De kersverse hoogleraar dr. Marco Spruit wil taal- en machine learning inzetten om grote zorgvraagstukken in de regio Den Haag te duiden en op te lossen. Hij wil de zorg voor mensen substantieel verbeteren door beschikbare data slimmer te gebruiken. Onder de noemer Translational Data Science onderzoekt Spruit hoe Nederlandse zorgprocessen op betrouwbare wijze beter kunnen worden met behulp van data sciencetechnologieën.
Dr. Spruit wil in Leiden een brugfunctie vervullen tussen data sciences zoals machine learning en de gezondheidszorg. "De LUMC-Campus Den Haag heeft met de tussenkomst van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) beschikking tot de geanonimiseerde data van 500.000 mensen in de regio Den Haag. Dat is een schat aan informatie, waarmee we grote gezondheidsproblemen binnen bepaalde bevolkingsgroepen gericht kunnen identificeren", aldus de hoogleraar.
De komende jaren worden verschillende projecten opgestart, met als hoofddoel het opzetten van een Translational Data Science centrum is. Op dit moment staat het analyseren van de Nederlandse taal om de gezondheidszorg te verbeteren nog in de kinderschoenen, zo stelt Spruit. "En dat terwijl de manier waarop iemand praat, heel veel zegt over de mentale gesteldheid van die persoon. Ik wil een gezaghebbend taalmodel voor de Nederlandse gezondheidszorg construeren”, vertelt hij.
Taalmodel en machine learning
De hoogleraar verwacht dat het ontwikkelen van een goed taalmodel veel voor kwetsbare ouderen te kunnen gaan betekenen. Een dergelijk model kan bijvoorbeeld helpen bij het detecteren van psychologische klachten. “Stel je voor: we lanceren een applicatie waarmee ouderen in gesprek kunnen gaan. Aan de hand van die gesprekken kunnen we achterhalen als er iets mis is. Mensen met psychologische problemen zoals borderline en ouderen met dementie praten bijvoorbeeld vaak in de derde persoon over zichzelf. Door dit in het model te verwerken, weten we wanneer er bij iemand een interventie nodig is", aldus de hoogleraar.
Data science kan ook ingezet worden om het werk van artsen en andere zorgmedewerkers in de dagelijkse praktijk makkelijker te maken. Denk daarbij vooral aan de mogelijkheden die machine learning hiervoor kan bieden. Daarmee kunnen zelflerende systemen aangestuurd worden die ingevoerde modellen verbeteren naarmate meer data toegevoegd wordt.
De hoogleraar is ervan overtuigd dat machine learning aan de basis staat van het ontwerpen en implementeren van een open, online, selfservice, patiëntgevoelig platform voor de zorg. “Met behulp van een slimme medicatie review kunnen artsen bijvoorbeeld beter controleren welke medicatie wel en welke niet goed aanslaat bij patiënten. Als je daar goed zicht op hebt, dan kun je onjuiste medicatie verminderen en waar nodig andere medicatie starten”, aldus Spruit.
Translational Data Science
Daarvoor onderzoekt dr. Spruit onder de noemer Translational Data Science hoe Nederlandse zorgprocessen op betrouwbare wijze beter kunnen worden met behulp van data sciencetechnologieën. Hij stelt dat het in de zorg vooral draait om weten wat je doet en het betekenisvol duiden en reproduceren van resultaten. “Data is op veel verschillende manieren te interpreteren. Daarom is het zo belangrijk dat er lerende modellen worden opgezet, waarmee we de data goed kunnen interpreteren en de juiste acties kunnen ondernemen”, aldus de hoogleraar.
De afgelopen jaren is de waarde van machine learning en AI voor de zorg al vaker onderzocht en aangetoond. Zo werd onlangs een AI-algoritme ontwikkeld waarmee huisartsen suïcidale patiënten mogelijk eerder kunnen identificeren. Een ander voorbeeld zijn de succesvolle machine learning-algoritmen die hypoglycemische gebeurtenissen in een venster van twee uur bij diabetes patiënten kunnen voorspellen.
Dr. Marco Spruit is per 1 december aangesteld als hoogleraar Advanced Data Science in Population Health in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). De leerstoel is ingesteld bij de afdeling Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde (PHEG) van het LUMC en bij het Leiden Institute of Advanced Computer Science (LIACS) van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Universiteit Leiden. De werkzaamheden zullen grotendeels uitgevoerd worden vanuit de LUMC-Campus Den Haag. Voordat dr. Spruit als hoogleraar bij het LUMC aan de slag ging was hij hoofdonderzoeker bij het Applied Data Science Lab van de Universiteit Utrecht.
