Zorgverzekeraars Nederland, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het Zorginstituut (ZiN) dragen bij aan het faciliteren van de juiste randvoorwaarden om de digitale transformatie te versnellen en het innovatievermogen van het zorgveld te vergroten. Praktijkvoorbeelden die tijdens de Openingsmanifestatie van ICT&health aan bod kwamen, zijn het kenniscentrum van Zorgverzekeraars Nederland en de Digitale ZorgZandbak van toezichthouders NZa en ZiN.
Beide initiatieven zijn in 2020 opgestart, maar al bedacht voordat de Covid-pandemie toesloeg. Het doel is om in samenwerking te komen tot inzichten in wat de toegevoegde waarde kan zijn van een innovatie om digitale zorg te faciliteren.
Kenniscentrum: one-stop-shop aanpak
In het geval van het Kenniscentrum gaat dit over het in één keer weten of een digitaal zorgconcept voldoet aan de criteria van zorgverzekeraars in Nederland. Dat is de essentie van het Kenniscentrum Digitale Zorg. Die one-stop-shop aanpak zorgt ervoor dat waardevolle digitale zorginnovaties sneller geïmplementeerd kunnen worden, zo viel al te lezen in een achtergrondartikel in ICT&health 2.
Het Kenniscentrum brengt zorgverzekeraars intensief in contact met ontwikkelaars die volledig inzicht geven in de innovaties en de beoogde marktpositionering van applicaties die worden ingezet in het zorgproces. Het centrum toetst of digitaal zorgaanbod veilig en met toegevoegde waarde kan worden ingezet in het zorgproces. De uitkomsten van deze toetsing worden teruggekoppeld aan de aanbieders van digitale zorg, waarbij ook duidelijk punten ter verbetering worden meegegeven. Alles wordt vastgelegd, zodat zorgverzekeraars met deze bevindingen pilots kunnen aangaan met de aanbiedende partijen.
Brede toetsing
Applicaties worden getoetst op zeer brede criteria. Van gebruiksgemak, tot weerbaarheid tegen cyberdreigingen en het voldoen aan wetten (zoals de AVG) en normen van instanties. Voor het toetsen wordt een leidraad gebruikt, die ontwikkelaars handvatten geeft om digitale zorgapplicaties zodanig te ontwikkelen dat ze voldoen aan essentiële kwaliteitseisen die aansluiten bij doelmatige en kwalitatief goede zorg.
Onder meer de Skinvision-app heeft als innovator al meegedraaid in het Kenniscentrum, vertelt CEO Erik de Heus. De app moet de drempel voor mensen verlagen om een vlekje of plekje op de huid te laten onderzoeken. Dat kan door een foto te maken en via de app door deskundigen te laten beoordelen. “Zo kun je beter bepalen of de potentie van een app ook echt gerealiseerd kan worden. Via deelname aan kenniscentrum wordt het ook voor verzekeraars makkelijker om te bepalen of zij een e-health toepassing willen vergoeden.” Diverse verzekeraars bieden de app inmiddels gratis aan hun verzekerden aan.
Toegevoegde waarde digitale zorg
De leidraad helpt zorgverzekeraars om objectief te bepalen of een app voor hun klanten toegevoegde waarde biedt, stelt Dennis Japink, adviserend arts bij Menzis. “Zo kunnen we ook makkelijker goede instrumenten opschalen en zo helpen de zorg in Nederland betaalbaar te houden.”
De volgende fase voor het Kenniscentrum is volgens John Rijsdijk, beleidsadviseur ZN en coördinator van de ontwikkeling van de leidraad, samen met de zorgsector bepalen wat de waarde van digitale toepassingen is. “We willen dat samen met hen en met kennisorganisaties doen: met en voor het veld.”
Digitale ZorgZandbak: volgende stap
Een volgende stap is ook het beoordelen van digitale innovaties in de Digitale ZorgZandbak. Het platform moet allerlei partijen samenbrengen: innovators, Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), Zorginstituut Nederland, Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) en verzekeraars.
Het moet innovators helpen die al hebben laten zien hoe digitale zorg een integraal onderdeel kan zijn van goede en passende zorg, maar om allerlei redenen toch vastlopen bij het implementeren en opschalen, vertelt Teresa Cardoso Ribeiro, Projectleider Datalogica en Digitale Zorg bij Zorginstituut Nederland.
Opschalen digitale zorg
“We willen onderzoeken wat knelpunten zijn die opschaling digitale zorg in de weg zitten. Ruim voor covid is al geconstateerd dat we dit niet alleen kunnen doen. Via Kenniscentrum kunnen we ook scherp krijgen wat er echt nodig is. De Digitale Zorgzandbak is wat dat betreft de volgende fase voor apps zoals Skinvision.”
Het verhaal van de moeizame reis richting vergoeding en opschaling van Skinvision staat niet op zichzelf, weet Cardoso Ribeiro. “Er zijn heel veel initiatieven om digitale zorg te versnellen. De hulpvraag van veel innovators is hetzelfde. We hebben nu vier stappen bepaald om als ZiN, NZa, VWS innovators zoals Skinvision en al die andere apps te helpen om verder te komen, mede op basis van de ervaringen van het Kenniscentrum.”
Vereenvoudigen processen
Zo wordt in de zandbak bekeken of de processen die men moet doorlopen voor het bepalen of een innovatie ook passende zorg is, vereenvoudigen. “We willen hierin graag vernieuwen, maar weten nog niet goed hoe. Daarom willen we samen verder te komen, met partijen zoals Skinvision als een van vele voorbeelden. Met deze ervaringen kunnen we andere innovatoren sneller helpen om hun toegevoegde waarde ook echt grootschalig in de praktijk te brengen.”
