De KNMG heeft zich uitgesproken tegen het concept wetsvoorstel waarin het delen van medische gegevens door artsen op verzoek van gemeenten verplicht gesteld zou worden. Gemeenten doen regelmatig een beroep op medische informatie van inwoners wanneer daar aanleiding toe is. Zoals bij de integrale hulp aan inwoners met meervoudige problemen.
Daarbij zijn doorgaans dan meerdere partijen betrokken, ook van buiten de zorg. De KNMG is tegen deze verplichting. De toestemming van patiënten voor deze gegevensuitwisseling, waarbij medische gegevens aan derden verstrekt worden, moet, zo vindt de KNMG, leidend blijven.
Het wetsvoorstel, dat momenteel ter internetconsultatie voorligt, heeft als doel het verminderen van de handelingsverlegenheid bij organisaties en professionals als het gaat om de gegevensuitwisseling van medische data. Dit heeft een belemmerende uitwerking op het integraal aanpakken van meervoudige problematiek. De KNMG begrijpt dat, maar stelt ook dat de terughoudendheid van artsen een gegronde medisch-ethische reden heeft.
Toestemming patiënt essentieel
Medische gegevens verstrekken zonder dat de patiënt daar expliciet toestemming voor gegeven heeft, kan de vertrouwensband tussen arts en patiënt schaden en dat kan dan weer schadelijk zijn voor de gezondheid van de patiënt. Met name omdat het vaak zeer gevoelige medische informatie betreft omdat veel patiënten met meervoudige problemen tevens onder behandeling zijn van een psycholoog of psychiater. Voor psychiatrische patiënten is het idee dat anderen, buiten de zorg, deze informatie kunnen inzien. Bewezen is dat deze angst kan leiden tot het mijden van zorg, met alle gevolgen voor zichzelf en anderen van dien.
In haar reactie zegt de KNMG nogmaals te begrijpen dat het ministerie van VWS met een verplichting tot informatieverstrekking de terughoudendheid van artsen probeert op te lossen. Het belang dat extra kwetsbare mensen een vertrouwelijke behandeling verdienen in een veilige omgeving weegt minstens zo zwaar. Daarom is en blijft het vragen van toestemmen aan de patiënt de beste optie. Daarnaast stelt de KNMG dat medische informatie lang niet altijd voldoende is om tot een geïntegreerde aanpak of gefundeerde besluiten te komen.
Medisch adviseur bij gegevensuitwisseling?
De KNMG vindt het ook belangrijk dat voor de vertrouwelijke uitwisseling van medische gegevens gekeken wordt naar de personen en partijen, zonder medisch beroepsgeheim, waar deze informatie allemaal terecht kan komen. Als voorbeeld worden ambtenaren, maatschappelijk dienstverleners en financieel coaches genoemd.
Een mogelijke oplossing hiervoor ziet de KNMG in een constructie waarbij een medisch adviseur, die wel gehouden is aan een beroepsgeheim, als tussenpersoon gaat fungeren. Die moet er dan voor zorgen dat de relatie tussen arts en patiënt vertrouwelijk is en blijft.
Ondanks dat toegang tot sec de medische gegevens niet altijd het ei van Colubus oplevert, ziet de KNMG ook al langere tijd dat het hebben van de juiste informatie in veel gevallen wel bijdraagt aan een oplossing. Kortom, de gegevensuitwisseling van medische data tussen meerdere partijen, ook buiten de zorg, is een discussie die al langere tijd gevoerd wordt.