Equalis, een adviesbureau dat handelt in opdracht van VitaValley, heeft het zorginkoopbeleid voor wijkverpleging, GGZ en (geriatrische) revalidatie in 2024 onderzocht. Ondanks dat alle zorgverzekeraars aangeven de inzet van digitale zorg te willen bevorderen, en daarbij te willen nadenken over de opschaling ervan, valt het op dat de vergoeding van digitale zorg slechts zelden voorkomt in het inkoopbeleid.
Uiterlijk op 1 april moeten zorgverzekeraars hun inkoopbeleid voor het komende kalenderjaar bekendmaken. Het is natuurlijk interessant om te zien hoe zorgverzekeraars volgend jaar digitalisering in de zorg willen gaan inzetten. Daarom is in opdracht van VitaValley, het inkoopbeleid voor wijkverpleging, GGZ en (geriatrische) revalidatie voor 2024 onderzocht van alle verzekeraarsconcerns die in Nederland actief zijn.
Ook is gekeken naar het Wlz inkoopbeleid voor 2023 van alle zorgkantoren. Het onderzoek richtte zich op de manier waarop de partijen de inzet van digitale zorg volgend jaar willen vergroten en welke digitale toepassingen standaard worden vergoed.
Digitalisering
Zorgverzekeraars hechten veel waarde aan de inzet van digitale zorg om de toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg te waarborgen. Hierbij sluiten ze zich aan bij de uitgangspunten van het IZA, zoals "Passende hybride en digitale zorg: zelf als het kan, thuis als het kan, en digitaal als het kan". Bovendien benoemen veel zorgverzekeraars expliciet dat ze de Ambities Zorginkoop Digitalisering 2024, waarin concrete doelen met betrekking tot digitalisering zijn vastgesteld op ZN-niveau, ondersteunen. Voor 2024 zijn de ambities bijvoorbeeld:
- Zorgaanbieders hebben in kaart gebracht welke zorg vanaf 2024 hybride of digitaal geleverd gaat worden, en welke zorg wordt afgeschaald;
- Voor tenminste 25 procent van de zorgpaden en zorgprocessen is een hybride en/of digitaal zorgpad of zorgproces uitgetekend. Bij voorkeur worden hiervoor de in het ‘Landelijk platform digitale zorgtransformatie’- gevalideerde oplossingen gebruikt;
- Minimaal 10 procent van alle patiënten ontvangt eind 2024 al een vorm van hybride of digitale zorg.
Wijkverpleging
Bijna alle verzekeraars hebben beeldschermzorg, medicijndispensers en farmaceutische telezorg als standaard onderdeel opgenomen in de afspraken voor wijkverpleging, inclusief de drie grote concerns Achmea, CZ en Menzis. CZ en Menzis hebben echter aangegeven dat er een maximum aantal vergoede uren is. Bij VGZ wordt de medicijndispenser wel standaard vergoed, maar staat beeldschermzorg niet in het inkoopbeleid. Alleen DSW en Salland (ENO) hebben beeldschermzorg en medicijndispensers niet opgenomen als standaard vergoede toepassingen in hun inkoopbeleid.
Inkoopbeleid digitalisering
Afgezien van beeldschermzorg en medicijndispensers worden geen andere digitale toepassingen standaard vergoed. Dit is althans niet expliciet vermeld in het inkoopbeleid. Verzekeraars geven echter aan open te staan voor gesprekken over initiatieven en zorgorganisaties kunnen via een formulier een aanvraag indienen voor bekostiging via de prestatie thuiszorgtechnologie.
Er worden echter weinig specifieke criteria vermeld in het inkoopbeleid waaraan initiatieven moeten voldoen om voor vergoeding in aanmerking te komen. Deze beperkte transparantie vereist dat zorgaanbieders steeds opnieuw op maatwerkafspraken moeten onderhandelen en een andere manier van indiening moeten zoeken.
GGZ en Revalidatiegeneeskunde
In het zorginkoopbeleid van de GGZ en revalidatiegeneeskunde, wordt geen specifieke melding gemaakt van de vergoeding van digitale toepassingen. Dit betekent dat er geen digitale toepassingen standaard vergoed worden in deze sectoren. Sommige zorgverzekeraars noemen echter beeldschermzorg als een mogelijke vervanging voor fysieke consulten in hun beleid. Vaak kan deze digitale contacttijd vergoed worden onder de standaard mogelijkheden voor contacttijd.
Hoewel digitale toepassingen uit de wijkverpleging mogelijk minder geschikt zijn voor GGZ en revalidatie, en daarom niet expliciet worden genoemd, worden er ook geen vergoedingsvoorwaarden vermeld voor digitale toepassingen die beter aansluiten bij deze sectoren. In de praktijk is echter te zien dat steeds meer GGZ- en revalidatie-instellingen bijvoorbeeld de medicijndispenser willen gebruiken bij hun cliënten, zoals binnen SET-up is waargenomen.
Wlz
Met uitzondering van Zorgkantoor Midden IJssel (Salland), vermeldt geen enkel zorgkantoor expliciet dat digitale toepassingen standaard vergoed worden binnen de Wet langdurige zorg (Wlz). Zorgkantoor Midden IJssel (Salland) verwacht dat alle zorgaanbieders, indien passend, een vorm van farmaceutische telezorg gebruiken.
Uitslag anders dan gehoopt
Pasquelle van Ruiten, programmamanager bij VitaValley, had gehoopt dat, na onder andere de vele succesvolle SET-projecten en het daarbij verzamelde bewijs, meer digitale zorgproducten standaard vergoed zouden worden. “Neem bijvoorbeeld het ruime bewijs voor de werking en goede toevoeging van zorgrobot Tessa in specifieke situaties. V
Verzekeraar VGZ heeft op basis van twee projecten bij grote aanbieders uit hun regio een best practice ontwikkeld, maar toch omschrijven zij geen standaard vergoedingsmogelijkheid via bijvoorbeeld de prestatie thuiszorgtechnologie. Met zo’n standaard vergoedingsmogelijkheid zou het veel toegankelijker worden om met deze vorm van zorgtechnologie aan de slag te gaan, zeker ook voor middelgrote en kleine aanbieders.”
