Met de juiste mensen, een gezonde dosis lak aan bureaucratie, wat lef en urgentiebesef, kunnen bergen worden verzet. Zo reden er binnen vier weken na de instroom van Oekraïense vluchtelingen in Duitsland Medibussen langs opvangcentra om gevluchte kinderen te vaccineren. Die kregen in hun eigen taal uitgelegd wat er ging gebeuren, dankzij een digitaal netwerk van medisch tolken. Een doortastend staaltje samenwerking van onder meer Cisco, VDL en Deutsche Bahn.
De Medibus is een twaalf meter lange bus, omgebouwd tot medische post. Met zestien zonnepanelen op het dak, een 5G-netwerk, satellietverbinding en hoge resolutie-schermen voor razendsnel contact met medisch geschoolde tolken in vijftig talen. Dat laatste is een must. Want: zonder communicatie, geen zorg.
De Medibus begon ooit zonder wielen, vertelt Mirko Bass, Business Development Manager voor Cisco Europa. “Tijdens de Syrische vluchtelingencrisis in de winter van 2016 stroomden de vluchtelingen Duitsland binnen. Het sneeuwde, het was koud, mensen hadden gezondheidszorg nodig. De tenten die er stonden, voldeden niet. Wij wilden iets doen en kwamen op het idee dat we van een zeecontainer een dokterspost konden maken. In vier weken tijd hebben we dit gerealiseerd. Vooral de digitale toegang tot het netwerk van vertalers bleek een game changer te zijn.”
De media-aandacht voor de container was enorm. Met als gevolg een ruimhartige donatie van een Duits echtpaar waarmee maar liefst tien nieuwe containers omgebouwd konden worden. Na de Syrische vluchtelingencrisis vonden die een plek in andere gebieden waar de nood hoog was, zoals Libanon en Lesbos.
Rijdend technologisch hoogstandje
Het nieuws van de succesvolle containers bereikte ook Deutsche Bahn. Dit vervoersbedrijf realiseerde zich dat een medische post op wielen het platteland zou kunnen voorzien, waar huisartsenposten steeds meer wegtrekken. Met advies van een team medici en hulp van Cisco voor de mobiele connectivity technologie, werd in rap tempo een bus omgebouwd tot mobiele dokterspost.
Inmiddels is de derde generatie Medibus een feit. Het Nederlandse VDL ontwikkelde er een speciaal chassis voor. De zeven bussen die Duitsland nu rijk is, beschikken elk over een volwaardig digitaal netwerk dat niet alleen patiënten en medisch team ondersteunt, maar ook het onderhoud vergemakkelijkt.
Bass: “Deutsche Bahn kan de ‘health status’ van de bus online inzien. Hoe staat het met de zonnepanelen, de bandendruk? Welke service is nodig? Het is echt een technologisch hoogstandje.” De bussen rijden vooral in Noord-Duitsland in gebieden waar de - veelal oudere - inwoners soms wel vijftig kilometer moeten reizen om bij een dokter te komen. Bass: “De Duitse Grondwet schrijft voor dat iedere inwoner recht heeft op gezondheidszorg. Dat is in lijn met onze missie: powering inclusive care for all.”
Snel en onbureaucratisch
De Medibus is op maat in te richten, afhankelijk van de exacte behoefte: vaccineren, patiënten zien, labtesten uitvoeren. In Corona-tijd gebruikt het Robert Koch Instituut - vergelijkbaar met het Nederlandse RIVM - de bussen voor testen. Bij overstromingen in het Duitse Ahrdal waren er snel twee bussen ter plaatse om voor slachtoffers en hulpverleners te zorgen. En toen Rusland Oekraïne binnenviel waren de bussen in no-time op pad richting de drie grote vluchtelingencentra.
Bass hierover: “Alleen al in Berlijn werden 1.200 weeskinderen ondergebracht in tien hotels. Ze moesten gevaccineerd worden, zodat ze in Duitsland naar school konden. De bussen zijn al die hotels langsgereden. Met als doel: snel en onbureaucratisch handelen.”
Iedereen wil meedoen
Het netwerk van partners dat aan het initiatief wil bijdragen, groeit, vertelt Bass: “Iedereen begrijpt dat technologie ons kan helpen. We kunnen levens veranderen.” Op medibushelps.org is te zien dat er vanuit de bussen in een klein jaar tijd meer dan 12.000 patiënten zijn geholpen, op meer dan 500 locaties, met de hulp van honderden tolken. Bass: “De directeur van Deutsche Bahn halveerde de factuur. Het bedrijf dat de tolken levert, rekent niets voor het stand-by staan. Studenten melden zich aan als vrijwilligers, omdat ze het initiatief zo cool vinden. NGO’s zoals Docters of the World benaderen ons, artsen willen op hun vrije dag bijspringen. Iedereen zag de kracht van samenwerking, ondersteund door technologie.”
Met technologie kunnen we levens veranderen
Inmiddels is er internationaal belangstelling voor de Medibus en ontwikkelt het initiatief in Duitsland zich ook richting andere branches. Want als de bus kan worden ingezet voor mobiele healthcare, waarom dan niet ook een rijdende supermarkt? Een rijdende bank? Een rijdende drogist? Want ook die partijen trekken massaal weg van het platteland.
De eerste rijdende drogisterij is inmiddels een feit, schetst Bass: “Klanten zien waar de bus is, kunnen online producten bestellen en de voorraad wordt realtime bijgehouden, dus als de bus ’s avonds in het depot aankomt, weten ze al wat er bijgevuld moet worden.” Een Finance Bus is in ontwikkeling.
Samenwerken met impact
Sander ten Hoedt en Hein Dekkers van Cisco wezen tijdens het grote ICT&health-congres in januari op de noodzaak om verschillende partijen samen te brengen. “Alleen door met elkaar samen te werken kunnen de diverse grote uitdagingen in de zorg worden opgelost”, aldus Ten Hoedt, Expert Digitale Transformatie in de Zorg bij Cisco Nederland. “De Medibus is daar een mooi voorbeeld van. We willen het concept naar Nederland brengen, om mensen te inspireren om over bureaucratische drempels heen te stappen en gewoon te doen wat nodig is.”
Maatschappelijk verantwoord ondernemen is bij Cisco geen papieren tijger, maar ingebed in de dagelijkse praktijk. Cisco wil dat digitalisering wordt omarmd en bijdraagt aan de kwaliteit van leven. Om iets terug te doen voor de maatschappij, lanceerde de organisatie het investeringsprogramma de Digitale Versnelling Nederland (DVN), vertelt Dekkers, directeur DVN.
“Digitale inclusie, het toegankelijk maken van eerstelijnszorg voor iedereen, samenwerking en verbondenheid, zijn thema’s waar we iedere dag mee bezig zijn. Om die digitale versnelling te realiseren, werken we nauw samen met de regering, industrie, onderwijsinstellingen, belangenorganisaties en zorginstellingen. Door het écht samen te doen, hebben we een positieve impact op belangrijke maatschappelijke kwesties.”
Digitale inclusiviteit loopt volgens Dekkers als rode draad door het programma: techniek moet niet alleen beschikbaar zijn, iedereen moet mee kunnen doen. Alles voor een veilige en inclusieve digitale toekomst. “Daarom hebben we tijdens het congres ook partijen uitgenodigd om samen een Ronde Tafel te starten om met elkaar te komen tot versnelling van innovatie in de zorg.”
Bruggen bouwen
“Wij willen luisteren, de uitdagingen in de zorg echt begrijpen”, vervolgt Dekkers. “En meedenken, want grote kans dat wij een oplossing hebben waarmee we kunnen helpen. Laten we dus samenwerken om oplossingen te vinden die goed zijn voor de zorg. In gesprek gaan. Niet achter gesloten deuren blijven zitten, want dan gaan we niet snel genoeg.”
Bass beaamt dit: “Het gaat om bruggen bouwen. Mensen en partijen samenbrengen rond een uitdaging in de samenleving of zorg. We kunnen zoveel impact hebben op zoveel levens. Als we de juiste partijen vinden, kunnen we het waarmaken.”
