Onderzoeker Eva van Aalen van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) heeft een glow-in-the-dark diagnostische test onthuld, met potentiële toepassingen in huisartsenpraktijken en zelfs voor thuisgebruik. Deze opmerkelijke technologie biedt mogelijkheden voor snelle diagnose, waaronder het zelf meten van medicijnconcentraties in het lichaam. Van Aalen demonstreerde het principe op YouTube, waarbij ze dezelfde stof aan twee buisjes toevoegt en vervolgens het ene buisje blauw licht geeft en het andere groen.
Diagnostische toepassingen
Glow-in-the-dark technologie is bij het grote publiek vooral bekend als toepassing in speelgoed. Er zijn bijvoorbeeld stickers die in het donker oplichten. Deze zijn behandeld met een kleurstof die licht kan opnemen om het vervolgens weer af te geven. Dit herhaalt zich dag in dag uit tot wel 10 jaar. In de medische wereld worden ook soorten glow-in-the-dark technologieën toegepast, maar dan gaat het erom dat specifieke stoffen of organen via een speciale techniek gaan ‘oplichten’.
In het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis wordt bijvoorbeeld een soort glow-of-the-dark techniek gebruikt om de schildwachterklier bij borstkankerpatiënten te markeren. Hierbij wordt een fluorescerend groen contrastmiddel ingespoten en met een speciale camera wordt vervolgens de klier zichtbaar gemaakt en verwijderd. Eva van Aalen vertelt in Cursor van de TU/e dat glow-in-the-dark-technologie ook kan worden ingezet voor diagnostische toepassingen.
Glow-in-the-dark stoplicht
De nieuwe technologie van Van Aalen maakt gebruik van bioluminescente sensoreiwitten, die ze heeft ontwikkeld en die potentieel hebben voor snelle diagnostiek. In tegenstelling tot tijdrovende en niet-milieuvriendelijke immunoassays, die traditioneel in klinische laboratoria worden gebruikt, werken de bioluminescente sensortesten volgens het ‘mix and read-principe’ en dat resulteert in snellere resultaten. Ze maken gebruik van luciferases, enzymen afkomstig van vuurvliegjes en algen, die licht produceren via bioluminescentie.
De sensoren die Van Aalen heeft ontwikkeld, combineren een blauw enzym met een groen lichtgevend eiwit. Die aanpak resulteert in een stabiel moleculair stoplicht, dat de aanwezigheid van specifieke moleculen in een monster kan meten. Groen licht geeft aan dat het molecuul afwezig is, terwijl blauw licht juist wijst op een grotere hoeveelheid ervan. Deze technologie kan een breed scala aan moleculen detecteren, waaronder kankermarkers, medicijnen en viraal en bacterieel RNA en DNA. Om deze technologie op grote schaal toegankelijk te maken voor huisartsenpraktijken en thuisgebruik, wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een handig en eenvoudig uitleesapparaat in samenwerking met onderzoekers van Fontys en de microfluïdica-onderzoeksgroep van professor Jaap den Toonder.
Minder druk op labs
Eva van Aalen is optimistisch over de toekomst van deze glow-in-the-dark testen in de klinische diagnostiek. Ze benadrukt dat er groeiende behoefte is aan snelle en gevoelige testen om de efficiëntie van diagnoses te verbeteren en de druk op klinische laboratoria te verminderen. Haar hoop is dat deze technologie snel beschikbaar komt voor huisartsen en patiënten, zodat medische diagnostiek efficiënter kan worden. Als deze veelbelovende technologie wordt omarmd, kan dit ten slotte leiden tot snellere en effectievere gezondheidszorg, waarbij diagnoses eerder worden gesteld en behandelingen sneller kunnen beginnen.
