Verantwoord gebruik AI-toepassingen voor de zorg

9 juni 2023
Digitale-Zorg-0112
AI
Nieuws

Amsterdam AI en Smart Health Amsterdam bundelen hun krachten. Vanaf begin deze maand gaan zij samen verder als Amsterdam AI; een samenwerkingsverband tussen Amsterdamse kennisinstellingen, onderzoekscentra, medische centra, de gemeente Amsterdam en Amsterdam Economic Board. Amsterdam AI ontwikkelt projecten en activiteiten gericht op een verantwoord gebruik van kunstmatige intelligentie voor en met ondernemingen en de publieke sector.

Een belangrijk aandachtsgebied van Amsterdam AI is verantwoorde AI-toepassingen in de zorg. Wetenschappers van zowel de Universiteit van Amsterdam als de Vrije Universiteit doen fundamenteel onderzoek naar kunstmatige intelligentie. Amsterdam UMC kijkt samen met de andere ziekenhuizen in de regio naar de toepassing van kunstmatige intelligentie in de zorg.

Een mooi voorbeeld van de mogelijkheden die een populaire AI-toepassing voor de zorg kan bieden is ChatGPT. Zo werken Google en DeepMind aan een variant van de AI-chatbot voor de zorg. Daarbij moet uiteraard wel rekening gehouden worden met het feit dat de kwaliteitsstandaard voor medische en klinische toepassingen een stuk hoger ligt. Dat is ook precies een van de zaken waar Amsterdam AI op focust. Het is daarbij belangrijk dat nieuwe AI-toepassingen voor artsen en voor verpleegkundigen makkelijk te gebruiken zijn in bestaande computersystemen, zodat het minder tijd gaat kosten om patiënten goed te behandelen.

Meerwaarde AI-toepassingen aantonen

De verwachtingen rondom AI in de zorg zijn hooggespannen. Denk alleen al aan de mogelijkheden van ChatGPT bij het beantwoorden van medische vragen. “We zitten momenteel in een beginfase waarin iedereen ontzettend enthousiast is. Er lopen zoveel initiatieven. Maar de echte impact moet zich nog bewijzen,” aldus Mat Daemen, vice-decaan onderzoek van Amsterdam UMC. AI heeft het potentieel om vele aspecten van de geneeskunde te transformeren, waaronder diagnose, behandeling en medicijnontwikkeling. We moeten echter wel waken dat toepassingen op dit gebied. Het is wel zaak dat bij de ontwikkeling van AI-toepassingen verantwoord gebruik voorop staat.

Daemen vergelijkt het proces met de invoering van een nieuw geneesmiddel. “Als de farmaceutische industrie een nieuw geneesmiddel introduceert, moet de meerwaarde van dat geneesmiddel worden aangetoond voordat het de markt op mag. Wat mij betreft geldt dit ook voor AI-toepassingen. Testresultaten van ontwikkelaars zijn moeilijk te vertalen naar de complexiteit van de werkelijkheid, maar dat is wel een voorwaarde om de zorg sneller of beter te maken met behulp van AI. Hier gaat tijd overheen.”

Voorbeeld uit de zorgpraktijk

Toch zijn er binnen Amsterdam UMC al verschillende afdelingen waar AI wordt toegepast of wordt onderzocht. Op de Intensive Care bijvoorbeeld, waar een samenwerking tussen Amsterdam UMC en een klein softwarebedrijf software heeft opgeleverd die adviseert over het ideale moment om een patiënt van de IC te ontslaan. Een belangrijke beslissing, want een patiënt te vroeg ontslaan kan risico’s met zich meebrengen en een patiënt die te lang op de IC ligt, houdt onnodig een bed bezet.

Van fouten leren

De samenwerking binnen Amsterdam AI is een goed voorbeeld van regionale samenwerking. “Dat de instellingen binnen Amsterdam AI al lang samenwerken is een enorm voordeel. We delen kennis met elkaar over nieuwe AI-initiatieven, maar als een toepassing niet blijkt te werken, laten we dat elkaar ook weten. Zo leren we van elkaars fouten,” aldus Daemen.