hij dezelfde rol vervuld bij onder meer de TU Delft en de Hogeschool Utrecht. Maar slechts weinig uitdagingen die hij (mede) heeft opgepakt, zijn zo complex als de introductie van Epic als nieuw EPD voor het MUMC+.

“Het is een enorm traject, dit is het zenuwstelsel van je ziekenhuis: niet onmogelijk te vervangen, maar wel lastig. Tot in de haarvaten van het ziekenhuis heeft dat impact. Het gaat niet ‘gewoon’ over het opslaan van patiëntendata. Het gaat ook over wat iemand wel of niet te eten mag hebben, welke hulpmiddelen naar de OK moeten voor een operatie, wat moeten we bijbestellen? Het is dus een gigantisch logistiek monster: alles dat in het ziekenhuis gebeurt, komt erin aan de orde. En IT is hierin meer dan alleen ondersteunend. Het is belangrijk om op gelijkwaardig niveau met de ‘business’ te bepalen wat het raamwerk is, wat randvoorwaarden zijn. Denk aan zaken zoals privacy, toestemming geven, wie wel of geen toegang heeft.”

Waarom moest het EPD vernieuwd worden?

“We hadden een verouderd SAP/Cerner-systeem met veel maatwerk. Leuk voor iedereen die een eigen smaakje wilde, maar het zorgde voor een complex geheel met slechte overdraagbaarheid. Iedereen zijn eigen buttons, beeldschermen en routering. Daar stappen we vanaf, want er was veel ontevredenheid over dit systeem. Daar komt bij dat het systeem in de toekomst niet meer wordt geüpdate en een overstap wel moest.”

Maar ook dan geldt: de CIO moet niet voorop lopen. Artsen, bestuurders, verpleegkundigen moeten voorop lopen, stellen wat er anders moet, wat er beter of meer kan. “Zij moeten dit uitstralen naar de rest van de organisatie. Ook implementatie is niet iets van ICT. De gebruikers zitten vanaf het begin in elke werkgroep, elk build-team, die als spil fungeren tussen ICT en alle overige gebruikers. Om aan te geven wat er gaat veranderen naar hen toe, om aan te geven wat er nodig is, wat er wel en niet gaat werken naar ons toe. Het werkt niet als een ICT’er tegen een neurochirurg zegt dat die anders moet gaan werken. Die moet door een collega worden aangesproken op het belang van vernieuwing van het EPD, waarom dat nodig is, wat er straks meer en beter mee kan.”

Hoever zijn jullie nu met de vervanging?

“Wij zitten nu middenin de vervanging van het oude EPD met dat van Epic. Daar moet dan ook iedereen in het ziekenhuis mee kunnen werken, maar er zijn ook raakvlakken met onderwijs en onderzoek. En het uitgangspunt ook daarbij is: dit is geen ICT-klus. Het technische deel is nog relatief ‘makkelijk’. Wij richten een aantal zware servers in ons datacentrum in, we richten een storage-omgeving in, zorgen ervoor dat alles kan landen op een werkplek, et cetera. Die component is relatief klein. Het gaat bij de adoptie en het gebruik van een nieuw EPD veel meer om het gedrag van medewerkers, artsen, verpleegkundigen, assistenten. Het gaat om het trainen van mensen in het gebruik, om cultuurverandering.”

“De feedback vanuit de klinische praktijk is positief. Men ziet de verbetering. Minder maatwerk ja, maar dat stond ook steeds vaker in de weg. We gaan dus ook niet zomaar achteraf allerlei functionaliteiten toevoegen omdat Epic die misschien niet biedt. Als we iets missen, gaan we met Epic in overleg. Als we bijvoorbeeld bepaalde datavelden missen. Epic denkt daar heel goed in mee. Wat we niet gaan doen, is sleutelen aan de kern van het systeem. Dus toevoegen kan als het echt nodig is, in samenwerking met Epic, op de Epic-wijze, maar we blijven bij die kern, die standaard. Zo behoud je een eenduidige manier van werken en bevorder je de zo gewenste overdraagbaarheid.”

Elk ziekenhuis, maar zeker een academisch ziekenhuis met extra focus op onderwijs en onderzoek, beschikt over een enorme berg data. Niet alleen in het EPD, maar in allerlei systemen, Hoe willen jullie de toegang hiertoe verbeteren?

“Aan de ene kant doen we dat door gebruik te gaan maken van Epic, dat ook allerlei tools voor onderzoek en raportage biedt. Maar anderzijds hebben we een bredere blik op data dan alleen Epic. We beschikken dus behalve over de data in Epic ook over een apart Open EHR-‘datalake’. Alle data in Epic blijft hier, en vanuit ons openEHR-datalake wordt daarnaar verwezen wanneer je data uit dit EPD wil. Voor de regionale en landelijk uitwisseling infrastructuur is ons intern datalake gekoopeld aan de FHIR gebaseerde CumuluZ-infrastructuur.

“Alle data die niet in Epic te passen is maar waarover we wel willen beschikken, is in het datalake te vinden. Denk aan gegevens over alle apparatuur in ons ziekenhuis – dus niet patiëntendata. We zorgen ook dat ons interne OpenEHR-omgeving repliceert naar de CumuluZ data-omgeving - op basis van een FAIR-data aanpak – zodat het voor een gebruiker niet uitmaakt waar de data zich bevindt. We willen dat deze data ook open is: de juiste mensen en organisaties krijgen toegang tot de data waar ze recht op hebben. Een internationale onderzoeker, maar ook organisaties zoals Medtronic en Philips die met behulp van data over devices hun producten willen verbeteren.”

Deel 2 van dit interview verschijnt morgen. Het MUMC+ is een van de hoofdpartners van de ICT&health World Conference die van 14 tot en met 16 mei gehouden wordt in het MECC in Maastricht. Daar zal het MUMC+ in verschillende presentaties en (zij)sessies deze en meer onderwerpen uitgebreid onder de aandacht brengen.