Op de polikliniek Foetale geneeskunde van het Erasmus MC kunnen ouders hun ongeboren kind dankzij de nieuwe I-Wall als hologram in beeld zien. Het systeem met de virtual reality muur van 3 meter breed en 2 meter hoog laat ieder detail van het kind in wording duidelijk zien. Het helpt zorgverleners om vast te stellen of er aangeboren afwijkingen zijn en wat dit betekent voor het kind en voor de aanstaande ouders.
Tot nu toe beoordeelden de zorgverleners het ongeboren kind voornamelijk via 2D-beelden. Dankzij ontwikkelingen in de echoscopische technieken werd in de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar het verbeteren van beeldvorming in de vroege zwangerschap. En met succes, want de 3D-echotechniek met virtual reality op het grote scherm wordt nu geïntroduceerd in de polikliniek. “Een wereldprimeur”, stelt arts foetale geneeskunde, Carsten Pietersma, die dit jaar op het onderzoek hoopt te promoveren. De I-Wall is de spil van ‘s werelds eerste poliklinisch centrum voor innovatieve prenatale beeldvorming.
Met de I-Wall staan ouders en zorgverleners samen in een donkere kamer voor een soort bioscoopscherm. Via 3D-brillen verschijnt er in de ruimte een reusachtig hologram van een vierkante meter groot. In werkelijkheid is het ongeboren kind pas 6,6 centimeter groot. Anders dan tijdens een echo ligt de baby stil op het scherm omdat het om een opname gaat van de eerdere echo. “De bewegingen van de baby vormen zo geen belemmering voor het bestuderen van de beelden in de I-Wall’, vertelt arts foetale geneeskunde en promovendus Kristel Zandbergen.
Groeiverschillen
Het hologram van het ongeboren kind kan via de joystick van de computer worden gedraaid en bekeken. Er kan door de organen worden gescrold voor de detectie van eventuele aangeboren afwijkingen. Mogelijke groeiverschillen komen duidelijk in beeld. Ook kan een volumemeting van de blaas worden gemaakt. “Deze metingen verricht ik nadat de echo is gemaakt. Zo kan ik tijd nemen om de beelden rustig te bekijken zonder dat het een belasting is voor de zwangere”, voegt Zandbergen toe.
De stand van een voetje of een extra vinger is in 3D meestal beter te zien dan met 2D-beelden. Een afwijking hoeft niet altijd ernstig te zijn maar betekent voor artsen wel een alarmbel om verder te zoeken. De artsen stellen zichzelf iedere keer de vraag: wat mogen we verwachten? Bij meerdere afwijkingen speelt vaker een genetische aandoening weten de artsen. Zo vertelt gynaecoloog Melek Rousian dat niet alle aangeboren afwijkingen even ernstig zijn. Met een extra vinger kun je natuurlijk honderd worden. En een opening in de buikwand kan operatief worden gesloten. Maar er zijn ook afwijkingen waardoor de kwaliteit van leven een stuk minder zal zijn. “De ernst van de afwijking, al dan niet veroorzaakt door een genetische aandoening, bepaalt over het algemeen de prognose van het kindje”, zegt Rousian.
Vroeg in de zwangerschap kijken zorgt ervoor dat ouders tijdig weten wat er aan de hand is. Ze kunnen zich voorbereiden en weloverwogen keuzes maken. Bij aangeboren afwijkingen komen veel emoties kijken. “Schuldgevoel, vragen en twijfel. We hopen ouders met de beelden daarin beter te kunnen ondersteunen”, aldus gynaecoloog Annemarie Mulders. Als blijkt dat een kind niet zelfstandig kan leven buiten de buik van zijn moeder, dan beslissen de ouders of ze de zwangerschap voortzetten.
I-Wall
De I-Wall op de polikliniek Foetale Geneeskunde is het resultaat van jaren onderzoek in het Erasmus MC. In 2005 gebruikten onderzoekers de I-Space. Dat was een kamer met 3D-techniek op drie muren en vloer. Bio-informaticus Anton Koning van het Erasmus MC ontwikkelde daarna de V-Scope-applicatie specifiek om 3D-scans, zoals echo’s, beter te kunnen analyseren. Deze VR-techniek werd sinds 2012 in het klein gebruikt op een 3D-tv op de polikliniek Verloskunde en Foetale Geneeskunde. Ook onderzoekscohort Generation R maakt gebruik van een I-Wall.
Als het gaat om thuismonitoring van het ongeboren kind dan is de introductie van de zogeheten NemoRemote in het Bravis ziekenhuis een uitkomst. Zwangere vrouwen die bij het Bravis in behandeling zijn, kunnen thuis hun ongeboren baby monitoren. Met de NemoRemote kan thuis bijvoorbeeld een cardiotocogram (CTG) worden gemaakt.
