Aan de Augusta Universiteit in de Amerikaanse staat Georgia, kwam men tot het inzicht dat het noodzakelijk was om medische studenten beter te leren omgaan met het ondersteunen van familieleden wanneer patiënten het einde van hun leven naderen. Virtual reality bleek daarvoor zeer geschikt.
Deze bewustwording kwam er doordat afgestudeerden de faculteit hadden verteld hoe emotioneel onvoorbereid ze waren toen ze voor het eerst met zo’n situatie werden geconfronteerd. Vervolgens werd aan de universiteit begonnen met het bouwen van een aantal virtual reality-simulaties waarmee verpleegkundestudenten verschillende situaties kunnen naspelen.
Hierdoor zijn de studenten in staat om met meer empathie ondersteuning te bieden aan toekomstige patiënten en hun familieleden die dat nodig hebben. “We kunnen studenten niet naar echte hospice-instellingen brengen waar patiënten sterven. Dat zou niet gepast zijn. Maar door studenten in virtual reality een scène voor te schotelen, kunnen ze ervaren hoe dit in het echt zal zijn”, vertelt Lynsey Steinberg, een gecertificeerde medische illustrator aan de Augusta Universiteit.
Virtual reality headsets
Met behulp van VR-headsets, computers en software kunnen studenten bijvoorbeeld virtuele kadavers ontleden; trainen voor chirurgie, intubatie en andere procedures. Ook is het mogelijk om verschillende medische situaties te oefenen. Variërend van het onderzoeken en diagnosticeren van patiënten tot het omgaan met hospicezorg.
Volgens de National Library of Medicine kunnen docenten verschillende vormen van VR gebruiken in een medische schoolomgeving, waaronder 360-graden video en interactieve VR. De technologie biedt ook kostenbesparingen in vergelijking met fysieke simulaties, waarbij de belangrijkste kosten vooraf de hardware en software zijn.
Virtueel leren
De technologie vereist minder ruimte dan fysieke simulaties en kan tijd aan de faculteit vrijmaken omdat in sommige gevallen instructeurs niet aanwezig hoeven te zijn, constateerde men aan de National Library of Medicine. In de scènes, die elk één tot drie minuten duren, wordt onder meer aan familieleden verteld dat hun geliefde op sterven ligt en wordt uitgelegd waarom de patiënt er op een bepaalde manier uitziet en hoe hij klinkt wanneer hij of zij spreekt. In een andere scène vraagt een gekweld familielid of ze haar 4-jarige kind de kamer in mag brengen om afscheid te nemen.
Om de VR-scènes te bouwen, werden eerst scripts geschreven en werden scènes gefilmd met een 360-graden videocamera en microfoons. Daarbij werden studenten en personeel als acteurs gebruikt in een patiëntenkamer in het zorgsimulatiecentrum van de universiteit.
Tijdens de productie schilderden zij visuele effecten op de huid van de patiënt en voegden vocale audio-effecten toe om na te bootsen hoe patiënten eruitzien en klinken aan het einde van hun leven, zegt Steinberg. Het College of Nursing van de genoemde universiteit testte afgelopen zomer de VR-scènes met acht masterstudenten. Dit was zo succesvol dat het college het opneemt als onderdeel van de cursusinhoud palliatieve zorg. Ongeveer 135 studenten verpleegkunde die een bachelor diploma volgen, zullen de VR-simulaties doorlopen.
Simulaties met 3D-animaties
In samenwerking met een externe educatieve VR-leverancier ontwikkelde de universiteit meeslepende simulaties met behulp van 3D-animatie in VR om studenten te helpen zes essentiële vaardigheden te leren, zegt Abbey Elliott, assistent-decaan aan de school voor verpleegkunde van Purdue University Global. Die vaardigheden omvatten het inbrengen van een thoraxslang en endotracheale intubatie. Studenten kochten Oculus VR-headsets, downloadden de app en in begeleide modus leerde de VR-applicatie hen stap voor stap hoe ze de procedures moesten uitvoeren.
De VR-technologie kreeg lovende kritieken van studenten. Men zag een grote toename van het vertrouwen van studenten. De reacties van de studenten waren overweldigend positief omdat het hen veel flexibiliteit gaf. Studenten zouden veel vaardiger zijn omdat ze bepaalde handelingen al vele malen op deze wijze hebben oefenen.
Meerwaarde virtual reality onderwijs
Maar liefst 70 procent van de medische studenten is van mening dat het gebruik van VR en AR als aanvulling op medisch onderwijs voordeliger is dan ‘klassiek’ of traditioneel onderwijs. Ook in Nederland en België is al het nodige onderzoek gedaan naar de meerwaarde van virtual reality bij de opleiding en training van medisch personeel.
Een mooi voorbeeld is de Belgisch Limburgse Zorgacademie waar verpleegkundigen en studenten met behulp van Virtual Reality opgeleid worden in het aspireren van patiënten met een tracheotomie. Daarnaast zijn er ook al een aantal voorbeelden waarbij virtual reality met succes wordt ingezet tijdens behandelingen, pijnbestrijding of het voorbereiden van patiënten op een ingreep.