Jaarlijks worden miljoenen mensen getroffen door een beroerte. Het gaat om een ontwrichtende neurologische aandoening die de kwaliteit van leven regelmatig ernstig aantast. Wanneer iemand een beroerte heeft telt – met name in het geval van een herseninfarct – letterlijk elke minuut. Hersenen sterven na zo’n infarct namelijk in hoog tempo af.
Die hersenschade kan vaak nog, door middel van een snel ingezette IAT-behandeling, in de praktijk nog worden beperkt. Hoewel ook de behandelingen langere tijd ná een beroerte beter zijn geworden, blijft het herstel nog vaak beperkt. Een grote groep patiënten ervaart ook vele jaren na de beroerte nog steeds langdurige beperkingen en handicaps.
Proefdieren
Het is dan ook goed nieuws dat er nu met deep brain stimulation, in combinatie met fysiotherapie, nieuwe mogelijkheden ontstaan om mensen langere tijd na een beroerte effectief te behandelen. Recentelijk heeft een fase 1 klinische proef, geleid door Dr. Andre G. Machado van het Lerner College of Medicine van de Cleveland Clinic, namelijk veelbelovende resultaten opgeleverd voor de toepassing van DBS bij beroertepatiënten. Deze innovatieve techniek, eerder succesvol getest op knaagdieren, is nu voor het eerst op mensen toegepast. De resultaten wijzen erop dat DBS veilig is en met name de beweeglijkheid van de bovenste ledematen kan verbeteren bij patiënten die een beroerte hebben gehad.
Goede resultaten na beroerte
DBS is een chirurgische procedure waarbij een apparaat elektrische impulsen naar specifieke hersengebieden stuurt om normale hersenactiviteit te herstellen. Tot nu toe is DBS onderzocht voor verschillende neurologische aandoeningen zoals Alzheimer’s, Parkinson’s en epilepsie. Recentelijk blijkt deze diepe breinstimulatie ook effectief te kunnen zijn bij ernstige angststoornissen en lijkt het ook een geschikte manier te zijn om ernstige eetbuien te verminderen.
De veiligheid en effectiviteit van DBS bij beroertepatiënten zijn lang onderzocht. Het recente onderzoek bij 12 patiënten toonde veelbelovende resultaten. Tijdens de proef werden DBS-apparaten geïmplanteerd in het brein van patiënten. Vervolgens kregen ze gedurende 4 tot 8 maanden DBS en intensieve fysiotherapie, hetgeen leidde tot aanzienlijke verbeteringen in de beweeglijkheid van de bovenste ledematen.
Hersenoperatie vooraf aan DBS
Hoewel de proef geen ernstige bijwerkingen meldde, is het te vroeg om definitieve conclusies te trekken over de effectiviteit van DBS. Dr. Jean-Philippe Langevin, een neurochirurg, is optimistisch en ziet deze bevindingen als een opmaat naar een fase 2 klinische proef. Er zijn echter obstakels te overwinnen, zoals de kosten en het hoog invasieve gehalte van deze procedure.
DBS is namelijk alleen mogelijk na een complexe hersenoperatie, hetgeen de beschikbaarheid van deze behandeling kan beperken. Er zijn alternatieven zoals niet-invasieve stimulatie van de nervus vagus, die wellicht geschikter zijn voor een breder scala aan beroertepatiënten. Maar naar dit soort non-invasieve technieken is onder patiënten die een beroerte hebben gehad nog onvoldoende onderzoek gedaan. Voortdurend onderzoek blijft dan ook essentieel om behandelingsopties te verbeteren.
