Apothekers hebben gegevens uit het laboratorium nodig om de juiste medicatie aan patiënten te kunnen verstrekken. Het ophalen van dergelijke gegevens via het Landelijk Schakelpunt (LSP) via het XDS-systeem van het laboratorium is de beste, meest toekomstbestendige methode hiervoor. Dat blijkt uit onderzoek van e-health kennisinstituut Nictiz.
Zonder labgegevens kunnen apothekers geen optimale medicatiebewaking doen waardoor gezondheidsproblemen kunnen ontstaan. Apothekers weten vaak niet welke laboratoria zij moeten benaderen voor het opvragen van labgegevens, ook omdat onderzoek door verschillende laboratoria gedaan wordt. Zo bezoekt een hartpatiënt de ene keer de prikpost van de trombosedienst en de andere keer het bloedafname-servicepunt in het ziekenhuis.
Ophalen labgegevens
De belangrijkste kenmerken van de methode ‘Ophalen van labgegevens via het LSP en XDS-repository’ zijn:
- Apothekers halen recente en historische labgegevens digitaal op bij alle Nederlandse laboratoria met het lab2zorg-bericht uit de informatiestandaard Labuitwisseling van Nictiz.
- Laboratoria sturen elektronisch 24/7 de labresultaten aan de apothekers en hebben hun coderingen geharmoniseerd conform de Nederlandse Labcodeset.
- De apotheek- en laboratoriumsystemen maken gebruik van een modern HL7-standaard bericht.
Toekomstbestendig
In totaal onderzocht Nictiz zes infrastructurele scenario’s die uitwisseling van laboratoriumresultaten tussen laboratoria en de stads- en/of ziekenhuisapotheek mogelijk maken. Belangrijk hierbij was dat het scenario toekomstbestendig en landelijk dekkend moet zijn. Dat was niet overal het geval.
Zo krijgt een apotheker bij het scenario ‘Raadplegen laboratoriumresultaten via viewer’ de labgegevens niet digitaal waardoor geautomatiseerde medicatiebewaking onmogelijk is. Ook weet een apotheker niet bij welke laboratoria de labgegevens van zijn/haar patiënten te vinden zijn. Bij het scenario ‘Ophalen middels LSP en XDS-repository’ is dit wel mogelijk.
Minister Bruins schreef afgelopen april in zijn tweede brief over gegevensuitwisseling in de zorg aan de Tweede Kamer dat het zorgbreed uitwisselen van onder meer medicatiegegevens en labwaarden tussen zorgverleners en patiënt essentieel is om de medicatieveiligheid te verbeteren.
Labcodeset
Om een patiënt veilig en snel te behandelen, zijn volgens Nictiz snel beschikbare en eenduidige laboratoriumresultaten essentieel. Een goed beheerde Nederlandse Labcodeset is hierbij onmisbaar. Zorgverleners en onderzoekers kunnen elkaar met deze codeset begrijpen en kunnen bovendien de gegevens in hun informatiesystemen verwerken tot betekenisvolle informatie.
Het Informatieberaad Zorg erkende afgelopen februari de Nederlandse Labcodeset. In december 2018 was al een voorstel voor het Informatieberaad voorbereid om voor het uitwisselen van laboratoriuminformatie de internationale terminologiestandaarden LOINC en SNOMED CT te gebruiken.
Antibioticaresistentie is het eerste onderdeel waarbij structureel gebruik gemaakt wordt van de Nederlandse Labcodeset. Wanneer eind 2020 alle laboratoria zijn aangesloten, ontstaan ook mogelijkheden om op andere terreinen gebruik te maken van de Nederlandse Labcodeset. Zoals voor de aanvragen van huisartsen of voor het uitbesteden van onderzoek aan andere labs.
XDS-standaard
De XDS-standaard ondersteunt uitwisseling van medische documenten en beelden tussen zorginstellingen op een gestandaardiseerde infrastructuur. Leveranciers kunnen op basis van de in het XDS-profiel infrastructuren bouwen, die per definitie informatie kunnen uitwisselen met XDS infrastructuren van andere leveranciers.
Het LSP is de landelijke zorginfrastructuur, beheert door VZVZ, waarmee zorgaanbieders regionaal (verdeeld over 44 regio’s) medische gegevens van patiënten in elkaars systemen kunnen raadplegen.
