Europese samenwerking precisiegeneeskunde bij kanker

30 november 2021
Tumorcellen
Onderzoek
Nieuws

Een aantal Scandinavische partners, verenigd in de Nordic Precision Medicine Trial Network, gaan vergelijkbare klinische studies opzetten volgens de methode van de Nederlandse DRUP-studie (Drug Rediscovery Protocol). Daarbinnen worden patiënten met uitgezaaide kanker en met een zeldzame DNA-fout in hun tumorcellen op maat behandeld. Aan de DRUP-studie voor precisiegeneeskunde doen meer dan 35 ziekenhuizen mee.

Binnen de landelijke DRUP-studie van het Center for Personalized Cancer Treatment worden kleine groepjes patiënten met uitgezaaide kanker, voor wie geen behandelingen meer beschikbaar zijn, behandeld met precisiegeneesmiddelen of immuuntherapieën die al op de markt zijn voor andere tumorsoorten. Het betreft geneesmiddelen die al op de markt zijn voor andere tumorsoorten en die specifiek gericht zijn op een zeldzame DNA-fout in de tumor van deze patiënten. Fouten die bij andere tumorsoorten veel vaker voorkomt dan bij die van de betreffende patiënten. De uitbreiding van het onderzoek naar Scandinavië moet leiden tot een verbetering van de precisiegeneeskunde.

Samenwerking precisiegeneeskunde

In vier Noord-Europese landen, Denemarken, Zweden, Noorwegen en Finland, worden nu dus studies opgezet volgens dezelfde manier als de DRUP. Daarbij definiëren zij vergelijkbare klinische eindmaten en zullen ze hun data delen. De Scandinavische partners zijn verenigd in de Nordic Precision Medicine Trial Network.

De patiënten-cohorten zullen in de vier Scandinavische landen parallel worden opengesteld, en opgenomen worden in dezelfde gezamenlijke database waarin ook de DRUP-cohorten opgenomen zijn. "Dit is een win-win-win-situatie voor kankerpatiënten, onderzoekers en industriële partners. Omdat we nu sneller bewijsmateriaal zullen genereren over zeer zeldzame combinaties van diagnose, mutatie en behandeling, zodat nieuwe kankermedicijnen meteen kunnen worden ingezet waar ze kans hebben op effect", vertelt de Noorse onderzoeksleider Kjetil Tasken.

"Als het aantal patiënten heel klein is, zoals bij dit soort kankerbehandelingen op maat van de patiënt, is internationale samenwerking van cruciaal belang, zowel voor deelname van patiënten aan een onderzoek als voor het opbouwen van bewijs. We zullen nu meer patiënten kunnen helpen, en tegelijkertijd meer kennis opdoen over het behandelen van kankerpatiënten op een manier die rekening houdt met zowel het moleculaire tumorprofiel als het tumortype", aldus Henk Verheul van het Radboud universitair medisch centrum en de DRUP.

De DRUP werd in 2016 gelanceerd, nadat uit een groot genomics-onderzoek, gebaseerd op brede analyse van het hele tumor-DNA van patiënten (whole genome sequencing). Dat onderzoek concludeerde dat in 13 procent van alle gevallen DNA-mutaties aanwezig waren waarvoor al geregistreerde geneesmiddelen op de markt waren voor andere kankertypes. De eerste resultaten van de DRUP werden in 2019 gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.