ECOTIP-project onderzoekt correlatie leefomgeving en gezondheid

23 augustus 2023
leefomgeving
Onderzoek
Nieuws

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft een subsidie van 4 miljoen euro ontvangen voor het onderzoeksproject ECOTIP. In dit project zullen wetenschappers de relatie tussen de fysieke leefomgeving en de gezondheid van individuen bestuderen. Het doel van ECOTIP is het identificeren van cruciale momenten waarop tekorten aan groen, gezond voedsel en schone lucht in buurten van invloed zijn op de gezondheid. Voor het onderzoek wordt een speciaal datawarehouse ingezet, dat gevoed wordt met bestaande en nieuwe gegevens omtrent omgeving, lifestyle en gezondheid.

Professor dr. Jessica Kiefte-de Jong, de projectleider, legt uit dat het onderzoek ernaar streeft om gezondheidsverschillen in Nederland te verkleinen, met name onder minder welvarende bevolkingsgroepen die vatbaar zijn voor aan leefstijl gerelateerde aandoeningen zoals diabetes, obesitas en longproblemen. Deze groepen hebben vaak te maken met een ongunstige fysieke leefomgeving zoals een gebrek aan groen, ongezonde voedselopties, luchtvervuiling en geluidsoverlast in hun wijken. Al deze elementen kunnen van invloed zijn op de gezonde leefstijl van mensen.

Kantelpunten

Het ECOTIP-project heeft als doel om betreffende kantelpunten te ontdekken, momenten waarop subtiele veranderingen in de leefomgeving ingrijpende gevolgen hebben voor leefstijl en gezondheid. Onderzoekers zullen bijvoorbeeld onderzoeken of er een minimale hoeveelheid groen in een wijk nodig is om de bevolking gezond te houden en wat de optimale balans is tussen verschillende voedselaanbieders. Bovendien zal het project evalueren of de bestaande normen voor geluid en luchtvervuiling voldoende zijn om de algemene gezondheid te waarborgen.

Data-analyse leefomgeving

Het ECOTIP-project maakt gebruik van bestaande data om deze kantelpunten te onderzoeken. Onderzoekers zullen informatie over leefstijlgerelateerde aandoeningen in Nederland verzamelen en deze koppelen aan gegevens over de fysieke leefomgeving waarin deze aandoeningen voorkomen. Het Extramural Leiden Academic Network datawarehouse van de Health Campus Den Haag zal hierbij een cruciale rol spelen.

Naast het onderzoek naar kantelpunten zal het team van ECOTIP zich ook richten op mogelijke oplossingen voor specifieke wijken in Nederland. Het onderzoek zal plaatsvinden in Leiden, Den Haag, Groningen, Rotterdam en Utrecht. Deze wijken zijn geselecteerd vanwege hun ongunstige fysieke leefomgeving en hoge prevalentie van aan leefstijl gerelateerde aandoeningen.

GALA

De aandacht voor een gezonde leefomgeving groeit gestaag. Studies tonen aan dat mensen die in een ongezonde omgeving wonen vaker chronisch ziek zijn, meer afhankelijk zijn van gezondheidszorg en een kortere levensverwachting hebben. Dit wordt steeds vaker aangepakt, onder meer door initiatieven zoals het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), waarin afspraken zijn vastgelegd om te streven naar een gezonde generatie tegen 2040. In dit akkoord werken diverse partijen samen, waaronder de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en GGD GHOR Nederland, om gezondheid, preventie en een sterke sociale basis te bevorderen.

E-health & leefomgeving

Het belang van preventie, zowel primair, secundair als tertiair, wordt steeds vaker in de zorgsector en in de politiek benadrukt. Preventie voorkomt en vermindert het optreden van ziekten en is vele malen goedkoper dan curatie. Kortom er wordt, ook onder invloed van het IZA, door actoren steeds meer grootschalig op slimme preventie ingezet.

E-health biedt daartoe bijvoorbeeld ruim voldoende kansen en mogelijkheden. Je moet die mogelijkheden echter wel effectief, duurzaam en op maat toepassen. Zeker is dat slimme preventie, het voorkomen van ziekten en het verminderen van gezondheidsproblemen, bewezen kosteneffectief zijn en bijdraagt aan een gezondere samenleving. Het ECOTIP-project past goed binnen alle genoemde ontwikkelingen en zal verder de weg banen voor grootschalige inzet van slimme preventieve maatregelen.