Digitalisering kan helpen bij het creëren van een prettige, veilige patiëntreis in een hybride zorgwereld. Dat geloven Sander ten Hoedt en Jan Roggeveen van Cisco. De begeleiding voorafgaand aan, tijdens en na een fysieke afspraak, maar ook de digitale elementen van een videoconsult kunnen zo worden geoptimaliseerd. Het combineren van voorheen losse technologieën en toepassingen verbetert de digitale ondersteuning van de patiëntreis en de zorgprocessen voor de behandelaars. Cruciaal daarbij is wel een volledige inbedding in al die processen en het helpen bij de adoptie van technologie.
IT wordt de komende jaren steeds belangrijker om zorgprocessen te faciliteren, stelt Sander ten Hoedt, Future of Work Lead bij Cisco. Maar daar passen vaak meerdere technologiedisciplines bij. “Daarom zijn we bij Cisco gaan kijken hoe we samen de doorvertaling van IT naar die processen kunnen maken. Waar zitten de uitdagingen? Denk aan de groeiende zorgvraag versus tekort aan zorgpersoneel. Ziekenhuizen proberen daarom ook steeds meer zorgpaden buiten hun muren te krijgen, zodat behandeling en begeleiding deels op afstand en automatisch kan plaatsvinden.” Vanuit de diverse disciplines bij Cisco zijn eerst security en collaboration gebundeld om een gezamenlijke architectuur voor IT-oplossingen te ontwikkelen. Ten Hoedt leidt het thema Future of Work, waar ook Future of Health onder valt. “Daar zitten belangrijke pilaren onder zoals het security-portfolio, het netwerk- en het collaboration-portfolio. Het gebruik van een collaboration-tool als Webex stimuleren kan alleen als het in de diverse werk- en zorgprocessen geïntegreerd wordt. Daar zit voor ons de grootste uitdaging.”
Hybrid workplace & workforce
Cisco wil die uitdagingen met twee elementen aangaan. Allereerst de hybrid workplace (waar vindt zorg plaats?), ook voor patiënten. Zowel de medische staf als de patiënten moeten leren omgaan met een zorgpad dat steeds meer buiten het ziekenhuis plaatsvindt. “Het tweede element is de hybrid workforce – hoe wordt zorg verleend of ontvangen? Ook dat is zowel intern als richting patiënten. Denk aan hoe een patiënt op afstand veilig kan interacteren met behandelaars.”Het uiteindelijke doel is om de patiëntreis met behulp van technologie te versimpelen en te verbeteren. Dat kan beginnen met een anamnese die thuis ingevuld kan worden. Vervolgens kan de patiënt met behulp van een contactcenter-oplossing over een afspraak geïnformeerd én herinnerd worden aan die afspraak. Daarna kan de patiënt via een app reisopties krijgen, begeleid worden naar de parkeergarage of dichtstbijzijnde OV-locatie en met wayfinding-technologie de juiste locatie in het ziekenhuis vinden. Na het consult kan de route naar de ziekenhuisapotheek getoond worden en het recept digitaal meegegeven.Ten Hoedt: “Zo kun je heel veel stress bij patiënten wegnemen. Aan de kant van het ziekenhuis kun je op facilitair gebied zo veel efficiënter met je pand omgaan. Er hoeft niet meer gevochten te worden om ruimtes voor bijvoorbeeld afspraken of vergaderingen.”
Gebruikers trainen
Het is ook heel belangrijk om gebruikers van een oplossing – zoals de medische staf – te trainen in het gebruiken van een digitale oplossing, stelt Jan Roggeveen, Country Lead Collaboration bij Cisco. Hoe kun je bijvoorbeeld omgaan met iemand die aan de andere kant van de videoverbinding begint te huilen? Je hebt namelijk niet de mogelijkheden van een fysieke afspraak. “Dit menselijke aspect van digitale oplossingen is heel belangrijk. We hebben daar in de Covid-periode veel ervaring mee opgedaan die we met partners en eindgebruikers kunnen delen. Denk aan psychologische zorg voor kinderen. Daar hebben we samen met partners vanaf maart 2020 veel eindgebruikers in getraind, omdat fysieke contacten toen niet konden. Kwaliteit van de verbinding is dan heel belangrijk. Je kunt het niet hebben dat je in een moeilijk gesprek zit en een slecht beeld hebt of elkaar niet goed kunt verstaan. Zonder een kwalitatief goede dienst en gebruiksvriendelijke toepassing haken zorgprofessionals of patiënten af.”
Inbedding een must
Ook Roggeveen noemt inbedding van digitale toepassingen in processen een must. Zodat patiënten die lang wachten in een digitale wachtkamer gebruik kunnen maken van bijvoorbeeld video’s ter afleiding of informatie. Of dat zorgprofessionals heel eenvoudig een afspraak kunnen inplannen. “Je wil dat mensen die met dit proces te maken hebben, niet gehinderd worden door technologie maar geholpen. Dat werkt beter wanneer voorheen losse toepassingen op logische wijze gecombineerd en ingevoerd worden.”Roggeveen schetst dat de huidige digitalisering meer mogelijk maakt. “Voorheen kwam bijvoorbeeld vaak één ouder mee op bezoek met een kind. Nu zitten vaak beide ouders erbij in de woonkamer. Zo krijgt een zorgprofessional meer mee dan bij een fysieke afspraak. Dat zijn praktijkvoorbeelden uit de nieuwe hybride wereld, met minimaal dezelfde en steeds vaker ook een betere ervaring voor zowel behandelaar als patiënt en naasten.”
Je moet klein beginnen en toewerken naar die stip op de horizon
Juiste toepassing
Ten Hoedt merkt dat het in de praktijk lastig blijft om digitalisering goed toe te passen. “Om facility management als voorbeeld te gebruiken: termen zoals asset management en beddenlogistiek bestaan al 10-15 jaar, maar komen nog altijd niet echt van de grond. Dat is mede zo omdat we er met zijn allen niet in geslaagd zijn om de benodigde data hiervoor in de betrokken processen te krijgen.”Daarvoor is die integratie van systemen in processen nodig, benadrukt de Future of Work Lead. Zodat je vanuit één applicatie je collaboration-tools kunt beheren, maar ook je EPD, je logistiek, je voorraadbeheer. Zo help je professionals om hun werk eenvoudiger te doen en kun je patiënten een betere ervaring bieden. “Daar heeft Cisco de afgelopen anderhalf jaar aan gewerkt. Zodat we bijvoorbeeld collaboration-tools kunnen integreren in patiënten-apps. Voor zaken zoals wayfinding, inchecken, invullen van vragenlijsten, allemaal gekoppeld aan het dossier van een patiënt in het EPD. Daar is een wereld te winnen, want tot nu toe zijn zulke apps zeer beperkt beschikbaar. En vaak alleen op zorgpadniveau, nog niet op het niveau van een complete zorginstelling of ziekenhuis. Dat is ook niet erg, want je moet klein beginnen en toewerken naar die stip op de horizon om zo volledige integratie te realiseren.”
Stuk verantwoordelijkheid
Roggeveen stelt dat deze manier om - zoals Cisco dat via partners doet – technologie te leveren ook betekent dat je een stukje verantwoordelijkheid neemt voor de zorgketen. “Bij collaboration gaat dat om communiceren en informatie delen. Waar komt informatie vandaan, hoe deel ik dat? Wij doen dat door onze platformen altijd toegankelijk te maken voor toepassingen van derde partijen. Voor de eindgebruiker is Cisco daarbij in feite onzichtbaar. Wij zorgen op de achtergrond voor zaken zoals security en data-privacy.”Verantwoordelijkheid nemen betekent ook het helpen bij het eerdergenoemde trainen van mensen in het gebruik van toepassingen. Roggeveen: “Niet alleen het technisch gebruik, maar ook het wennen aan een digitaal alternatief. Zodat een specialist die eraan gewend is om patiënten fysiek te zien, de voordelen ervaart van communiceren op afstand als extra optie. Want men moet het wel willen, anders gaat het niet werken.”
Vertrouwen op elk niveau
Cisco partnert ook met stakeholders in de zorgsector via het DVN-programma (Digitale Versnelling Nederland). Daarbij wordt er op onder meer bestuursniveau gepraat over wat er nodig is om digitalisering beter in te bedden in zorgprocessen. Het kweken van vertrouwen in het nut en de voordelen van digitalisering is op elk niveau van een zorgorganisatie belangrijk om adoptie te vergroten. “We proberen van twee kanten in te zetten op verdergaande digitalisering als integraal onderdeel van een betere, duurzame zorg”, besluiten Ten Hoedt en Roggeveen. “Vanuit onze praktijkkant, waarbij we stap voor stap digitalisering inbedden in zorgprocessen en -paden. En vanuit DVN-kant, om hybride zorg op de agenda van bestuurders in de zorg en daarbuiten te krijgen. Want zolang dat niet op orde is, gaat opschaling nooit lukken. Covid heeft hierbij wel geholpen, maar het was een crisissituatie. Nu moet hybride zorg structureel en over de hele breedte ingericht worden.”
