De kwaliteit van verpleegkundige verslaglegging is essentieel voor kwalitatief goede zorg. ‘Daarom moeten Elektronische cliëntendossiers (ECD’s) beter aansluiten bij het werk van verpleegkundigen én gebruiksvriendelijker worden’, zo luidt een van de belangrijkste conclusies van het promotieonderzoek van Kim de Groot, die op 19 september 2022 promoveerde aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Het is cruciaal dat verpleegkundigen een prominente stem hebben bij de (door)ontwikkeling van het elektronische cliëntendossier. Dit blijkt uit promotieonderzoek van wijkverpleegkundige en Nivel-onderzoeker Kim de Groot. Haar promotieonderzoek voerde ze uit bij het Nivel, terwijl ze als buitenpromovenda promoveerde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Het fundament van haar proefschrift is gebaseerd op zes internationale artikelen. Zelf schreef ze ook verschillende Nederlandse artikelen voor verpleegkundige vakbladen. Tevens maakte ze deel uit van de ontwikkelgroep van de recente landelijke richtlijn over de verslaglegging van verpleegkundigen en verzorgenden.
Handvatten voor verpleegkundigen
Ze vertelt op de website van Nivel: “Voor betere elektronische dossiers is het essentieel dat verpleegkundigen worden betrokken bij de doorontwikkeling. Verpleegkundigen moeten ook zelf leiderschap tonen en een prominente stem claimen. De nieuwe landelijke richtlijn over verpleegkundige verslaglegging biedt hen daar handvatten voor in de vorm van aanbevelingen over de manieren waarop je hier als verpleegkundige invloed op kunt hebben.”
Verslaglegging over de zorg die wordt verleend aan cliënten is geen doel op zichzelf, maar wél een essentiële bron van informatie voor zorgmedewerkers. Die info moet eenduidig en helder zijn in het belang van optimale zorg en patiëntveiligheid. Met het thema optimale e-overdracht is men op verschillende plekken, bijvoorbeeld middels de website samenwerkenaanoverdracht druk doende. Maar in de praktijk voldoen ECD´s voor professionals dus nog steeds niet helemaal. Volgens het promotieonderzoek zijn er duidelijke aanwijzingen dat de kwaliteit van de huidige verslaglegging in ECD’s niet goed genoeg is. Verpleegkundigen en verzorgenden noteren info over de zorg aan een cliënt in het ECD. Gemiddeld genomen zijn ze echter niet positief over de volledigheid en nauwkeurigheid van de gegevens in het systeem.
ECD veroorzaakt extra werkdruk
Tevens vinden zorgmedewerkers de elektronische dossiers vaak gebruiksonvriendelijk. “Én juist gebruiksvriendelijkheid is een belangrijke voorwaarde voor goede verslaglegging”, stelt Kim de Groot. “De beperkte gebruiksvriendelijkheid van de dossiers is volgens wijkverpleegkundigen tevens een oorzaak van de hoge werkdruk die zij ervaren. Hoewel ze verslaglegging nuttig en noodzakelijk vinden voor goede zorgverlening, levert het veel werk op. Dit komt met name doordat er voortdurend moet worden geswitcht tussen verschillende onderdelen van een elektronisch cliëntendossier. Tevens moeten vaak info worden overgetypt op verschillende plekken in één dossier.”
De Groot laat met haar onderzoek ondubbelzinnig zien hoe belangrijk het is om in de toekomst verpleegkundigen expliciet te betrekken in de verdere ontwikkeling van de elektronische dossiers. De stem van de eindgebruiker – de zorgprofessional – ontbreekt tot nu toe vaak en dat is een gemiste kans om de elektronische dossiers te optimaliseren.
