De zorgsector bestaat al wat langer dan die van de mobiele telefonie. Maar waar mobiel bellen inmiddels volledig en wereldwijd op dezelfde standaarden is gebaseerd, geldt dat nog niet voor de uitwisseling van medische gegevens. Zeker, er wordt aan gewerkt, met als voorlopig hoogtepunt een Nederlandse wet (Wegiz) en Europese verordening (EHDS) die standaard digitale uitwisseling gaan verplichten. Maar om ervoor te zorgen dat die standaarden ook door elke stakeholder gelijk worden toegepast, is een toezichthouder een must. Dat meent tenminste Vinood Mangroelal, directeur KPN Health.
“Mobiele telefonie klinkt simpel, het doet het altijd, maar simpel is het zeker niet”, stelde Mangroelal tijdens zijn presentatie gisteren op het ICT&health congres in het Circustheater (Scheveningen). “Dat je iedereen overal kunt bellen, is gestoeld op veel afspraken in de telecomsector.” En het belangrijkste, onderstreept Mangroelal: de Rijksinspectie voor Digitale Infrastructuur (voorheen Agentschap Telecom) houdt toezicht op het naleven van alle afspraken. En die dienst mag ook handhaven.”
Gegevensuitwisseling moet verbeteren
Door dit soort afspraken hebben we het in Nederland op het gebied van digitalisering best wel goed voor elkaar, benadrukt Mangoelal. Om dat nog even te onderstrepen: KPN en T-Mobile Nederland hebben de beste netwerken ter wereld. De vergelijking met de zorg is in dit opzicht vrij schrijnend. Niet de zorg zelf, benadrukt de directeur van KPN Health. Die zorg in Nederland is prima, zoals zijn vrouw mocht ondervinden na een drievoudige beenbreuk. Maar de gegevensuitwisseling - zoals naar de huisarts en fysiotherapeut na het ziekenhuisontslag van Mangroelals echtgenote - daar zijn nog wel wat stappen in te zetten.
Veel overdracht vindt namelijk nog mondeling plaats zoals van de ambulance naar de SEH-arts - of op papier - naar voornoemde huisarts en fysiotherapeut. De nadelen zijn bekend: veel dubbel werk, veel onnodige fouten, gebrekkige toegankelijkheid. “Digitalisering in de zorg kan echt pas op grote schaal opschalen als die standaarden er niet alleen komen, maar iedereen ze ook gaat gebruiken”, gelooft Mangroelal. “Van IT-aanbieder tot en met zorgaanbieder.”
Toezicht cruciaal
Het is cruciaal dat er in dit opzicht ook wetgeving komt, zoals de Wegiz in Nederland, en de Europese verordening EHDS. Maar, dat zijn kaderwetten, veel moet nog uitgewerkt worden. In die uitwerking is het net zo cruciaal dat er toezicht komt. Waarom een toezichthouder? Mangroelal gebruikt de analogie van een scheidsrechter in voetbal. “Zonder scheidsrechter gaat het meestal goed bij voetbalteams voor onder de negen jaar, zoals bij mijn jongste zoon. Maar soms moet er een oordeel geveld worden.”
Geen toezicht op zorgaanbieders, benadrukt Mangroelal overigens, maar op de inzet van de onderliggende technologie voor dataoverdracht. “Laten we hierin leren als zorg van Nederlandse telecomsector, van het buitenland. In België kan het nu al, in Spanje en Scandinavië ook. Wij lopen er in Nederland echt op achter en dat frustreert mij. Want we kunnen in Nederland echt voorop lopen op dit gebied. Als dit goed ingeregeld wordt, ben ik ervan overtuigd dat de toekomst van de zorg vandaag kan beginnen.”
