Er komen steeds meer mogelijkheden om via patiëntportalen van zorgaanbieders medische informatie op te vragen. De informatie die er in komt te staan, is vaak nog wel voor verbetering vatbaar. Dat blijkt uit onderzoek van Pharos in samenwerking met Stichting ABC. Pharos legde voor programma OPEN online patiëntportalen van huisartsen onder de loep.
Sinds 1 juli 2020 zijn alle zorgaanbieders wettelijk verplicht om elke burger hun medische gegevens (zoals behandelverslagen, labuitslagen, gemaakte afspraken) digitaal aan te bieden. Veel ziekenhuizen bieden hiervoor al toegang via hun online patiëntportaal. Subsidieprogramma OPEN moet zorgaanbieders in de eerste lijn – zoals huisartsen – helpen om hun systemen te ontsluiten.
Toegankelijkheid patiëntportaal huisarts
Voor het OPEN heeft landelijk expertisecentrum Pharos samen met taalambassadeurs van Stichting ABC patiëntportalen onderzocht op de toegankelijkheid van de portalen zelf en de informatie die zij bieden. Deze portalen zijn websites of apps waar een patiënt eigen medische gegevens en informatie over huisartsbezoeken kan vinden. De testers bleken enthousiast te zijn over de mogelijkheden van een patiëntportaal, maar tekenden ook verbeterpunten op.
Zo hadden de taalambassadeurs moeite met de aantekeningen die de huisarts na een bezoek in het portaal zet. Ze verwachtten bijvoorbeeld dat de informatie uitgebreider zou zijn. “Dit is eigenlijk meer zoals de huisarts het voor zichzelf opschrijft. Dan moet ik de assistente gaan bellen ‘wat bedoel je ermee?’. Dus dan heeft die app geen zin”, zegt een van de testers.
Eerder dit jaar stelde Pharos samen met OPEN een lijst op met begrijpelijke ‘P-regels’. De lijst moet huisartsen helpen om wat zij met hun patiënt afspreken helder en begrijpelijk te formuleren. Samen met de taalambassadeurs heeft Pharos een wensenlijst voor toegankelijke digitale toepassingen gemaakt. Hierin staan zaken die de taalambassadeurs wel of niet in een gezondheidsapp of patiëntportaal willen zien. de lijst moet handvatten bieden voor ontwikkelaars om de patiëntportalen zo toegankelijk mogelijk te maken.
Anders kijken
De taalambassadeurs waren zoals aangegeven vooral enthousiast over de mogelijkheden van de patiëntportalen. Ze vinden het fijn om makkelijk bij hun eigen gegevens te kunnen. “ik denk altijd: ik bel liever. Maar ik heb nu gezien hoe makkelijk het is”, aldus een van de testers. De ontwikkelaars van digitale portalen zijn blij met alle input. “Het laat je op een andere manier kijken naar de plek van tekst, iconen en kleuren”, vertelt een van de ICT’ers die bij de testen betrokken was. “Het is erg nuttig en leerzaam om de taalambassadeurs met ons product aan het werk te zien”.
OPEN is programma van InEen, het NHG en de LHV. Het programma is gestart om huisartsen en huisartsorganisaties te helpen online inzage voor hun patiënten mogelijk te maken. Pharos ondersteunt OPEN vanuit het programma eHealth4All. Een voorbeeld is de patiëntreis van Theo, hierin wordt getoond hoe online inzage werkt voor patiënten die moeite hebben met lezen en schrijven of beperkt gezondheidsvaardig zijn.
Verbetering patiëntportaal ziekenhuis
Pharos werkt ook met ziekenhuizen samen aan verbetering van patiëntportalen. In 2019 en 2020 onderzocht de organisatie in twee praktijkstudies hoe portalen ook voor laaggeletterden toegankelijk kunnen worden. In het meest recente onderzoek - Toegankelijke Patiëntomgevingen volgde Pharos hoe drie ziekenhuizen hun patiëntportalen geschikt proberen te maken voor alle gebruikers: het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, het UMC Utrecht, en Ziekenhuis Rivierenland in Tiel.
