De zorg is een van de grootste vervuilers in Nederland, goed voor zeven procent van de CO2-uitstoot in Nederland. “Dat is zorgwekkend en contraproductief als je bedenkt dat we er voor een goede gezondheid zijn”, zegt Programmamanager Duurzaamheid bij Noordwest Ziekenhuisgroep (NWZ), Marco Lagrand. Naast digitalisering staat de komende jaren daarom ook duurzaamheid hoog op de agenda bij de zorgorganisatie.
“We moeten scherp voor ogen hebben dat een klimaatcrisis ook een gezondheidscrisis betekent”, vervolgt Lagrand zijn verhaal in ICT&health editie 5. “Temperaturen stijgen, de tijgermug heeft zich in Europa gevestigd en respiratoire ziekten nemen toe door een verslechterende luchtkwaliteit. Zaken waarop we zelf enige invloed hebben - en ook die toename drukt op de zorg omdat er meer patiënten komen. Het is ingewikkeld maar we hebben zeker als zorgorganisatie daarin een belangrijke taak.”
Hand-in-hand
Wat Lagrand betreft gaan digitalisering en duurzaamheid eigenlijk hand-in-hand. Binnen Noordwest Ziekenhuisgroep (Den Helder, Alkmaar) is ook een zogeheten green team ingezet op ICT-gebied. Dat resulteerde inmiddels al in een paar ogenschijnlijk kleine toepassingen met flinke gevolgen. “We hebben besloten dat we op afstand na werktijd alle pc’s die niet worden gebruikt, kunnen uitzetten”, geeft Lagrand als voorbeeld. “Dat betekent een energiebesparing van 27 huishoudens per jaar.”
Een ander voorbeeld van werken aan duurzaamheid binnen de Noordwest Ziekenhuisgroep is het overstappen op vegetarisch eten. De keuken in het ziekenhuis was minstens vijfentwintig jaar oud en moest worden vervangen. Een goed moment volgens Lagrand om de koe bij de horens te pakken en over te stappen naar een andere menukaart, waarbij zowel duurzaamheid als digitalisering een rol spelen.
Rol als verbinder
Lagrand heeft wekelijks contact met andere duurzaamheidsmanagers van andere ziekenhuizen. Ze wisselen ervaringen uit en leren van elkaar. Zorgverzekeraar VGZ ziet hierbij voor zichzelf een rol als verbinder weggelegd, vertelt Directeur Corporate Strategy Officer bij Coöperatie VGZ, Marit Tanke.
“Als zorgverzekeraar komen we vaak bij zorgaanbieders over de vloer. We zien op het gebied van digitalisering en duurzaamheid veel goede voorbeelden. Deze zijn we gaan verzamelen en zetten we op onze website. Zorgaanbieders kunnen daaruit inspiratie opdoen en voorbeelden overnemen.”
Echt noodzakelijke zorg
Tanke meent dat duurzaamheid en passende zorg sterk met elkaar zijn verbonden. “Alle zorg die niet noodzakelijk is en dus eigenlijk niet hoeft te worden geleverd, draagt bij aan duurzaamheid. Immers, je gebruikt minder grondstoffen, goederen zoals injectienaalden en energie in het ziekenhuis. De energie op alle vlakken kan worden ingezet voor de zorg die echt noodzakelijk is.”
Lagrand beaamt de verhalen van Tanke als het gaat om van elkaar leren en ideeën van elkaar overnemen. Beiden zijn ze het erover eens dat het ‘not-invented-here syndroom’ plaatsmaakt voor van elkaar leren en overnemen. Lagrand: “Wat dat betreft zou er een ‘Goed Gejat Prijs’ (in het leven moeten worden geroepen. Zorggeld is publiek geld en door te veel op je eigen eilandje te zitten, komt je niets verder. Het feit dat men graag het wiel zelf wil uitvinden als het gaat om opschaling in ICT-oplossingen of duurzaamheid, remt de opschaling.”
Lees het hele artikel in ICT&health 5, die op 23 oktober verschijnt.