Met een langdurige toestemming hoeft een gebruiker van een Persoonlijke Gezondheidsomgeving niet meer steeds opnieuw in te loggen. Om dit te kunnen verwezenlijken heeft PROVES, onderdeel van VZVZ, het concept ‘Langdurige Toestemmingen’ uitgebreid beproefd. De test, waarbij ook gebruikers van een PGO werden betrokken, was succesvol en het concept Langdurige Toestemmingen wordt bij release 3.0 van MedMij in oktober 2023 zelfs verplicht gesteld.
Minister Kuipers liet onlangs in een brief aan de Tweede Kamer weten dat hij vol inzet op de uitrol van PGO’s en streeft zelfs naar goed gevulde en goed werkende PGO’s voor íedereen in 2025. “Ik ben voornemens dat te doen door meer regie te nemen, zorgverleners intensief te betrekken en te faciliteren én PGO’s een kwaliteitsimpuls te geven.”
Om dit te realiseren is het niet alleen belangrijk dat gegevens tussen zorgverleners en patiënt - en vice versa - op eenduidige wijze kunnen worden uitgewisseld, maar is het ook nodig dat zo’n PGO zo gebruiksvriendelijk mogelijk is. En precies dat is waar het over gaat bij de recente Proof of Concept (PoC) ‘Langdurige Toestemmingen’, waarvan nu de eindconclusies bekend zijn.
Taaie inlogprocedure
Met een PGO kan iedere Nederlander straks al zijn gezondheidsgegevens bij elkaar brengen en beheren in een app of op een website. Het betreft dan bijvoorbeeld de gegevens die in het systeem staan bij het ziekenhuis, de huisarts, de fysiotherapeut en de verloskundige. Wanneer zo’n PGO voldragen is, heeft iemand op één plek het overzicht van al zijn medische gegevens en kan desgewenst zelf (mee)werken aan zijn of haar behandeling en gezondheid.
Volgens het MedMij-programma, verantwoordelijk voor het gelijknamige afsprakenstelsel voor gegevensuitwisseling tussen PGO’s en zorgaanbieders, waren er eind 2022 er 87.846 PGO-gebruikers die vorig jaar bijna 205.000 keer medische gegevens succesvol hebben opgevraagd via de MedMij-verbinding. Naast het zo effectief mogelijk kunnen uitwisselen van gegevens, is het voor gebruikers óók belangrijk dat een PGO gebruiksvriendelijk en toegankelijk is. Een taaie inlogprocedure draagt daar niet aan bij en langdurige toestemming is dan ook zeker een fijne optie voor de gebruiker.
PoC: Langdurige Toestemmingen
MedMij en MedElkaar willen samen het inlogproces voor het uitwisselen van gegevens (van en naar de PGO) gebruiksvriendelijker maken voor burgers. Momenteel is de inlogprocedure namelijk nog wat stroperig. Toestemmingen worden in de huidige verplichte versie van het MedMij Afsprakenstelsel bijvoorbeeld voor vijftien minuten afgegeven. Hierdoor moet een PGO-gebruiker, iedere keer dat hij gegevens wil verzamelen of delen, opnieuw het inlogproces inclusief identificatie en authenticatie met DigiD doorlopen. Het geven van langdurige toestemming is een mogelijke oplossing om het inlogproces minder rigide te maken.
Gebruiksvriendelijker PGO
Met het concept ‘Langdurige Toestemmingen’ legt de PGO-gebruiker voor langere tijd de toestemming vast. Dit betekent dat een zorgaanbieder voor een langere periode gegevens mag uitwisselen naar de PGO en dat de gebruiker minder vaak hoeft in te loggen met DigiD. MedMij heeft hiervoor eerder technische ontwerpen gemaakt.
Deze technische ontwerpen zijn nu in de PoC ‘Langdurige Toestemmingen’ door PROVES getest met eindgebruikers. Daarbij is onderzocht wat een gebruiksvriendelijke opbouw van PGO- en DVA-schermen voor PGO-gebruikers is en wat er mogelijk beter kan. PROVES voerde de Proof of Concept (PoC) samen uit met de Patiëntenfederatie, VIPP Babyconnect, MedMij en een UX-expert. Dit deden ze aan de hand van drie verschillende werksessies, waarbij de laatste sessie samen geschiedde met vier PGO-gebruikers.
Conclusies PoC langdurige toestemmingen
De input uit de werksessies leidde tot twaalf bevindingen over het concept ‘Langdurige Toestemmingen’. De twee belangrijkste bevindingen zijn: “De PGO-gebruikers vinden dat ze in de voorgestelde gebruikersreis veel stappen moeten doorlopen en veel vragen moeten beantwoorden om langdurige toestemming te kunnen geven. Tevens vinden ze de vragen, die ze moeten beantwoorden bij het geven van langdurige toestemming, ingewikkeld. Dat komt omdat veel termen lastig te begrijpen zijn of op verschillende manieren kunnen worden geïnterpreteerd.”
Stichting MedMij gaat aan de slag met de feedback van de gebruikers om het authenticatie- en toestemmingsproces te vereenvoudigen. Uit de eindrapportage blijkt duidelijk dat het geven van langdurige toestemming potentie heeft om het gebruiksgemak te verhogen, mits alle stappen voor het geven van de toestemming simpel en duidelijk zijn.
Daarom is er al een vereenvoudigde versie van de gebruikersreis uit de PoC doorgevoerd in release 2.0 op 9 mei 2023, waarin Langdurige Toestemmingen voor het eerst is gepubliceerd. Het concept Langdurige Toestemmingen wordt al bij release 3.0 in oktober 2023 verplicht gesteld.