Aan het einde de ICT&health World Conference in januari werden de winnaars van de ICT&health Award bekend gemaakt. Er waren winnaars in vijf categorieën: Maarten van Rixtel, Sensire (Innovator van het jaar), HAN University of Applied Sciences (Beste Samenwerking in de Zorg), Bianca Rouwenhorst, VWS (Leiderschap in de Zorg), Helpdesk Digitale Zorg (Uitmuntendheid in Patiëntgerichte Zorg) en AxionContinu (Duurzaamheid in Zorginnovatie).
Innovator van het jaar
Ouderen- en thuiszorgorganisatie Sensire was, nog voordat zorg op afstand en digitalisering gemeengoed werden, één van de pioniers hiermee. Voor zorg op afstand richtte Sensire medisch servicecentrum ’NAAST’ (Het huidige Altide) op. Dat opereert in heel Nederland, zorgt met name in de thuissituaties voor ondersteuning en maakt de zorgverlening efficiënter. Zowel de cliënten/patiënten als de zorgverleners zijn tevreden over deze manier van zorgen vóór en zorgen dát.
Wij vroegen voormalig Sensire-bestuurder Maarten van Rixtel hoe positief hij is over de mate waarin organisaties van innovaties naar opschaling gaan. “Het is duidelijk dat steeds meer zorgorganisaties innoveren vanuit het besef dat zonder innovatie de toegankelijkheid en de continuïteit van de zorg in het geding is. Tegelijkertijd heb ik het idee dat innovaties eerder als projecten worden gezien dan als thema's die voortkomen uit een strategie. Wanneer het om projectmatig werken aan innovatie gaat, dan komt op een gegeven moment de vraag: en wanneer gaan we opschalen? Maar wanneer een organisatie innoveren inzet als een strategie om verder te ontwikkelen, moet er ook worden gewerkt aan een bedrijfsstructuur en -cultuur waarin innoveren mogelijk is. Dan is opschaling geen thema, maar de vraag 'hoe help ik de zorgcollega’s mee om te bewegen van de bestaande zorgwereld naar de nieuwe wereld.' Dan gaat het dus om het ondersteunen bij de zoektocht naar een nieuwe identiteit als zorgprofessional.”
Beste samenwerking in de zorg
Innoveren betekent samenwerken. Dat weten ook de mensen van HAN, The Simulation Crew en een conglomeraat van GGZ-instellingen: partijen die de handen ineengeslagen hebben om de kansen van Virtual Reality in de GGZ te verkennen. VR kan zeer effectief zijn bij behandelingen en is op sommige plekken binnen de gezondheidszorg niet meer weg te denken vanwege de goede resultaten.
Doordat de technologie steeds gebruiksvriendelijker wordt en de scenario’s die de gebruikers te zien krijgen bovendien realistischer worden, zijn er ook kansen voor nieuwe toepassingen.
Projectleider Tom van de Belt vertelt over de belangrijkste geleerde lessen tijdens hun samenwerking: “Deze award is een prachtige erkenning van onze gezamenlijke inspanningen en motiveert ons om nog harder te werken aan innovatieve zorgoplossingen. De kracht van ons project was niet alleen dat we alle betrokkenen bij elkaar wisten te krijgen - ‘the whole system in the room’ – maar juist ook dat we samen aan de slag gingen met rollenspellen en oefeningen. Hierdoor leerden we effectief over elkaars belevingswereld. Die van een cliënt is namelijk heel anders dan die van een zorgverlener, ondernemer of student. Deze stap was cruciaal voor de rest van het project. Wat we verder merkten, is dat je niet op moet geven. De ggz staat onder druk en je kunt niet zomaar professionals vrij plannen voor een sessie. Je moet daarom zeer flexibel zijn, optimaal aansluiten bij de praktijk en soms veel geduld hebben. Vanuit de HAN zetten we in op duurzame samenwerking en dit project is een goed voorbeeld. Met dit consortium gaan we door omdat we denken dat VR het leereffect van emotieregulatietherapie verder kan vergroten. Alleen samen kunnen we VR een goede plek geven binnen verschillende onderdelen van de behandeling.”
Leiderschap in de zorg
Samenwerken vergt ook leiderschap: de vaardigheid om mensen te sturen, te inspireren en te motiveren om een gezamenlijk doel te bereiken. In een dynamisch speelveld vraagt leiderschap om visie, wendbaarheid en de kracht om mensen mee te nemen in verandering. Stuk voor stuk kwaliteiten die Bianca Rouwenhorst – directeur Informatiebeleid en CIO bij VWS - inzet voor digitalisering en innovatie in de zorg. Zij werkt actief aan beleid en strategieën die bijdragen aan gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. En met haar kennis en betrokkenheid speelt ze een sleutelrol in de digitale transformatie van de zorg. Altijd met vertrouwen als basis.
Samen met partners in zorg en ICT heeft VWS al veel stappen gezet. Maar tijd om achterover te leunen is het volgens Bianca zeker nog niet. “De digitale transformatie van de zorg draait om veel meer dan techniek. Het draait om samenwerking, vertrouwen en actie. Met de Nationale visie en strategie in de hand hebben we al een hoop bereikt. Nu is de tijd aangebroken voor zorgaanbieders en ICT-leveranciers om ook zelf stappen te zetten. Dus kijk wat je kunt doen en bouw met ons mee!”
Uitmuntendheid in Patiëntgerichte Zorg
Uiteindelijk worden alle inspanningen gedaan om patiënten de beste zorg te geven. Maar wat is ‘de beste zorg’? Die hoeft niet per sé in het ziekenhuis te worden gegeven. De beweging van de Juiste Zorg op de Juiste Plek is daarvan een bewijs. Ook is er niet één soort patiënt. Mensen verschillen en dus ook hoe ze waar welke zorg willen ontvangen. Een goede reden voor ICT&health om een award uit te reiken voor ‘Uitmuntendheid in Patiëntgerichte Zorg’ aan de Helpdesk Digitale Zorg.
De Helpdesk zet de patiënt centraal en levert zorg die aansluit bij hun behoeften en verwachtingen. Iedereen met vragen over digitale zorg van hun zorgverlener, zoals een patiëntenportaal, e-health apps en ook Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO), kan bij de helpdesk terecht. De mensen van de Helpdesk werken daarbij altijd samen met zorginstellingen zoals ziekenhuizen, huisartsen en GGZ-instellingen door heel Nederland. En niet alleen burgers kloppen voor hulp aan bij de helpdesk. Ook zorgverleners roepen regelmatig de hulp in van de servicemedewerkers.
Merlijne Sonneveld, oprichter en bestuurder van Helpdesk Digitale Zorg, vertelt over het geheim van het succes. “Als we willen dat zorg betaalbaar en toegankelijk blijft, dan is het cruciaal dat íedereen die zorg kan gebruiken. Ongeacht bijvoorbeeld achtergrond of technische vaardigheden. Door onze kennis en ervaring gebruiken jaarlijks tienduizenden mensen zelfstandig digitale zorgtoepassingen, die dat anders niet of misschien moeizaam zouden kunnen. Dit verlicht de druk op de zorg, de zorgverlener en draagt bij aan een toekomstbestendig zorgsysteem.”
Wat is er verder nodig om inwoners nog meer eigen regie over hun zorgpad te geven? "We zien het als onze missie om nog nauwer samen te werken met zorginstellingen en ons netwerk verder uit te breiden”, stelt Sonneveld. “Samen met ziekenhuizen en andere partners zoals bibliotheken, kunnen we digitale zorg op grotere schaal toegankelijk maken. Zo kunnen steeds meer zorgverleners en zorgvragers hiervan profiteren. Daarnaast willen we het bewustzijn over de mogelijkheden van digitale zorg vergroten, wat hand in hand gaat met toegankelijkheid. Bij patiënten én bij zorgprofessionals."
Duurzaamheid in Zorginnovatie
Duurzaamheid integreren in zorgprocessen draagt bij aan het toekomstbestendig maken van de zorg. Uiteindelijk viel in deze categorie de keuze op AxionContinu, dat zich al jaren inzet voor duurzaamheid. In eerste instantie vooral door zo duurzaam mogelijk te bouwen en te renoveren. Tegenwoordig ook door te proberen om zo min mogelijk vierkante meters te bouwen.
Vier jaar geleden al maakte AxionContinu de strategische keuze om intensiever samen te gaan werken met woningcorporaties en gemeenten, om de personele en gebouwcapaciteit zo efficiënt mogelijk te benutten. Dat werpt zijn vruchten af: de CO2-uitstoot van de organisatie daalt al jaren. In 2035 wil AxionContinu koploper zijn in duurzame zorg met een verlaging van de CO2-uitstoot van 55 procent ten opzichte van referentiejaar 2015. Ook wil de organisatie het gouden niveau van de Milieuthermometer op al haar locaties bereiken, een volledig emissieloos wagenpark hebben en 75 procent minder restafval realiseren.
Duurzame zorginnovatie, zo stelt Douwe-Jan Bakker, directeur Vastgoed/Strategisch adviseur RvB van AxionContinu, gaat niet over milieu maar over de holistische benadering van zorg en sociale innovatie. "Bouwen en mobiliteit bepalen samen meer dan 90 procent van onze CO2-footprint. Daarom kiezen we ervoor om anders te denken én te doen. We vernieuwen zorgcapaciteit duurzaam en breiden uit met veilige zorg op maat thuis, binnen een gezonde community-setting. Zo versterken we sociale integratie én verkleinen we onze ecologische impact. Onze holistische benadering heeft op deze manier direct gevolgen voor duurzaamheid."
Award 2026
Benieuwd wie er in 2026 een ICT&health Award in ontvangst mogen nemen? Volg het op onze event pagina en meld je alvast vrijblijvend aan voor de ICT&health World Conference in Maastricht, op 27-29 januari.