Iedereen in Nederland moet kunnen rekenen op tijdige, goede betaalbare zorg. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) maakt regels die dit helpen realiseren en houdt toezicht op zorgaanbieders en zorgverzekeraars. In haar regels stimuleert de NZa kansrijke innovaties in de zorg waar de burgers van Nederland iets aan hebben. In dit artikel vertellen wij hoe en waarom wij dat doen.
Innovaties kunnen een breed terrein bestrijken. Denk aan de inhoud van zorg (productinnovaties, nieuwe techniek, nieuwe behandeling), de organisatie van zorg (netwerken, e-health) of de financiering van zorg (integrale bekostiging, substitutie, innovatief contracteren).
De NZa werkt samen met patiëntenorganisaties, zorgaanbieders en zorgverzekeraars om vernieuwing in het belang van de burger alle ruimte te geven. E-health is een belangrijk thema van het programma ‘Innovatie’ van de NZa. Wij denken dat e-health een bijdrage gaat leveren aan de juiste zorg op de juiste plek op het juiste moment. E-health kan zorgvragen helpen voorkomen, maar kan ook bestaande zorg vervangen of helpen verplaatsen vanuit de zorginstelling naar de vertrouwde thuissituatie in het belang van de burger.
Zorgkosten nemen toe
Volgens een recent rapport van het RIVM stijgen de zorguitgaven met gemiddeld 2,9 procent per jaar. In 2040 zijn de uitgaven twee keer zo hoog als in 2015. Vergrijzing en groei van de bevolking verklaren maar een derde van de groei. Een belangrijk deel van de overige groei komt door technologische ontwikkelingen die betere zorg brengen. Denk aan nieuwe medicijnen of apparatuur voor diagnostiek en behandeling, zoals scanapparatuur en operatierobots.
Die betere zorg brengt vaak hogere kosten met zich mee. Technologische innovatie heeft daarin een dubbel gezicht. Aan de andere kant kan inzet van technologie namelijk ook leiden tot minder zorguitgaven. Innovatieve ontwikkelingen op het gebied van e-health kunnen bijvoorbeeld om minder inzet van personeel vragen of zorg op afstand mogelijk maken. De NZa moedigt alle vormen van innovatie aan die de zorg daadwerkelijk beter, betaalbaarder en/of toegankelijker maken voor de burger.
Hoofdlijnenakkoorden zorg
Recent zijn vier hoofdlijnenakkoorden in de zorg afgesloten voor de periode 2019-2022: in de medisch-specialistische zorg, de wijkverpleging, de ggz en de huisartsenzorg. De rode draad van de hoofdlijnakkoorden is te vinden in het rapport ‘De juiste zorg op de juiste plek’. Een rapport dat is geschreven door een brede Taskforce uit de zorg op initiatief van het ministerie van VWS.
Het vertrekpunt is het functioneren van mensen op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied. De hoofdlijnakkoorden zetten sterk in op technologie en e-health om de zorg beter te maken én tegelijk betaalbaar te houden. In de afspraken met de zorgsector komen bijvoorbeeld extra gelden vrij om digitalisering in de huisartsenzorg te stimuleren.
Veel ruimte e-health
In 2017 bracht de NZa de Wegwijzer bekostiging e-health uit. Deze licht per zorgsector de bestaande ruimte in de regels voor e-health toe. In juni 2018 is de wegwijzer uitgekomen met de regels voor 2019. De belangrijkste boodschap in de wegwijzer is dat de bekostigingsregels van de NZa veel ruimte geven om aan de slag te gaan met e-health.
Dit komt doordat de NZa de zorgprestaties die men mag declareren, zoveel mogelijk functioneel beschrijft: we omschrijven de zorg en schrijven vaak niet voor wie de zorg levert of waar deze moet worden uitgevoerd. De regels staan het toepassen en bekostigen van e-health dus niet in de weg.
Het is belangrijk dat goede e-health initiatieven breed beschikbaar komen in het belang van de patiënt
We willen goede e–health juist stimuleren, zodat meer patiënten profiteren van veelbelovende innovaties. In de wegwijzer noemen we dan ook concrete voorbeelden van patiënten(organisaties), aanbieders en verzekeraars.