Minder darmkankeroperaties dankzij innovatieve technieken

3 mei 2022
MDL-Chatharina-Innovatie
Innovatie
Nieuws

De afgelopen drie jaar is het Catharina Ziekenhuis er met twee innovatieve technieken in geslaagd zo'n 150 grote darmkankeroperaties te voorkomen. Tumoren kunnen dankzij deze technieken, Endoscopische Mucosale Dissectie (ESD) en Endoscopische Full-thickness Resectie (eFTR), minder invasief verwijderd worden. Catharina is een van de weinige niet-academische ziekenhuizen waar MDL-artsen deze zogenoemde endoscopische behandelingen uitvoeren.

De maag-, darm-, leverartsen (MDL) van het Catharina Ziekenhuis kunnen dankzij de twee innovatieve endoscopische technieken darmtumoren met een flexibele slang (colonoscoop) via de anus te verwijderen. Het inzetten van Endoscopische Mucosale Dissectie (ESD) en Endoscopische Full-thickness Resectie (eFTR) bij de verwijdering van darmtumoren is ook mogelijk omdat darmkanker tegenwoordig, met dank aan het landelijk bevolkingsonderzoek, eerder ontdekt wordt.

“Het aantal kleine/beginnende darmtumoren in de dikke darm en endeldarm dat wordt gevonden, is fors toegenomen. “Met endoscopische technieken kunnen wij deze vroege tumoren in de dikke darm tegenwoordig verwijderen, zodat een chirurgisch ingreep hiervoor niet meer nodig is", vertelt MDL-arts Ramon-Michel Schreuder van het Catharina Ziekenhuis. Bijkomend voordeel is dat de patiënt na deze ingreep direct weer naar huis kan.

Grote darmkankeroperaties voorkomen

Het inzetten van de twee innovatieve technieken heeft er de afgelopen drie jaar toe geleid dat in het Catharina 150 grote darmkankeroperaties voorkomen konden worden. Bij Endoscopische Mucosale Dissectie (ESD) wordt de darmtumor met een mesje van binnenuit los gepeld van de onderliggende spierlaag. Bij deze techniek is de grootte van de tumor niet van belang, zolang hij maar niet in de spierlaag groeit. “Groot voordeel is dat de tumor in één stuk wordt verwijderd. Dat maakt het voor de patholoog eenvoudiger om de tumor te onderzoeken”, aldus Schreuder. Voor een ESD is de grootte van de tumor niet van belang, zolang de tumor maar niet in de spierlaag groeit.

De tweede techniek, Endoscopische Full-thickness Resectie (eFTR), wordt ingezet bij tumoren van maximaal 2 centimeter. Bij deze techniek wordt behalve de tumor ook de onderliggende darmwand verwijderd. “Met een paktang trekken we de darmtumor geleidelijk in een ‘cap’, dat is een soort huls. Onder de tumor wordt vervolgens een klem aangebracht, waarna de tumor net boven de klem wordt doorgesneden. Het gaatje wat in de darm ontstaat is dus al afgesloten, voordat het is losgesneden. Het klemmetje dat achterblijft in de darm laat op den duur vanzelf los en gaat via de ontlasting mee naar buiten. Patiënten merken hier niets van”, licht Schreuder toe.

Orgaansparende behandeling

Binnen het Catharina Ziekenhuis werkt het multidisciplinaire darmkankerteam al enkele jaren met succes aan het ontwikkelen van orgaansparende behandelingen van darmkanker. De innovatieve endoscopische technieken die nu ingezet worden zijn twee voorbeelden daarvan. Doel is om patiënten, waar mogelijk, zonder operatie te behandelen. Een ander voorbeeld is het van binnenuit bestralen van endeldarmkanker.

"Sinds kort kunnen we bijvoorbeeld ook endeldarmkankertumoren van binnenuit bestralen met de Papillon; een bestralingsapparaat waar er in Nederland maar twee van zijn en waarmee we ook bij grotere tumoren een operatie kunnen voorkomen. We kunnen patiënten alle mogelijke behandelingen aanbieden, met maatwerk voor elke patiënt”, vertelt chirurg-oncoloog Pim Burger.