In juni 2022 vertelde Borghuis in ICT&health al dat 80 procent van de wijkverpleging in Nederland inmiddels werkt met het classificatiesysteem. En dat is geen luxe, want in de nabije toekomst zal er steeds meer en vaker een beroep op de wijkverpleging worden gedaan. Dit is nodig omdat steeds meer ziekenhuis- en verpleeghuiszorg thuis moet plaatsvinden (‘juiste zorg op de juiste plek’).
Het is daarom cruciaal dat de zorg efficiënt en effectief georganiseerd wordt. En dat vereist data-inzicht in succesvolle interventies. De data uit het Omaha System biedt hierin kansen. "Ik heb nog nooit eerder meegemaakt dat een beweging zo snel ontstond", schetst Borghuis in een terugblik. De beweging die ze bedoelt begon in 2014 bij haar (bestuurder Amstelring), Jos de Blok (bestuurder Buurtzorg), Irma Harmelink (destijds bestuurder ZorgAccent) én Henk Nies (destijds directeur van Vilans).
Onderscheid Omaha
Dat het snel ging, kwam volgens Borghuis ook omdat Omaha System zich onderscheidde van andere toepassingen. Toen het viertal begon, richtten digitale hulpmiddelen zich vooral op het verzamelen van managementinformatie. Omaha System richt zich echter op de inhoud van het vak en moet als soort gids voor de dagelijkse praktijk de professional zelf ondersteunen.
Zo helpt het systeem volgens Borghuis om methodisch te werken, keuzes te maken en uitkomsten vast te leggen. Omaha System is bovendien een bron van data voor onderzoek. “In de wijkverpleging hadden wij een verlangen naar het zichtbaar maken van de meerwaarde van ons werk. De nadruk had tot dan toe veel te veel gelegen op technische zorgtaken en productie. Het vak moest professioneler en aantrekkelijker worden voor talent. Iedereen voelde dat het een inhoudelijke impuls nodig had.”
Mede middels een subsidie van het ministerie van VWS kwamen Omaha Systems en de onderliggende support-stichting in 2014 tot stand. Borghuis werd voorzitter en Vilans werd verantwoordelijk voor de uitvoerende taken. Met de financiele armslag die de subsidie bood, kon de stichting voorbeeldverpleegplannen ontwikkelen, Omaha System vertalen van de Amerikaanse naar de Nederlandse praktijk en het systeem goed integreren in elektronische cliëntendossiers. "Ook gingen we met trainingen, scholing en workshops wijkverpleegkundigen en verzorgenden ondersteunen bij het vergroten van de kennis over het vastleggen van de zorg met behulp van het Omaha System.”
Ingeburgerd
Omaha System is inmiddels ingeburgerd bij wijkverpleegkundigen. Dat merkt Borghuis als ze zich begeeft op de werkvloer bij Amstelring. “Omaha System ondersteunt methodisch werken. Het zorgt daarnaast voor eenheid van taal. Je legt allemaal op dezelfde manier gegevens vast over wat je in je vak doet en waarom. Doordat je dingen vastlegt krijg je meer inzicht in jouw werk of dat van een collega. De vastgelegde informatie over cliënten is handig bij overdrachten of als basis voor het goede gesprek in het team over de inhoud van het werk. Het is interessant om in een team te verdiepen met behulp van de Omaha System-data.”
Ook op teamoverstijgend niveau, bijvoorbeeld tussen teams of in de regio, kunnen de data volgens Borghuis belangrijke inzichten geven. En zelfs op landelijk niveau zijn ze nuttig. “We kunnen mooie stappen zetten door organisaties te vergelijken en verdiepend onderzoek te doen.”
Data driven nursing
Omaha System heeft er mede voor gezorgd dat wijkteams tablets kregen, wat de overdracht van cliëntdata veel eenvoudiger maakte. Het is alleen de vraag of het systeem ook al daadwerkelijk ‘het onzichtbare zichtbaar’ maakt, stelt Borghuis. Dat zou welkom zijn bij bijvoorbeeld onderhandelingen over de tarieven voor wijkverpleegkundig werk. Omaha System kan namelijk tonen dat wijkteams veel meer doen dan de normale zorgtaken die bij dit vak horen.
Borghuis zelf wil vooral dat de maatschappelijke waarde van de wijkverpleegkundige veel duidelijker wordt. Bijvoorbeeld door onderzoek te doen met data uit het systeem, zoals gebeurt binnen het project Data Driven Nursing.
“Helaas duurt het lang voordat we over valide, betrouwbare data beschikken. Het is lastig om professionals eenduidig te laten registeren. Omaha System helpt hier wel bij, maar dan nog moet je het er met elkaar over hebben. Het systeem wordt nu nog niet uniform genoeg gebruikt. Je ziet verschillen tussen en zelfs binnen zorgaanbieders.”
