Onderzoek naar inzet Augmented Reality bij operaties

13 december 2023
AR-Medisch
Onderzoek
Nieuws

Gelderse Vallei is het eerste ziekenhuis in Nederland dat bij het plaatsen van schouderprotheses zogeheten Augmented Reality (AR) gaat inzetten. Orthopedisch chirurg Alexander Poublon gaat opereren met behulp van een bril waarmee een digitaal AR-beeld van het schoudergewricht op de schouder van de patiënt wordt geprojecteerd. Deze innovatieve manier van opereren maakt onderdeel uit van een onderzoek waarbij wordt gekeken of de inzet van AR haalbaar is.

Het gebruik van Augmented Reality vraagt om een andere voorbereiding van de operatie. “Zoals zo vaak met innovatie verwacht ik dat het in het begin meer tijd kost, maar dat het ons daarna veel tijd oplevert. Ik denk dat we mooie resultaten gaan zien”, verzekert Alexander Poublon. De pilotstudie vindt plaats in drie Nederlandse ziekenhuizen. De operaties worden uitgevoerd door orthopedisch chirurgen die veel ervaring hebben met het plaatsen van de specifieke prothese die voor het onderzoek wordt gebruikt. Poublon heeft al meer dan honderd van deze schouderprotheses geplaatst. Als onderdeel van het onderzoek opereert hij in december en januari drie keer met behulp van AR. 

Bril projecteert gewricht

Tijdens de operatie is meestal minimaal zicht op het schoudergewricht omdat er een kleine opening wordt gemaakt. Bij het plaatsen van een schouderprothese wordt niet het hele schouderblad blootgelegd. Dat betekent dat er tijdens de operatie volledig wordt uitgegaan van de voorbereidingen en van het beeld van de CT-scan die voor de operatie is gemaakt. Maar met de AR-bril kan tijdens de operatie het hele schoudergewricht worden ‘gezien’ omdat het wordt geprojecteerd op de schouder van de patiënt. Deze projectie kan helpen om tijdens de operatie nog beter de positie van de prothese te bepalen en de plaatsing wordt zo nog nauwkeuriger.

Augmented Reality verbetert chirurgie

Meedoen met het onderzoek voelt logisch voor Poublon: “Je hebt maar één kans om de schouderprothese goed te plaatsen en ik vind dat we daarom altijd voor een 10 moeten gaan. Innovatie hoort daar gewoon bij.” Hij vertelt dat er de afgelopen 20 jaar al enorm veel is veranderd op het gebied van schouderprothesiologie.

In de jaren 90, toen schouderprotheses nog in de kinderschoenen stonden, werd de prothese met het blote oog geplaatst met behulp van richtapparatuur en sinds een jaar of 10 wordt er gewerkt met navigatie en 3D-planning. De resultaten zijn daarmee ook sterk verbeterd: 90% van de patiënten heeft na de operatie geen of minder pijn en kan de dagelijkse handelingen weer goed uitvoeren. Mogelijk kan Augmented Reality deze resultaten nog meer verbeteren.

Dr. Atul Gupta Chief Medical Officer for Image Guided Therapy bij Philips en werkzaam als interventieradioloog denkt dat met name AR de zorg sowieso definitief gaat veranderen. Ziekten kunnen dankzij deze technologie nauwkeuriger en minder invasief worden behandeld. Met AR kunnen mensen in noodgevallen overal ter wereld met visuele aanwijzingen door procedures worden geloodst.