Nog nooit is het in mijn vakgebied 'consultancy, besturen, onderzoek, inspiratie en strategie' zo eenvoudig geweest om met een fysieke beperking samen te werken met anderen. Vele barrières zijn vanwege corona opgeheven: ik hoef niet langer te vragen of er drempels of trappetjes voor een gebouw zijn. Ik hoef geen chauffeur te regelen die met mij drie uur in de file staat. Ik hoef niet langer op zoek naar vergadertafels zonder modern gekruiste poten die het onderschuiven van mijn rolstoel beperken. Ik ben niet langer de uitzondering die digitaal bij een meeting aansluit: we doen allemaal álles digitaal. Niemand uitgezonderd!
Wat een verademing was dat de afgelopen maanden! Wat een toffe ervaring en wat heb ik een werk kunnen verzetten nu mijn energie niet wegstroomde in de genoemde barrières. Dat we opeens zo samen konden werken en dat ik dat heuglijke feit benoem tijdens meetings, zorgde ook voor bijzondere gesprekken.
Een collega, een professor, vertelde: “Ik vergader niet elke dag met iemand die in een rolstoel zit. Als dat wel gebeurt, moet ik elke keer weer even wennen. Kort, maar toch. Omdat het anders is dan normaal is voor mij. Dit geldt ook voor andere diversiteitsomstandigheden. Wat dat betreft zitten we vol met die ‘mindbugs’. Het leuke is van online vergaderen dat een deel van ons niet is te zien. Ik weet niet, en wil het ook niet weten, of iemand een pyjamabroek aanheeft tijdens het thuiswerken. We zien het nu niet. We zien ook niet of iemand in een rolstoel zit. Daardoor vervalt dat onderscheid en wordt de diversiteit kleiner. Dat is niet slecht of goed, het is anders.”
Inclusie gaat over meedoen
Je kunt van alles van deze persoonlijke ervaring of mening vinden: ik vind het een gewaagde open reflectie. Persoonlijk ben ik dol op een divers gezelschap, zeker wanneer wij écht inclusief samenwerken. Jitske Kramer schrijft daarover in haar boek Jam Cultures: ‘Voor het oplossen van complexe vraagstukken zijn vele invalshoeken nodig, maar een confrontatie met andersdenkenden is niet alleen maar creatief, leuk en verrijkend. Inclusie gaat over meedoen. Over het aangaan van wezenlijke relaties met vreemden. Over diversiteit. Over co-creatie. Dat hebben we nodig, want we wonen en werken samen met mensen uit allerlei culturen en met allerlei achtergronden. Het maakt inclusie, goed omgaan met macht en verschil, één van de grootste uitdagingen van deze tijd.'
Eindelijk hebben we doorgepakt in digitale samenwerking. En het is nu juist die crisis die, naast het creëren van nieuwe belemmeringen, ook flink geholpen heeft om samenwerken veel inclusiever te maken. Dat hoor ik ook van mede-ervaringsdeskundigen.
Red alert!
Nu is het zo dat de laatste weken een soort terugtrekkende macht actief is. Het tij keert zich in mijn inbox. Wanneer ik aangeef dat wij liever niet als spreker of organisator fysiek actief zijn op events boven de vijftig personen, vanwege een eventuele kwetsbare gezondheid, gaan partners op zoek naar andere (ervaringsdeskundige) partijen die wél fysiek aanwezig willen zijn. Ik schrik ervan! Want mijns inziens moeten we nu doorpakken. Ik ervaar een red alert!
Mijn oproep is: beperk je niet langer en ervaar de kracht van digitaal. Daarom, toffe partners in zorg en welzijn, laat je juist nu niet beperken door aannames. Ervaar dat digitaal samenwerken gelijk een grotere impact kan hebben op je organisatie, congres of ontwikkeling. Juist omdat digitalisering barrières opheft en inclusiviteit faciliteert. Vraag collega's of andere organisaties naar ervaringen met dit type digitale samenwerking en heb lef. Je zult versteld staan over de nabijheid van het samenwerken op afstand.
'Diversity is about being invited to the party. Inclusion is about being asked to join in and dance.' Vernā Myers
