Annemarie de Vos werd vrijdag 12 mei 2023 in het ETZ geïnstalleerd als lector, maar was al medio 2022 begonnen met haar werkzaamheden. De lector signaleert dat voor verpleegkundigen het gebrek aan mogelijkheden om zichzelf verder te kunnen ontwikkelen, een zwaarwegende reden is om het vak te verlaten. Het is dus belangrijk dat zorginstellingen verpleegkundigen de mogelijkheid bieden om een leven lang te kunnen blijven leren.
Levenslang leren
Het werkgebied van de nu officieel aangestelde lector gaat over de levenslange professionele ontwikkeling van verpleegkundigen. In deze bijzondere positie voert ze samen met (docent)onderzoekers, verpleegkundigen én studenten praktijkgericht onderzoek uit en vertaalt de verkregen kennis rechtstreeks naar de beroepspraktijk en het onderwijs. Het lectoraat richt zich met name op de vraag hoe het werken in Zorg Innovatie Centra (ZIC's) bijdraagt aan continue professionele ontwikkeling van verpleegkundigen
Verpleegkundigen & technologie
Het werkveld van de nieuwe lector omtrent de ontwikkeling van de professie van verpleegkundigen wordt door de snelle digitalisering en innovaties in de zorg alleen maar urgenter. Verpleegkundigen beschikken bijvoorbeeld over steeds meer zorgtechnologie en gebruiken die ook steeds intensiever. Toch kan volgens onderzoek van NZa de inzet van technologie voor deze belangrijke medische professionals zeker worden verbeterd. En ook dat is natuurlijk een belangrijk thema binnen het nieuwe lectoraat.
Maar het ultieme doel van De Vos is nog ambitieuzer: ze zoekt in de volle breedte naar manieren om het vak van verpleegkundige aantrekkelijker te maken. Onder meer door ze, via innovatieve leerprocessen in ZIC’s, slimmer, autonomer en innovatiever te maken. “Ik hoop door verdere professionalisering van dit belangrijke vak de uitstroom onder verpleegkundigen daadwerkelijk vermindert. En dat een verpleegkundige zegt: 'Ik wilde eigenlijk de zorgsector verlaten, maar de beschikbare ontwikkelingsmogelijkheden weerhielden me daar van'.
Professionele ontwikkeling verpleegkundigen
Annemarie Vos gaat zich in de praktijk dus expliciet richten op de betekenis die ZIC’s kunnen hebben bij het levenslang leren van verpleegkundigen en hun professionele ontwikkeling. Een Zorg Innovatie Centrum (ZIC) is een leeromgeving binnen een bepaalde ziekenhuisafdeling. Hierin houden studenten, onder leiding van een gediplomeerd verpleegkundige, een afdeling zelfstandig draaiend. Er wordt expliciet gestreefd naar een cultuur waarin leren, onderzoeken en innoveren hand in hand gaan. Niet alleen voor verpleegkundigen komen er in Nederland meer en meer ZIC’s, maar ook voor andere zorgprofessionals zoals paramedici.
“We weten dat het stage lopen in een ZIC leidt tot een grote leeropbrengst voor studenten", legt Annemarie de Vos in een interview met ETZ uit, waar ze onder meer vertelt over het belang van levenslang leren voor verpleegkundigen. Dit is niet alleen nodig vanwege de vele, snelle innovatieve ontwikkelingen in de zorg, maar ook om het vak van verpleegkundige zo aantrekkelijk mogelijk te houden. In een ZIC – een leeromgeving binnen een bepaalde ziekenhuisafdeling, die studenten onder leiding van een gediplomeerd verpleegkundige zelfstandig draaiende houden – streeft men naar een cultuur, waarbinnen leren, onderzoeken en innoveren hand in hand gaan.”
Succesvolle ZIC’s in ETZ
In het ETZ zijn al geruime tijd ZIC's actief op meerdere verpleegafdelingen en uit praktijkevaluaties blijkt dat deze aanpak wérkt. Stages worden bijvoorbeeld regelmatig omgezet in vaste aanstellingen en studenten hebben het gevoel dat ze daadwerkelijk invloed en zeggenschap hebben over hun professionele ontwikkeling. Die elementen van toenemende professionalisering, meer autonomie en levenslang leren worden allemaal meegenomen in het onderzoek dat Vos samen met (docent)onderzoekers en studenten van Avans Hogeschool en Fontys, de partners van samenwerkingsverband Transvorm en arbeidsmarktbemiddeling- en adviesbureau BKV gaat doen.
Het lectoraat analyseert de resultaten van die onderzoeken en wil uiteindelijk, kernachtig gesteld, vooral weten welke factoren binnen de ZIC’s bijdragen een voortdurende professionele ontwikkeling van verpleegkundigen. De Vos hoopt van harte dat de onderzoeksresultaten ook andere ziekenhuizen gaan bereiken en in het meest ideale geval de uitkomsten zelfs gaan implementeren en evalueren.
