Juli en augustus: de vakantiemaanden. Hoe zat het ook alweer met de vaccinaties? Waar is dat gele boekje gebleven: de huidige manier waarop reisvaccinatie-gegevens geregistreerd worden en internationaal ook het bewijs voor deze vaccinaties. Dit papieren boekje met een wirwar aan stempels, data en parafen is in deze digitale tijd haast onvoorstelbaar. Verder heeft menigeen ook een groen boekje thuis liggen, aangevuld met losse papiertjes, voor vaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma en andere programma’s zoals voor mensen die in de zorg werken. Dat moet anders kunnen, dacht een aantal teams. Er lopen nu vier verkenningen naar de mogelijkheden van blockchain technologie om dit proces te digitaliseren en toegankelijk te maken, waaronder bij VWS, het RIVM, de Hogeschool in Utrecht en Deloitte.
De teams (zie kader hieronder en rechtsboven) hebben allemaal voor een net iets andere insteek en aanpak gekozen. Binnenkort worden de verschillende oplossingsrichtingen naast elkaar gelegd. Er wordt dus bewust voor gekozen om eerst diversiteit te creëren in de uitwerking. Paul Groot van VWS legt uit: “We willen niet te snel in een tunnel qua denkrichting belanden, maar we zorgen wel voor een goede kennisuitwisseling tussen de teams. Zo werkt er een projectmedewerker zowel aan het project van VWS als aan die van het RIVM. En ook voeren we gezamenlijk gesprekken met Medmij en andere partijen over de standaarden die hiervoor nodig zijn.”
De prototypes die de studenten en startups bouwen, worden in eerste instantie gebruikt om de betrokken partners mee te nemen. Groot: “Het is voor ons een uitgelezen kans om de interne processen te verbeteren en nieuwe inzichten op te doen. En de studenten in ons team hebben hiermee een interessante opdracht die ze in het kader van hun studie kunnen uitvoeren. Een win-win situatie dus.”
Kennis delen over blockchain
De teams zijn het opvallend eens over het doel van het project en de reden waarom ze hiervoor mede blockchaintechnologie willen gebruiken. Het doel is in eerste instantie om kennis over blockchain te delen. Vaccinatiegegevens digitaliseren en de burger zeggenschap geven over zijn/haar data, staat centraal.
Naast het digitaal toegang krijgen tot deze data vinden de teams het belangrijk dat de burger zelf kan bepalen met wie deze data (al dan niet gedeeltelijk) gedeeld wordt. Uiteindelijk zien ze ook nieuwe services voor zich. Zoals een melding wanneer je toe bent aan je volgende prik, of een gepersonaliseerd vaccinatie-advies wanneer je op reis gaat stagelopen in een zorginstelling. VWS versnelt en versimpelt ook de financiële en administratieve afhandeling rondom het vaccineren van studenten in de zorg.
Eerste veldtesten
Dit najaar zullen de eerste veldtesten plaatsvinden om praktijkervaring op te doen. Het idee hierachter is enerzijds oplossingen testen die op korte termijn te realiseren zijn, zoals digitale inzage via een portaal of berichtenbox. Anderzijds willen de teams ervaring met blockchaintechnologie opdoen. Dit omdat ze veel kansen zien om met behulp van blockchaintechnologie op een betrouwbare en eenduidige wijze vaccinatiegegevens uit verschillende landen bij te houden, aan te vullen en uit te wisselen, waarbij de burger zelf de regie voert over zijn/haar eigen digitale vaccinatiegegevens.
De burger merkt er overigens niks van of de applicatie nu op een blockchain draait of op iets anders. Het is te vroeg om een definitieve koers te kiezen en dat is volgens de initiatiefnemers misschien ook niet meer van deze tijd. Doorlopend en ontwikkelen in korte sprints en kennis uitwisselen is een aanpak die hen beter past. Hoe dan ook, het gele boekje lijkt in de huidige vorm zijn langste tijd gehad te hebben.