Een AI-systeem dat kan dienen als virtuele samenwerkingspartner voor biomedische wetenschappers? Dergelijke ontwikkelingen klinken inmiddels al lang niet meer als sciencefiction. En volgens Google is het nu ook werkelijkheid geworden, met een op Gemini 2.0 gebouwd systeem dat een zogeheten 'self-play'-benadering inzet voor wetenschappelijke redenering en hypothesegeneratie.
AI-co-wetenschapper is een samenwerkingstool om experts te helpen onderzoek te verzamelen en hun werk te verfijnen. Het is niet bedoeld om het wetenschappelijke proces te automatiseren, benadrukt Google. Het systeem is gebaseerd op Gemini 2.0, een (gen) AI-model van Google dat de basis moet vormen voor AI agents. Zo’n AI-agent is een autonoom systeem dat informatie verwerkt, beslissingen neemt en actie onderneemt om een doel te bereiken.
Geavanceerde redeneertechnieken
Googles AI-co-wetenschapper gebruikt volgens het technologieconcern geavanceerde redeneertechnieken om massa’s wetenschappelijke literatuur te analyseren, nieuwe hypothesen te formuleren en gedetailleerde onderzoeksplannen op te stellen. Deze plannen kunnen daarna binnen verschillende biomedische disciplines worden gevalideerd.
In de bovengenoemde 'self-play'-benadering debatteren en bekritiseren meerdere Gemini-modellen potentiële hypothesen in een toernooivorm. Dat moet de kwaliteit van de resultaten verbeteren middels test-time compute scaling. Dit stelt het systeem in staat verfijnde en hoogwaardige hypothesen en onderzoeksplannen te genereren en te rangschikken voor beoordeling, feedback en experimentele uitvoering door onderzoekers, aldus Google.
Onderzoekers kunnen een onderzoeksdoel specificeren, bijvoorbeeld om de verspreiding van een ziekteverwekkende microbe beter te begrijpen, met behulp van natuurlijke taal, en de AI-co-wetenschapper zal toetsbare hypothesen voorstellen, samen met een samenvatting van relevante gepubliceerde literatuur en een mogelijke experimentele benadering.
Use cases
Het technologieconcern somt een aantal use cases op waarbij de AI-co-wetenschapper in de praktijk is gebracht:
- Voor onderzoekers van Imperial College London stelde de AI-co-wetenschapper een hypothese op die overeenkwam met een toen nog niet-gepubliceerde, experimenteel bevestigde ontdekking van een nieuw genoverdrachtsmechanisme. Dit mechanisme kan mogelijk inzicht bieden in de verspreiding van antimicrobiële resistentie.”
- Voor wetenschappers van Stanford identificeerde het systeem nieuwe epigenetische doelwitten voor leverfibrose. Medicijnen op basis van deze doelwitten werden door de universiteit experimenteel gevalideerd en vertoonden antifibrotische activiteit.
- Er lopen momenteel aanvullende validatiestudies in samenwerking met geselecteerde academische- en industriële partners. Onderzoekers kunnen het systeem zelf gebruiken via het Trusted Tester-programma van Google. Dit biedt toegang tot zowel de gebruiksvriendelijke AI-co-wetenschapperinterface (geen technische expertise vereist) als de bijbehorende ontwikkelaars-API.
Meer weten over Googles activiteiten op medisch AI-gebied? Lees dit bericht uit mei 2024. Meer weten over de mogelijkheden van medische AI agents? Lees dit artikel in ICT&health 1, 2025.