Van een interactieve muur voor dementerende ouderen tot een handschoen waarmee je een aanraking teleporteert. En van een telefoon-app om hardloopblessures te voorkomen tot het monitoren van de gemoedstoestand van werknemers. Het was allemaal te zien op het event The Big Future of Data op donderdag 2 oktober, georganiseerd door COMMIT de nationale publiek-private samenwerking op het terrein van ICT-onderzoek.
Vlakbij de ingang van de demo-markt The Big Future of Data staan tegenover elkaar twee verticale antenne-achtige draden van meer dan een meter lengte. Het zijn whiskers ? snorharen ? ontwikkeld door de Waag Society, een instituut voor kunst, wetenschap en technologie. Het idee van de whiskers is dat je op een non-verbale manier je gevoelens via het internet van de ene naar de andere huiskamer stuurt. Wanneer ik een whisker in mijn huiskamer beetpak en beweeg, dan gaat de whisker in de huiskamer van bijvoorbeeld mijn vriendin op dezelfde manier bewegen. Het mooie is dat mensen met elkaar een nieuwe manier van communiceren kunnen uitvinden.Bekijk hier de video van het COMMIT Touch projects Whiskers & TaSST
Elders op de demomarkt tonen onderzoekers van de Universiteit Twente en de Hogeschool van Amsterdam een 'tactiele mouw'. De mouw registreert bijvoorbeeld een vriendelijk aai of een krachtige kneep van je eigen arm en teleporteert ze via het internet als een voelbare trilling of aanraking in de tactiele mouw van een ander. Waar de moderne communicatiemaatschappij sterk gericht is op informatie in de vorm van tekst, beeld en geluid, zijn dit twee voorbeelden die proberen om andere zintuiglijke informatie zoals tast en beweging te communiceren via het internet.
Dementie verlichten
Onderzoekers van de Hogeschool van Amsterdam demonstreren een interactieve muur die het leven van mensen met dementie kan veraangenamen. Het idee is dat de muur favoriete persoonlijke beelden en muziek afspeelt. Een intelligente camera herkent de dementerende. Familieleden of vrienden kunnen zelf muziek of films uploaden waarvan ze weten dat de dementerende ervan houdt. De interactie met de intelligente muur is bedoeld om veelvoorkomende gedragsproblemen bij dementerenden te verlichten, zoals angst, agressie, depressie en apathie. Bekijk hier de video van de Interactive Wall voor dementiepatienten in de tussenfase (eind 2013).
Privacy-aspecten van eHealth
Enkele andere demo's richten zich op de privacy-aspecten van eHealth. Hoewel de mogelijkheden om de gezondheidszorg te verbeteren door het delen van medische informatie en het toepassen van zorg-op-afstand groot zijn, blijken zowel burgers als medici in de praktijk terughoudend. Beide willen erop kunnen vertrouwen dat gegevens niet in handen van onbevoegden vallen.
Het revalidatiecentrum Roessingh onderzoekt daarom welke technologieën kunnen bijdragen aan een groter vertrouwen in een gezondheidszorg die met ICT wordt ondersteund. Onderzoekers van TNO demonstreren, ook in samenwerking met revalidatiecentrum Roessingh, een webapplicatie die gebruikers helder inzicht geeft in wie op welke manier hun medische gegevens gebruikt. Transparantie is het toverwoord om vertrouwen met nieuwe eHealth-toepassingen stukje bij beetje op te bouwen.
Hardlopers
Quantify Yourself ? jezelf bemeten ? is een andere trend die zichtbaar wordt op de demo-markt. Drie demo's tonen smartphone-apps die zijn gemaakt om amateur hardlopers te helpen om niet geblesseerd te raken, om de meest efficiënte stapfrequentie te bepalen en om uit te vinden met welke andere lopers je het beste samen zou kunnen trainen. Jaarlijks raakt ongeveer eenvijfde van de 2,5 miljoen hardlopers in Nederland geblesseerd, veelal doordat lopers te snel of te lange afstanden lopen. Omdat vooral beginners hun lichaam nog niet goed kennen, kunnen zulke smart-phone-apps helpen om overbelasting en blessures te voorkomen.
Tenslotte demonstreert De Waag Society een nieuwe manier voor diabetes-patiënten om hun bloedsuikerspiegel te meten. In plaats van het laten zien van getallen, waardoor veel patiënten juist gestrest raken, gebruikt De Waag het kleurenspectrum van een LED-lamp om de bloedsuikerspiegel uit te drukken. Juist een wat vagere en intuïtievere weergave sluit beter aan bij de behoefte van patiënten, omdat het hen niet reduceert tot een kil en emotieloos getal.
Geneeskunde is informatiewetenschap geworden.
Anno 2014 kent de medische wetenschap dertienduizend aandoeningen, zesduizend medicijnen en vierduizend procedures voor medische handelingen en operaties. Dit is zoveel informatie dat medici ICT keihard nodig hebben om de juiste diagnoses te stellen, de beste behandelingen te adviseren en nieuwe medicijnen te ontwikkelen. Bovendien vraagt de mondige burger om ICT-toepassingen die hemzelf in staat stelt zijn eigen gezondheid te monitoren.
Door: Bennie Mols, wetenschaps- en techniekjournalist