Systeemomkering in de zorg mist overzicht

di 17 april 2018

De zorgsector zit in een transitie. Het is maar dat u het weet. Als u het nog niet weet, dan heeft u de afgelopen jaren waarschijnlijk onder een steen doorgebracht. Weten en doen zijn overigens twee zeer verschillende zaken.

In Nederland weten we genoeg over hoe en waarom de zorg verandert – vergrijzing, te weinig handen aan het bed. We doen er ook al heel veel aan. Maar net zoals de informatie over wat we weten sterk verspreid en gefragmenteerd is, geldt dat ook voor wat we doen.

Atlas voor samenwerking, innovatie

Pilots genoeg, of het nou gaat om het anders inrichten van processen of ondersteuning van zorgtransitie met technologie. Maar wat we missen, is overzicht. Een atlas, noem ik het voor het gemak. Een atlas waardoor je in een oogopslag kunt zien op welk gebied er welke pilots zijn. Maar ook: welke samenwerkingsverbanden, welke knelpunten, welke successen. Zonder een dergelijk overzicht wordt het erg lastig voor de zorgsector als geheel om anders te gaan denken, om op een structurele manier samen te werken aan het inrichten van zorgtransitie. Dan blijft het vooral bij praten. Misschien als in een Poolse Landdag waarin iedereen vanuit zijn of haar ervaring en visie praat en anderen niet hoort. Misschien als in het poldermodel, waarin alles wordt doodgepraat.

Meegesleurd door disruptieve techreuzen

In beide gevallen vindt de benodigde opschaling nooit plaats. Niet van initiatieven om zorgprocessen anders in te richten, niet van innovatieve technologie die hier in kan ondersteunen. Dan worden straks alle goedwillende partijen uit de sector meegesleurd door technologiereuzen zoals Apple en Amazon. Dergelijke concerns hebben geleerd om vanuit de consument te denken. Zij zullen straks met hun producten en diensten ook vanuit de patiënt denken, niet vanuit het stukje zorgketen van een verzekeraar, aanbieder of verlener. Wat willen de stakeholders in de zorg? De transitie en disruptie mede bepalen, belemmeringen op gebieden zoals financiering en regels proactief aanpakken?

Eindhoven Engine voor systeemomkering

De vraag stellen, is hem beantwoorden. Vanuit de TU Eindhoven willen we dat doen met de Eindhoven Engine. Een initiatief om, samen met instellingen en bedrijven, systeemomkering voor elkaar te krijgen en te versnellen. In veel domeinen waar technologie dominant is of wordt. Niet door praten alleen, maar door samen te werken aan duidelijk omlijnde, agile projecten met een eenduidig doel, duidelijke deadlines en dito financiering. Ik geloof oprecht dat dit gaat werken. We willen dit ook op e-health gebied invulling geven, door concreet samen te werken met innovatoren zoals Lucien Engelen van het Radboudumc REshape Center. Het kan een eerste stap op weg zijn naar die atlas van heel Nederland, zodat we kunnen gaan innoveren en veranderen vanuit samenhang in plaats van fragmentatie.